Tiếng Việt
English
1. Account Abstraction là gì?
Account Abstraction là một công nghệ được đề xuất trên Ethereum nhằm mang lại trải nghiệm thân thiện hơn với người dùng khi tương tác với blockchain và các ứng dụng phi tập trung Dapps. Với ứng dụng AA, người dùng có thể tuỳ chỉnh và lập trình các yếu tố nhất định của tài khoản hợp đồng thông minh, từ phương thức thanh toán, cơ chế phí đến quy trình duyệt giao dịch.
Điều này giúp cho mỗi người dùng sẽ có thể tạo ra tài khoản riêng, phù hợp với nhu cầu riêng của mình.
Bên cạnh đó, Ethereum Foundation đã mở ra một grants $300,000 để thúc đẩy và phát triển Account Abstraction (AA) trên Ethereum. Đây cũng được xem như bước đệm đầu tiên cho tương lai phát triển của AA khi Ethereum luôn được xem là hệ sinh thái dẫn đầu hầu hết các trend/ narrative.
Landscape tổng hợp các dự án Account Abstraction
2. Tổng hợp các dự án nổi bật sử dụng Account Abstraction
2.1. Blockchain
AA không phải là một khái niệm quá mới khi đã được bắt đầu nhắc tới và giới thiệu trong EIP (Ethereum Improvement Proposal) từ năm 2017, tuy nhiên, công nghệ này vẫn chưa được triển khai vì EVM hiện tại không hỗ trợ và yêu cầu thay đổi tương đối với giao thức của Ethereum.
EIP-4337 là một đề xuất hoàn thiện và mới nhất, không yêu cầu bất kỳ thay đổi nào với giao thức Ethereum nên khả năng sẽ được triển khai nhanh chóng trong thời gian sắp tới.
Hiện tại AA đang được hỗ trợ triển khai trên các giao thức layer 2 như Starknet, zkSync, Scroll, Polygon… Ngoài ra cũng có 1 số layer 1 như Sui, Oasis, Flare Network cũng đã bắt đầu tích hợp Account Abstraction để tối ưu hoá khả năng tiếp cận của người dùng với hệ sinh thái của mình bằng việc giúp các ứng dụng được xây dựng và khởi chạy trên hệ sinh thái đó có nhiều chức năng và dễ sử dụng hơn.
2.2. Wallet
Thay vì việc tiếp cận thông qua các EOA (Externally Owned Account) được quản lý bằng cách private key hoặc seed phrase dài dòng, khó nhớ và rủi ro đánh mất cao thì AA sẽ giúp các tài khoản hợp đồng thông minh để tương tác với blockchain trở nên linh hoạt và có thể tuỳ chỉnh theo ý muốn của người dùng. Những thay đổi này không ảnh hưởng tới tính bảo mật, chất lượng hoặc dịch vụ của các ứng dụng đó.
Hiện tại, số lượng ví đã ứng dụng Account Abstraction đã tăng trưởng tương đối về mặt số lượng. Thời gian đầu khi Account Abstraction mới được giới thiệu, chỉ có 1 vài cái tên nổi bật như Metamask Snaps, ArgentX, Safe Wallet. Nhưng hiện tại con số này đã lên tới vài chục dự án, trong bài viết hôm nay, mình sẽ chỉ đi qua một số ví nổi bật và có tiềm năng khai thác trong ngách AA.
Metamask
Metamask là một gã khổng lồ trong ứng dụng ví phi tập trung với hơn 30 triệu người dùng, 26 tỷ đô khối lượng giao dịch tích luỹ cho tới hiện tại và tổng doanh thu đã đạt được ước tính lên tới hơn 230 triệu đô.
Đây cũng là một điển hình của ví EOA, được quản lý hoàn toàn bằng public key và private key. Mọi giao dịch xảy của người dùng trên blockchain khi tương tác với các Dapps sẽ đều được thông qua ví EOA.
Mặc dù, Metamask vẫn luôn giữ thị phần lớn nhất của ví phi tập trung nhưng ứng dụng vẫn không hề ngủ quên trên chiến thắng khi gần đây cho ra mắt Metamask Snaps, nền tảng cho phép người dùng thêm các tính năng vào ví Metamask của họ. Các snap là các ứng dụng được phát triển bởi các bên thứ ba mà người dùng có thể cài đặt trực tiếp vào ví của mình như hiển thị thông tin chi tiết về giao dịch, thông báo, tính năng nhận dạng và quyền riêng tư mới,…
Hiện tại, Metamask cũng chưa ra mắt token nhưng ConsenSys (công ty mẹ của Metamask) đã xác nhận việc sẽ phát hành token trong tương lai. Đây là một tín hiệu khá tốt cho tiềm năng airdrop cho những người dùng tích cực sử dụng nền tảng.
Ngoài việc sử dụng ví, người dùng cũng có thể trải nghiệm ứng dụng Metamask Snaps mới để khám phá và gia tăng các chức năng cũng như ứng dụng trên nền tảng để có cơ hội nhận được airdrop khi nền tảng ra mắt token.
Metamask có thể coi là người đứng đầu trong các ví phi tập trung nên chỉ cần nền tảng ra mắt token, sẽ là sự bùng nổ cho hàng loạt các ví phi tập trung khác.
ArgentX
ArgentX là một trong những dự án tiên phong phát triển Account abstraction (AA) trên hai nền tảng: Starknet và ZkSync 2.0.
Đây là đứa con thứ 2 của ví Argent, một ứng dụng ví lâu đời với hàng triệu người dùng trên Ethereum trước đó. Hiện tại, ArgentX đang là ví hàng đầu trên Starknet với hơn 1 triệu người dùng.
Là nền tảng đi đầu trong việc tích hợp AA, ArgentX đã thu hút sự chú ý với những chức năng tiện ích như:
- Social recovery: là tính năng cho phép người dùng khôi phục ví của mình mà không cần sử dụng seed phrase, thay vào đó là khôi phục dựa trên những tài khoản và cá nhân mà mình tin tưởng.
- Multisig: mỗi giao dịch được thực hiện cần xác minh bởi một nhóm tài khoản được uỷ quyền, đảm bảo bảo mật tài sản và tránh bị đánh cắp tài sản.
- Whitelist account: Tạo các địa chỉ hoặc ứng dụng đáng tin cậy (chỉ cho phép ví đó giao dịch với các địa chỉ được thiết lập trước đó)
- Khoá ví từ xa: Trong trường hợp thiết bị đăng nhập tài sản bị mất, người dùng có thể khoá và đóng băng ví để tránh mất mát tài sản.
Ngoài ra, một trong những điểm thu hút của ArgentX với người dùng là mức phí giao dịch thấp đáng kể, xoá bớt rào cản cho người dùng khi thực hiện giao dịch trên Web3.
ArgentX hiện tại cũng chưa ra mắt token nên cũng được xếp vào những dự án đáng chú ý trong việc khai thác tiềm năng được airdrop/ retroactive. Ngoài ra, ArgentX đang được phát triển trên Starknet và zkSync, cả 2 blockchain đều chưa ra mắt token nên việc sử dụng ArgentX rất có khả năng sẽ giúp người dùng nhận được airdrop trên cả Startknet lẫn zkSync.
ArgentX tiên phong trong việc tích hợp AA
Ambire Wallet ($WALLET)
Ambire Wallet là một smart contract wallet mới được giới thiệu từ đầu năm 2022, được phát triển bởi đội ngũ Ambire, công ty phát triển AdEx - một nền tảng quảng cáo phi tập trung.
Ambire Wallet hỗ trợ khá nhiều mạng lưới như Ethereum, BNB Chain, Avalanche, Arbitrum, Optimism, Gnosis,… Dự án đã huy động thành công 2.5 triệu USD từ những quỹ lớn như Ascensive Assets, MetaCartel Ventures,….
Đây cũng là một trong các ví phát triển các tính năng liên quan đến AA như:
- Cho phép người dùng trả phí giao dịch bằng stablecoins chứ không nhất định là bằng token gốc của mạng lưới
- Tính năng multisig
- Cho phép thực hiện nhiều giao dịch cùng 1 lúc
Một số ví tích hợp Account Abstraction khác
Near Wallet, Blocto, Braavos Wallet, Safe Wallet, Patch Wallet, Soul Wallet, Hold Station, Patch Wallet, Linen Wallet, Avocado (phát triển bởi InstaDapp), Sequence, Fuel Wallet, Pillar Wallet, CANDIDE Wallet,…
2.3. SDK Tooling and Infrastructure Provider
SDK Tooling là những ứng dụng hỗ trợ về mặt công nghệ và cơ sở hạ tầng cho những dự án khác có thể dễ dàng tích hợp Account Abstraction.
Biconomy ($BICO)
Biconomy là nền tảng thứ ba cung cấp công cụ và dịch vụ ứng dụng AA
Biconomy phát triển Biconomy SDK để hỗ trợ và cung cấp đầy đủ các dịch vụ AA, cho phép các dự án khác dễ dàng tích hợp AA vào nền tảng của mình.
Biconomy đã từng là một dự án thu hút khá nhiều sự chú ý vào năm 2021, tuy nhiên dự án cũng dần đánh mất sức nóng của mình. Mãi cho đến khi quay trở lại với cuộc đua AA mới và hợp tác với Polygon để triển khai AA trên Polygon zkEVM, Biconomy cũng là một trong những dự án được quan tâm hàng đầu trong ngách này.
Một số dịch vụ AA mà Biconomy cung cấp:
- Paymaster: cho phép người dùng có thể trả phí giao dịch bằng bất kỳ loại token nào
- Bundler: cung cấp cho các nền tảng dịch vụ bundler, nghĩa là các nền tảng có thể chuyển các giao dịch của họ cho Biconomy và Biconomy sẽ cung cấp các bundler để hỗ trợ thực thi các giao dịch đó trên chuỗi.
Safe Core
Safe là một ứng dụng cung cấp quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số cho người dùng bằng cách xây dựng tiêu chuẩn các hợp đồng mở để lưu trữ tài sản, dữ liệu và danh tính kỹ thuật số.
Safe cũng là một cái tên đáng chú ý trong ngách AA khi phát triển The Safe Account Abstraction (AA) SDK - bộ công cụ giúp các dự án và ứng dụng dễ dàng triển khai và tích hợp các tính năng AA, đơn giản hoá trải nghiệm cho người dùng.
Safe Core AA SDK
Web3Auth
Web3Auth - nền tảng cung cấp công cụ hỗ trợ tạo ví
Với Web3Auth, người dùng có thể dễ dàng tạo ví mà không cần seed phrase nhưng vẫn đảm bảo được tính an toàn cho tài sản, không bị giám sát (non-custodial) dựa vào cơ chế Tính toán nhiều bên (MPC)
Gần đây, nền tảng cũng chính thức bước vào cuộc đua AA khi cung cấp bộ công cụ SDK để giúp các dự án dễ dàng tích hợp AA. Với bộ SDK của Web3Auth, người dùng phổ thông có thể tận hưởng web3 với những trải nghiệm quen thuộc và phù hợp với nhu cầu cá nhân riêng của mình.
Một số nền tảng cung cấp SDK và công nghệ tích hợp AA khác
Alchemy, Thirdweb, Unipass, Etherspot, Gelato, ZeroDev, Metafi,…
2.4. Application
Dưới đây là một số ứng dụng thuộc nhiều mảng khác nhau đang ứng dụng AA
CyberConnect
CyberConnect là một trong những nền tảng gây bùng nổ thời gian vừa rồi khi nổi lên là ứng dụng Social, đạt được hơn 1 triệu người dùng chỉ sau vài tháng ra mắt.
Nhận thấy tiềm năng phát triển của AA, CyberConnect đã không nằm ngoài cuộc chơi khi tích hợp AA vào CyberTrek, người dùng có thể sử dụng $CYBER thanh toán phí gas trên bất kỳ mạng nào đang được tích hợp với nền tảng trong một tài khoản CyberAccount duy nhất (bao gồm Polygon, Optimism, Base, Linea)
CyberTrek - Một cơ sở hạ tầng nhận dạng tương thích với ERC-4337 Account Abstraction
Lens Protocol
Mạng xã hội phi tập trung Lens Protocol cũng đã bắt đầu triển khai AA thông qua “dispatcher” (điều phối viên), cung cấp công cụ cho người dùng của nền tảng uỷ quyền cho các ví dispatcher này kí và thực hiện các chức năng như đăng bài, bình luận và thay đổi thông tin cá nhân.
Điều này cho phép người dùng có thể tương tác với các Dapps trong hệ sinh thái Lens mà không phải phê duyệt từng ứng dụng. Với mỗi giao dịch phát sinh, dispatcher đó cũng sẽ chủ động thanh toán phí gas cho giao dịch mà không yêu cầu người dùng phải giữ token gốc của nền tảng để thanh toán phí.
3. Kết luận
Trên đây là landscape tổng hợp một số các dự án đang ứng dụng Account Abstraction. Có thể thấy hầu hết thị phần trong ngách AA vẫn đang tập trung chính ở các dự án cung cấp công nghệ và bộ công cụ để giúp các ứng dụng phi tập trung chuyển đổi và tích hợp AA.
AA hiện tại vẫn đang được thể hiện rõ nhất ở ứng dụng Wallet là chính, vì bản chất AA là một dạng khác của wallet, hay còn được gọi là Smart contract wallet, thay đổi cách mà người dùng có thể tiếp cận với web3 theo 1 cách thân thiện, linh hoạt và an toàn hơn.
Hy vọng bài viết trên mang đến cho người đọc những thông tin hữu ích về AA và một số lớp ứng dụng hiện tại của ngách. Theo dõi Bigcoin để cập nhật nhiều bài viết hữu ích hơn về crypto.
Đọc thêm
