Validium là gì? Giải pháp mở rộng Layer 2 trên Ethereum

1. Validium là gì?

Validium là một giải pháp mở rộng Layer 2 cho Ethereum, cung cấp khả năng xử lý giao dịch với tốc độ cao và chi phí thấp. Thực tế cho thấy Validium có thể đạt được thông lượng lên đến 9000 TPS, vượt trội gấp 4 lần so với giải pháp ZK-Rollups.

Validium có sự tương đồng với ZK-Rollups khi cùng sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Proof (bằng chứng không kiến thức) để đảm bảo tính toàn vẹn của giao dịch mà không cần lưu trữ dữ liệu trên chuỗi chính. Tuy nhiên, sự khác biệt ở đây là nếu như ZK-Rollups gửi toàn bộ thông tin giao dịch về chuỗi chính thì Validium chỉ gửi một phần thông tin, nhằm hướng đến việc mở rộng tốt hơn giải pháp ZK-Rollups.

Trên mạng Validium, tiền của người dùng được kiểm soát bởi một Smart Contract trên Ethereum. Do cũng sử dụng công nghệ ZK-Rollups nên giải pháp này cho phép người dùng rút tiền từ Validium và Ethereum là ngay lập tức. Tuy nhiên, trong một số trường hợp việc rút tiền có thể bị trì hoãn hoặc đóng băng nếu người quản lý dữ liệu off-chain không thể chứng minh về quyền sở hữu và rút tiền của người dùng. Với việc kiểm soát tiền của người dùng thông qua Smart Contract và khả năng rút tiền tức thì, Validium mở ra hướng tiếp cận mới cho các dự án NFT và Gaming, nơi tốc độ và chi phí là yếu tố quan trọng.

2. Cơ chế hoạt động của Validium

Quy trình xử lý giao dịch của Validium có nhiều nét tương đồng với ZK-Rollup, cụ thể:

Người dùng gửi các giao dịch trên Layer 2.
Các nhà vận hành thu thập và xử lý giao dịch nội bộ trên Layer 2.
Tạo bằng chứng hợp lệ (Validity Proof) được tạo bởi kỹ thuật Zero-Knowledge cho lô giao dịch, rồi gửi xuống Layer 1 để xác thực:
- Nếu bằng chứng được chấp nhận, lô giao dịch được thông qua, trạng thái mới của mạng lưới được cập nhật và không thể thay đổi.
- Nếu bằng chứng không được chấp nhận, các nhà vận hành mạng lưới phải tính toán và gửi lại dữ liệu mới.

3. Ưu và nhược điểm của Validium

3.1. Ưu điểm

Tăng tốc độ giao dịch: Validium nổi bật với khả năng xử lý giao dịch nhanh chóng, có thể đạt tới 9.000 TPS, gấp bốn lần so với ZK-Rollup, mang lại trải nghiệm tốt cho người dùng.
Giảm chi phí giao dịch: Nhờ việc lưu trữ dữ liệu giao dịch off-chain, Validium giảm đáng kể kích thước và chi phí xử lý trên chuỗi gốc, giúp người dùng tiết kiệm chi phí khi thực hiện các giao dịch.
Linh hoạt và tiện ích: Validium cung cấp sự linh hoạt cao cho người dùng khi cho phép chuyển đổi giữa lưu trữ dữ liệu on-chain và off-chain, giúp người dùng tối ưu hóa trải nghiệm theo nhu cầu cụ thể của họ.

3.2. Nhược điểm

Rủi ro bảo mật: Người dùng phải đặt niềm tin vào các nhà vận hành mạng lưới, điều này đặt ra một rủi ro bảo mật nếu những nhà vận hành này cố tình che giấu thông tin.
Lưu trữ off-chain: Khác biệt chính của Validium so với ZK-Rollup là việc lưu trữ dữ liệu giao dịch ngoài chuỗi (off-chain), điều này có thể gây khó khăn cho người dùng trong việc xác thực giao dịch.
Thách thức pháp lý: Đặc biệt tại thị trường Mỹ, nơi mà quy định về tiền điện tử và Blockchain vẫn đang trong quá trình phát triển và thay đổi. Điều này có thể ảnh hưởng đến việc áp dụng và sự phổ biến của Validium trong tương lai.

4. Các dự án nổi bật của Validium

Hiện tại, 3 dự án nổi bật sử dụng Validium của StarkEx, được phát triển bởi Starkware, bao gồm Immutable (IMX), Sorare, RhinoFi (DVF). Đây là những dự án sẽ làm sản phẩm tập trung vào Blockchain cụ thể, thay vì xây dựng hệ sinh thái gồm nhiều mảnh ghép. Cụ thể:

Immutable X (IMX) xây dựng nền tảng NFT marketplace;
RhinoFi làm nền tảng trading;
Sorare tập trung vào NFT thể thao.

4.1. Immutable (IMX)

Dự án Immutable X được thiết kế đặc biệt cho lĩnh vực Blockchain gaming và NFTs, nổi bật với khả năng xử lý lên đến 9.000 giao dịch mỗi giây và không yêu cầu phí gas.

Được định giá 2.5 tỷ USD, Immutable X đã chứng minh được tiềm năng của mình trong việc đáp ứng nhu cầu giao dịch NFTs, với khoảng 100 bộ NFTs được giao dịch hàng ngày.

Nhờ việc sử dụng công nghệ ZK-Rollup, Immutable X cung cấp mức độ riêng tư và bảo mật cao hơn, đồng thời giảm đáng kể tài nguyên tính toán và lưu trữ cần thiết. Đây là giải pháp lý tưởng cho các nhà phát triển game và người sáng tạo NFT, giúp họ tận dụng cơ sở hạ tầng một cách nhanh chóng và an toàn.

Bên cạnh đó, Immutable X cũng hợp tác với các đối tác sở hữu IP lớn, từ đó giúp mở ra cánh cửa cho các nhà sáng tạo gia nhập thế giới crypto. Chương trình trade-to-earn của Immutable X cũng là một điểm nhấn, thu hút người dùng tham gia giao dịch và tăng cường sự phát triển của hệ sinh thái.

4.2. RhinoFi (DVF)

RhinoFi (trước đây là DeversiFi) là một sàn giao dịch phi tập trung sử dụng công nghệ Validium của StarkEx, cung cấp một nền tảng giao dịch tiện lợi, nhanh chóng và an toàn cho người dùng. Dự án này tập trung vào việc cung cấp giải pháp lưu trữ off-chain, giúp tăng cường khả năng xử lý giao dịch và giảm thiểu rủi ro bảo mật.

Được thành lập từ năm 2019, RhinoFi đã phát triển mạnh mẽ với việc huy động vốn trị giá 5 triệu USD và thu hút sự quan tâm đầu tư từ các quỹ đầu tư crypto và sàn giao dịch lớn.

Đặc biệt, với khoảng 10.5% lượng token dành cho Airdrop chưa được phân phối, người dùng có cơ hội tham gia vào các campaign để nhận Airdrop, cùng với việc DVF token holder có quyền đề xuất và biểu quyết đối với những thay đổi quản trị hệ thống.

Có thể thấy, RhinoFi không chỉ là một sàn giao dịch mà còn là một cộng đồng mạnh mẽ, hướng tới tương lai của DeFi.

4.3. Sorare

Dự án Sorare là một trong những nền tảng sử dụng công nghệ Validium, phát triển bởi Starkware, để tạo ra một trải nghiệm giao dịch NFTs (Non-Fungible Tokens) độc đáo và an toàn.

Sorare tập trung vào việc cung cấp một thị trường NFT chuyên biệt cho ngành công nghiệp thể thao, nơi người dùng có thể sưu tập, giao dịch và thi đấu với các thẻ cầu thủ bóng đá ảo. Với một hệ thống bảo mật mạnh mẽ và khả năng xử lý giao dịch nhanh chóng nhờ vào công nghệ Validium, Sorare đã thu hút được sự chú ý lớn từ cộng đồng người chơi và nhà đầu tư.

Đặc biệt, Sorare không chỉ là nơi giao dịch NFTs mà còn là một nền tảng game thể thao chiến lược, mang lại giá trị giải trí cao và cơ hội kiếm lợi nhuận từ việc sưu tập và thi đấu. Điểm nổi bật của Sorare chính là sự kết hợp giữa công nghệ Blockchain tiên tiến và niềm đam mê bóng đá, tạo nên một trải nghiệm hoàn toàn mới lạ và hấp dẫn.

5. Kết luận

Trong thời đại của sự số hóa, việc hiểu rõ về các khái niệm như Validium trong Blockchain trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Quy trình xử lý giao dịch của Validium đóng vai trò thiết yếu trong mục tiêu mở rộng mạng lưới, giúp Ethereum tiến gần hơn tới khả năng áp dụng rộng rãi (mass adoption), đồng thời duy trì tính phi tập trung và bảo mật vốn có. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện hiệu suất và khả năng mở rộng của Blockchain, mở ra cơ hội cho các ứng dụng DeFi và GameFi phát triển mạnh mẽ trên nền tảng này.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về Validium. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết sắp tới của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé.

Đọc thêm: