Soft Fork, Hard Fork là gì? Sự khác biệt giữa chúng?

1. Fork là gì?

Có lẽ mọi người đều biết bất cứ phần mềm nào cũng cần có những bản cập nhật nhằm nâng cấp hoặc sửa chữa các vấn đề hoặc cải thiện hiệu suất của ứng dụng.Ví dụ như khi dùng SmartPhone, bạn cần cập nhất phần mềm mới nhất để có những trải nghiệm tốt hơn.

Trong blockchain, các bản cập nhật như vậy gọi là các “Fork”. Fork (phân nhánh) là quá trình thay đổi giao thức hoặc bộ quy tắc cơ bản của blockchain. Fork xảy ra tại một điểm nơi phần mềm được sao chép và sửa đổi.

Fork có thể là cố ý hoặc vô tình. Các fork có chủ ý thường được thực hiện để cải thiện blockchain hoặc để thêm các tính năng mới. Các nhánh ngẫu nhiên có thể xảy ra khi có sự bất đồng trong cộng đồng về cách thức vận hành blockchain.

2. Ưu điểm và nhược điểm của Fork

Có 2 dạng fork trong lĩnh vực tiền điện tử là Soft Fork và Hard Fork. Vậy hai loại này khác nhau thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong phần tiếp theo của bài viết.

3. Soft Fork là gì?

3.1. Soft Fork là gì?

Soft fork là một bản nâng cấp phần mềm tương thích ngược (backward-compatible) với các phiên bản cũ hơn của blockchain. Điều này có nghĩa là:

Các node cũ có thể tiếp tục tham gia vào mạng mà không cần phải cập nhật phần mềm, miễn là không vi phạm các quy tắc của giao thức mới.
Các node được cập nhật sẽ vẫn có thể giao tiếp với các node cũ.

Một ví dụ về soft fork là fork Segregated Witness (SegWit). SegWit là một bản cập nhật đã thay đổi định dạng của các khối và giao dịch

3.2. Tại sao xảy ra Soft Fork?

Soft Fork thay đổi hoặc thêm các chức năng mà không thực sự can thiệp vào cấu trúc Blockchain và có thể xảy ra với nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như sự thay đổi trong thuật toán đồng thuận hoặc một số thay đổi/nâng cấp phần mềm.

4. Hard Fork là gì?

4.1. Hard Fork là gì?

Trái ngược với Soft Fork, Hard Fork là bản nâng cấp phần mềm không tương thích ngược (backward-incompatible) với các phiên bản cũ hơn của blockchain và yêu cầu tất cả các node phải cập nhật phần mềm của họ để tiếp tục tham gia vào mạng.

Điều này có nghĩa là các node cũ không được cập nhật phiên bản mới sẽ không thể xử lý giao dịch hay đẩy các block mới lên blockchain.

Sau một đợt Hark Fork, blockchain sẽ được chia thành hai phiên bản mới và độc lập: một bản tuân theo quy tắc cũ và một bản tuân theo quy tắc mới.

Ví dụ: Năm 2017 Bitcoin được “fork” thành hai chuỗi riêng biệt - chuỗi ban đầu với Bitcoin (BTC) và Bitcoin Cash (BCH). Đợt fork xảy ra sau nhiều tranh cãi về việc làm cách nào để mở rộng quy mô của Bitcoin. Những người đề xuất Bitcoin Cash muốn tăng kích thước của khối từ 1MB lên 8MB, trong khi những người ủng hộ Bitcoin lại phản đối đề xuất này.

4.2. Tại sao xảy ra Hard Fork?

Hard Fork xảy ra như một cách để đáp ứng nhu cầu của cộng đồng bằng cách sử dụng/khai thác một loại điện tử cụ thể. Chúng có thể cần thiết do lỗi trên phiên bản blockchain cũ, để thêm các chức năng mới hoặc do sự bất đồng giữa cộng đồng của blockchain đó, về hướng mà blockchain đó hướng đi.

5. Hard Fork hay Soft Fork tốt hơn?

Hard Fork và Soft Fork đều là những cách để thay đổi giao thức blockchain, nhưng có sự khác nhau giữa Hard Fork và Soft Fork.

Hard Fork mang tính đột phá hơn so với soft fork vì chúng yêu cầu tất cả người dùng nâng cấp phần mềm của họ để tiếp tục tham gia vào mạng. Trong khi đó, Soft Fork ít gây gián đoạn hơn so với Hard Fork vì chúng không yêu cầu tất cả người dùng phải nâng cấp phần mềm của họ.

Loại nào hơn phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể. Nếu mục tiêu là tạo ra một thay đổi lớn đối với giao thức blockchain, thì có thể cần phải thực hiện một Hard Fork. Tuy nhiên, nếu mục tiêu là tạo ra một thay đổi nhỏ hoặc thử nghiệm những ý tưởng mới, thì một soft fork có thể là một lựa chọn tốt hơn. Cuối cùng, quyết định sử dụng Hard Fork hay Soft Fork tùy thuộc vào các nhà phát triển và cộng đồng tiền điện tử

6. Những câu hỏi thường gặp

Q1: Bitcoin Hard Fork là gì?

Bitcoin Hard Fork là sự kiện thay đổi các quy tắc của giao thức Bitcoin khiến cho những khối (block) và giao dịch cũ bị vô hiệu hoá.

Sau khi Hard Fork diễn ra, các Node và người dùng phải nâng cấp phần mềm phiên bản mới nhất để có thể sử dụng bình thường. Nếu một số node không chấp nhận quy tắc mới này mà vẫn dùng quy tắc cũ, mạng lưới sẽ xảy ra hiện tưởng chia tách chuỗi khối thành hai blockchain khác nhau.

Q2: Những sự kiện Hard Fork nổi tiếng trong thị trường Cryptocurrency là gì?

Hard Fork trên mạng lưới Bitcoin

Bitcoin Classic: Đươc phát triển vào năm 2016 bởi một nhóm nhà phát triển muốn đề xuất tăng kích thước khối của Bitcoin lên mức 2MB. Mặc dù có một số hứa hẹn ban đầu, nhưng Bitcoin Classic đã không được cộng đồng Bitcoin đón nhận rộng rãi.
Bitcoin Unlimited: cho phép người dùng giành kích thước khối lớn hơn. Tuy nhiên, có mối lo ngại rằng những thợ khai thác có nguồn lực lớn hơn sẽ chiếm ưu thế trong việc thu lợi nhuận, có nghĩa là nó cũng đã không thành công.
Bitcoin Cash (BCH): Được tách chuỗi khối chính vào tháng 8/2017 khi ví Bitcoin Cash từ chối các giao dịch và khối của Bitcoin. Đây được coin là đợt Hark Fork thành công nhất của Bitcoin khi hiện tại vốn hoá của BCH vẫn đạt mức 3.7 tỷ đô đứng thứ 19 về vốn hoá trong thị trường Crypto.
Bitcoin Gold: Xảy ra ngay sao Bitcoin Cash vào tháng 10/2017. Đợt Hard Fork này nhằm mục đích khôi phục lại chức năng khai thác với các đơn vị xử lý đồ hoạ cơ bản (GPU) sẽ giúp người bình thường dễ dàng tiếp cận để khai thác hơn.

Hard Fork trên mạng lưới Ethereum

Ethereum Classic (ETC): Vào tháng 7 năm 2016, tin tặc đã khai thác một lỗ hổng trong code DAO, đánh cắp ETH trị giá $50 triệu. Kết quả là blockchain Ethereum đã được hard fork tại khối 1.920.000 để khôi phục tất cả số tiền của những người đã bị thiệt hại trong vụ tấn công. Điều này đã gây tranh cãi và dẫn đến việc duy trì blockchain chưa được fork ban đầu là Ethereum Classic (ETC), do đó chia mạng lưới thành hai blockchain hoạt động riêng biệt, mỗi blockchain có một loại tiền điện tử riêng.
EthereumPoW (ETHW): Sau sự kiện The Merge, Ethereum chính thức tách thành 2 chain với 2 cơ chế đồng thuận khác nhau. Chain chính sẽ hoàn toàn chuyển qua Proof of Stake, trong khi đó chain Hard Fork còn lại sẽ hoạt động dưới cái tên EthereumPoW (ETHW) và giữ nguyên cơ chế đồng thuận Proof of Work.

7. Kết luận

Hard Fork và Soft Fork đều quan trọng trong bối cảnh của sự phát triển mạng lưới. Chúng cho phép cộng đồng thực hiện những thay đổi và nâng cấp đầy đủ mặc dù thiếu quyền quản trị tập trung. Theo dõi Theblock101 để cập nhật những kiến thức mới về Blockchain.

Đọc thêm

Proof of Stake (PoS) là gì? Toàn tập về cơ chế đồng thuận PoS

DApp là gì? Tìm hiểu toàn tập về ứng dụng phi tập trung (DApp)

Blockchain là gì? Cơ chế hoạt động và ứng dụng của blockchain