1. SocialFi là gì?
Social Finance (hay gọi tắt là “SocialFi”) là một khái niệm được kết hợp bởi 2 yếu tố chính: mạng xã hội web3 và DeFi. SocialFi tập trung vào cốt lõi mang lại cho người dùng quyền kiểm soát hoàn toàn thông tin, nội dung và dữ liệu mà mình tạo ra đồng thời kiếm được tiền từ những nền tảng đó.
2. Tại sao cần chú ý đến SocialFi?
Trong một bài viết trước đây, đội ngũ Bigcoin đã từng phân tích những tiềm năng phát triển của SocialFi, tại sao chúng ta nên chú ý đến SocialFi. Mọi người có thể tham khảo và tìm hiểu thêm tại đây.
Tuy nhiên, một câu hỏi sẽ được đặt ra là chúng ta có thể đánh giá dự án SocialFi tiềm năng dựa trên những tiêu chí nào? Trong bài viết ngày hôm nay, Bigcoin sẽ chỉ ra 6 yếu tố cơ bản người dùng có thể sử dụng để đánh giá 1 dự án SocialFi
3. 4 tiêu chí cơ bản đánh giá tiềm năng một dự án SocialFi?
1. Ý tưởng - Sản phẩm
Trước khi đi sâu vào dự án, yếu tố cơ bản nhất người dùng cần nắm rõ được chính là ý tưởng và sản phẩm của dự án là gì bằng cách trả lời những câu hỏi sau:
- Dự án làm về gì và đã có sản phẩm chưa?
- Ý tưởng đó có khả thi và phù hợp với nhu cầu thị trường hay không?
- Sản phẩm chính của dự án là gì và giai đoạn phát triển tới đâu rồi? (Đã có bản thử nghiệm chưa hay sản phẩm đã được thử nghiệm trong môi trường stress test chưa)
- Giá trị thực sự mà dự án mang lại cho người dùng lẫn toàn bộ ngách là gì?
Sau khi đánh giá tổng quan về ý tưởng cũng như sản phẩm của dự án và so sánh với một số dự án tương tự, chúng ta sẽ có bức tranh tổng quan chung về mức độ phù hợp của dự án với thị trường và cộng đồng.
Lấy ví dụ về 2 dự án SocialFi đang đứng đầu bảng về số lượng người dùng là Hooked với gần 3 triệu người dùng và CyberConnect với hơn 1 triệu người dùng. Cả hai dự án đều đã có sản phẩm và tập trung khá nhiều vào việc mang lại giá trị cho người dùng thông qua các hoạt động như làm quiz hay các nhiệm vụ tương tác trực tiếp với dự án để nhận thưởng. Những sản phẩm này khá dễ tiếp cận và có tính thu hút cao đối với người dùng.
2. Đội ngũ phát triển và backers của dự án
Đội ngũ phát triển
Ngoài ra, đội ngũ phát triển cũng là một trong những yếu tố cốt lõi làm nên sự thành công của dự án. Tầm nhìn và những kinh nghiệm minh chứng trong quá khứ sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn trong việc đánh giá khả năng của team có thể phát triển dự án thành công được hay không.
Nếu dự án được phát triển bởi một nhóm phát triển đã có những thành tựu và mối quan hệ nhất định trong thị trường, đó cũng được xem là một trong những minh chứng rõ ràng nhất cho khả năng dẫn dắt dự án tới thành công của họ sẽ cao hơn.
Một số câu hỏi người dùng cần lưu ý khi tìm hiểu về đội ngũ phát triển của dự án:
- Nhóm sáng lập của dự án là ai?
- Họ đã có những thành tựu nào web3 hay ngách tương tự của thị trường truyền thống chưa? Đội ngũ có ai từng tham gia vào phát triển những nền tảng xã hội lớn trong truyền thống như Facebook, Twitter, Tiktok, Youtube,…?
- Họ có phải là những người có tầm ảnh hưởng và mối quan hệ tốt trong thị trường này không?
Backers
Nhà đầu tư, đối tác hay những cố vấn của dự án cũng sẽ là những người đầu tiên đặt lòng tin vào dự án.
Vậy nên, nếu những người này là các “ông lớn” hay người có tầm ảnh hưởng trong thị trường này thì cũng đồng nghĩa với việc dự án đang được dẫn dắt bởi những người có hiểu biết và kinh nghiệm thực sự.
Ngoài ra cũng cần xem xét đội ngũ nhà đầu tư xem họ có thể hiện được tiềm lực tài chính mà dự án đang có không, liệu có đủ để phát triển dự án bền vững hay không. Ngoài ra, những nhà đầu tư lớn cũng sẽ là cửa ngõ đầu tiên để đánh giá tính “legit” của dự án
Chính vì vậy, việc đánh giá backers của dự án, hiểu rõ và phân loại được khẩu vị và cách hỗ trợ dự án của từng bên, chúng ta cũng có thể phần nào an tâm hơn khi đặt lòng tin vào dự án.
Một số các quỹ lớn trong thị trường mọi người có thể theo dõi như: Binance Labs, Paradigm, a16z, Multicoin Capital, Sequoia, Polychain, Dragonfly, Ascensive Assets, Delphi, Pantera,….
3. Mô hình kinh doanh của dự án
Đây có thể được coi là yếu tố gần như quan trọng nhất để đánh giá tiềm năng phát triển của dự án. Hiện tại SocialFi vẫn đang còn trong giai đoạn khá sơ khai, vẫn chưa có quá nhiều dự án lớn thành công để có thể làm ví dụ, đưa ra một mô hình phát triển chuẩn chỉnh.
Tuy hầu hết các dự án hiện tại vẫn đang trong giai đoạn thu hút và phát triển người dùng, nhưng dựa trên một số ngách trước đó, chúng ta vẫn có thể tập trung phân tích một số câu hỏi sau để hình dung được hướng đi phù hợp với dự án:
- Có rào cản gia nhập không?
Hầu hết trong giai đoạn thu hút người dùng ban đầu, nếu có quá nhiều rào cản gia nhập dự án, sẽ rất khó có thể hấp dẫn được lượng người dùng mainstream. Vậy nên việc thiết kế dự án với những tính năng quen thuộc và thân thiện với người dùng sẽ là một ưu điểm để dự án có thể đạt được những người dùng đầu tiên cho nền tảng.
- Khả năng tạo ra lợi nhuận cho người dùng?
Với bất kỳ mô hình nào, lợi ích và lợi nhuận cũng sẽ là những yếu tố vô cùng quan trọng để thu hút được người dùng. Đặc biệt khi yếu tố finance là một trong 2 yếu tố cốt lõi của SocialFi thì việc tạo ra những lợi ích song song cho người dùng cũng sẽ có tác động lớn đến sự chú ý của cộng đồng.
- Có bền vững và có khả năng mở rộng không?
Chúng ta đã từng chứng kiến rất nhiều mô hình thành công, tuy nhiên đã phải đi đến thất bại khi lượng người dùng quá lớn, sẽ dẫn đến những lỗ hổng nghiêm trọng trong việc kiểm soát và đáp ứng được nhu cầu của họ.
Do đó, việc dự án có thể tạo ra những mô hình kinh doanh chặt chẽ, có tính bền vững cao và khả năng mở rộng lớn sẽ khá khó khăn ở những giai đoạn đầu tiên. Chúng ta có thể đánh giá và so sánh với những mô hình nổi bật trước đó để nắm được tương đối tính khả thi của mô hình dự án.
Ví dụ:
Lens và CyberConnect là 2 dự án SocialFi khá nổi bật hiện tại, mặc dù mô hình doanh thu vẫn chưa được công bố nhưng có thể thấy cả hai đều có nguồn thu từ việc cho phép người dùng mint handle và không phải phụ thuộc 100% vào tiền đầu tư của các nhà đầu tư.
Trong tương lai, dự án sẽ còn tiếp tục triển khai các hoạt động khác có thể tạo ra dòng tiền bền vững hơn xoay quanh các hoạt động hiện tại hoặc tính năng mới để phát triển dự án.
4. Cộng đồng và người dùng
Cộng đồng và người dùng sẽ là những yếu tố minh chứng rõ ràng nhất sau khi đã đi qua những màng lọc bên trên. Hầu hết tệp người dùng của dự án sẽ được chia thành 2 nhóm chính: những người có tầm ảnh hưởng và những người dùng cá nhân.
Nếu dự án được sử dụng và hỗ trợ bởi những người có tầm ảnh hưởng lớn trong thị trường, thì đây sẽ là một trong những đòn bẩy đầu tiên cho việc marketing và đưa dự án tiếp cận được đến tệp người dùng lớn hơn.
Ngoài ra, chúng ta cũng có các công cụ và nền tảng khác nhau để theo dõi được số lượng người dùng active và mức độ hưởng ứng của cộng đồng với dự án như DappRadar, Coingecko, CoinMarketCap,…
Hay trên các kênh thông tin chính thức của dự án như: Twitter, Discord, Telegram,… Dựa vào việc theo dõi dựa trên các công cụ này, chúng ta sẽ không chỉ nắm được mức độ tương tác của cộng đồng với dự án mà còn có thể biết được mức độ active của đội ngũ phát triển với dự án.
4. Kết luận
Trên đây là những yếu tố cơ bản đội ngũ Bigcoin thường dùng để đánh giá một dự án SocialFi. Dĩ nhiên thành công của một dự án sẽ là sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau cả chủ quan lẫn khách quan.
Nhưng mình hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc phân tích và đánh giá dự án SocialFi. Mọi người nên tự đưa ra những phân tích riêng của mình trước khi quyết định đầu tư bất kì dự án nào.