Atomic Swaps là gì? Tương lai của Atomic Swaps

1. Atomic Swaps là gì?

Atomic Swaps hay hoán đổi nguyên tử là một công nghệ hợp đồng thông minh (Smart Contract) cho phép trao đổi một loại tiền điện tử khác mà không cần sử dụng các trung gian tập trung như sàn giao dịch. Lần đầu tiên Atomic Swaps xuất hiện là vào tháng 9 năm 2017, khi một cuộc hoán đổi nguyên tử giữa Decred và Litecoin được tiến hành.

Khi thực hiện Atomic Swaps, người dùng không phải phụ thuộc vào một bên trung gian nào. Tất cả quá trình đều diễn ra phi tập trung và người dùng có toàn quyền kiểm soát. Hoán đổi nguyên tử có thể diễn ra trực tiếp giữa các blockchain của các loại tiền điện tử khác nhau hoặc được thực hiện ngoài chuỗi. Hoán đổi nguyên tử tạo ra một tài khoản giao kèo được mã hóa với tiền mã hóa trong đó sẽ ngay lập tức hoàn lại tiền cho người dùng nếu giao dịch không xảy ra. Ngay cả khi giao dịch giữa hai trader bị hủy bỏ, họ vẫn nhận được tiền của mình.

Tóm lại, Atomic swaps (hoán đổi nguyên tử) là một cách cho phép hai bên trao đổi tiền điện tử trực tiếp mà không cần sự trung gian hoặc bên thứ ba, và đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong giao dịch. Điều quan trọng là cả hai phía phải thực hiện hoàn tất giao dịch, hoặc không có giao dịch nào được thực hiện.

Tiền điện tử và sàn giao dịch phi tập trung, chẳng hạn như 0x và Altcoin.io, cũng đã kết hợp công nghệ Atomic Swaps.

2. Điểm mạnh của Atomic Swaps

Atomic Swaps mang lại nhiều lợi ích cho người dùng như:

Xóa bỏ các bên thứ ba, sàn giao dịch tập trung: điều này giúp giảm rủi ro cho các nhà giao dịch, giảm chi phí và tăng tốc độ giao dịch.
Giao dịch trực tiếp từ ví cá nhân.
Giao dịch không cần một token trung gian.
Cung cấp nền tảng để xây dựng các sàn giao dịch phi tập trung.
Cho phép các blockchain khác nhau có khả năng kết nối với nhau.

3. Hạn chế của Atomic Swaps

Ngoài các điểm mạnh trên, Atomic Swaps vẫn còn tồn tại khá nhiều điểm hạn chế:

Khả năng thích ứng: Atomic Swaps on-chain yêu cầu các blockchain phải có cùng thuật toán, HTLC mới có thể thực hiện. Vì vậy, chúng ta không thể thực hiện Atomics Swaps với mọi loại tiền mã hóa.
Không có khả năng xử lý khối lượng dữ liệu lớn: tốc độ là một lợi thế của Atomic Swaps. Tuy nhiên, trong trường hợp bạn muốn chuyển một số lượng lớn coin, nó không còn là lợi thế. Hiện tại, cần nhiều cải tiến hơn nữa để Atomic Swaps có thể hoạt động tốt với một lượng dữ liệu lớn.
Chưa tương thích đủ: Số lượng ví tương thích Atomic Swaps ngày càng tăng. Tuy nhiên, hiện tại những ví có hỗ trợ Atomic Swaps là rất thấp. Một phần đến từ việc công nghệ này còn khá nhiều hạn chế. Một phần đến từ người dùng chưa ý thức được các lợi ích mà Atomic Swaps mang lại.

4. Điều kiện cần để tiến hành Atomic swap

Để tiến hành Atomic swap (hoán đổi nguyên tử) trong tiền điện tử, cần có các điều kiện sau:

Hai loại tiền điện tử phải hỗ trợ mạng lưới tương tự: Atomic swap yêu cầu cả hai loại tiền điện tử cần hoán đổi phải sử dụng cùng một loại mạng lưới blockchain. Ví dụ, Bitcoin và Litecoin đều sử dụng blockchain kiểu UTXO (Unspent Transaction Output) nên có thể thực hiện Atomic swap.
Hỗ trợ giao thức Atomic swap: Cả hai loại tiền điện tử cần hỗ trợ giao thức hoán đổi nguyên tử. Giao thức Atomic swap cung cấp một phương pháp để thực hiện giao dịch an toàn và không cần sự tin tưởng giữa các bên.
Tính minh bạch và công bằng: Atomic swap yêu cầu sự tính minh bạch và công bằng từ cả hai bên tham gia. Không được phép có bất kỳ sự gian lận hoặc lừa dối nào trong quá trình hoán đổi.
Vào lúc giao dịch hợp pháp: Cần có sự phê duyệt và hợp pháp cho việc giao dịch này theo quy định của pháp luật tại nơi thực hiện.
Đội ngũ phát triển hỗ trợ: Atomic swap đôi khi cần sự hỗ trợ và triển khai từ đội ngũ phát triển của cả hai loại tiền điện tử để đảm bảo tính đáng tin cậy và an toàn của giao dịch.

5. Atomic Swaps hoạt động như thế nào

Atomic swaps (hoán đổi nguyên tử) là quá trình cho phép hai bên trao đổi tiền điện tử trực tiếp mà không cần sự trung gian của bất kỳ bên thứ ba nào, đồng thời đảm bảo rằng hoàn tiền sẽ diễn ra ngay lập tức và không có rủi ro cho bất kỳ bên nào. Dưới đây là cách Atomic swaps hoạt động:

Lựa chọn loại tiền điện tử và số lượng: Hai bên, Alice và Bob, quyết định trao đổi một số lượng tiền điện tử A và tiền điện tử B.
Tạo các giao dịch có điều kiện: Cả hai phía tạo các giao dịch có điều kiện trên blockchain của họ, trong đó tiền được khóa trong một "điều kiện" có thể giải quyết nếu bên kia hoàn thành giao dịch. Điều này tạo ra một bước không thể quay lại, nơi tiền được khóa và sẽ chỉ được giải quyết nếu cả hai bên đều thực hiện hoàn thành.
Trao đổi thông tin giao dịch: Alice cung cấp thông tin về giao dịch của mình cho Bob, và Bob cung cấp thông tin về giao dịch của mình cho Alice. Các thông tin này bao gồm chữ ký số học và điều kiện cần thiết để hoàn thành giao dịch.
Hoàn thành giao dịch: Cả hai bên xác minh thông tin và thực hiện việc hoàn tất giao dịch trên blockchain của họ. Khi giao dịch hoàn thành, điều kiện sẽ được thỏa mãn và tiền sẽ được giải phóng và trao đổi.
Kết thúc giao dịch: Sau khi tiền đã được hoàn thành và trao đổi, giao dịch hoàn toàn hoàn thành và không thể thay đổi.

Điều quan trọng là Atomic swaps yêu cầu cả hai phía tham gia hoàn thành các bước giao dịch một cách thành công. Nếu một trong hai phía không hoàn thành giao dịch hoặc tập tin định kỳ không thỏa mãn, tiền sẽ không được giải phóng và giao dịch sẽ bị hủy bỏ. Việc này đảm bảo tính minh bạch và tính công bằng trong quá trình hoán đổi.

6. Tương lai của Atomic Swaps

Sự phân quyền là mục tiêu của tiền mã hóa và công nghệ Blockchain hướng tới. Một số hệ thống Blockchain đã đạt được sự phân quyền và không cần niềm tin ở mức độ nhất định. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, thị trường tiền mã hóa đang đi ngược lại với xu hướng này. Chúng ta đang giao dịch những thứ phi tập trung dựa vào một nền tảng tập trung, một bên thứ ba.

Đã có rất nhiều vụ hack sàn giao dịch và các nhà giao dịch hiểu rõ được các rủi ro này. Tuy nhiên, sàn giao dịch tập trung có lẽ là lựa chọn tối ưu nhất hiện tại bởi tính dễ dàng sử dụng, thanh khoản cao và ít gặp lỗi. Chính vì vậy mà họ chấp nhận rủi ro. Tuy nhiên mọi thứ sẽ dần thay đổi trong tương lai.

Hiện tại, Atomic Swaps vẫn trong quá trình phát triển, chưa thể trở thành một sản phẩm hoàn thiện tới tay người dùng. Tuy nhiên, một khi nó đạt được điều đó, Atomic Swaps khả năng cao sẽ trở thành một “chân trụ” của kỷ nguyên công nghệ Blockchain.

Đọc thêm: