Tiếng Việt
English
1. Bối cảnh
Trong vài năm gần đây, các dự án blockchain Layer 1 đã bùng nổ với mục tiêu khắc phục những hạn chế mà các nền tảng như Ethereum và Bitcoin đang gặp phải.
Những dự án này không chỉ cam kết giải quyết vấn đề về khả năng mở rộng, mà còn tạo ra môi trường lý tưởng để các dApp và hệ sinh thái DeFi phát triển dựa trên cơ sở hạ tầng mạnh mẽ.
Mặc dù hai năm qua đã chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các Layer 2, nhưng Layer 1 vẫn luôn là ngách thu hút dòng vốn lớn nhất trong thị trường tiền điện tử, với những khoản đầu tư lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu USD.
Một số cái tên nổi bật trong số các dự án Layer 1 mới bao gồm Berachain, Monad, Sui, và Aptos. Dù có tuổi đời khá trẻ, các dự án này đang chuẩn bị cho một cuộc cạnh tranh gay gắt trong tương lai gần.
2. Tại Sao Cuộc Chiến Layer 1 Có Thể Xảy Ra?
Layer 1 blockchain là nền tảng của nhiều hệ sinh thái tiền điện tử ngày nay, cung cấp hạ tầng cho các dApp và giao thức DeFi phát triển.
Tuy nhiên, những vấn đề về khả năng mở rộng, tốc độ giao dịch và chi phí đã dẫn đến nhu cầu cho các blockchain mới có thể cải thiện những khía cạnh này.
Dù Ethereum đã chuyển sang cơ chế Proof of Stake và các giải pháp Layer 2 như Optimism và Arbitrum ngày càng phổ biến, nhưng cuộc đua giữa các Layer 1 vẫn chưa có dấu hiệu chậm lại. Ở chu kỳ tăng trưởng trước, khi dòng tiền đổ vào các Layer 1 hàng đầu, nhiều cơ hội đầu tư xuất hiện từ các blockchain mới nổi.
Trong thời điểm hiện tại, bên cạnh các Layer 1 truyền thống, chúng ta đã thấy sự xuất hiện của nhiều blockchain tiềm năng khác, bao gồm các Layer 2 và các mảnh ghép Restaking thu hút sự chú ý không kém.
Trong thời gian qua, chỉ có Solana và gần đây là TON tạo được tiếng vang lớn với các cơn sốt nổi bật như tap-to-earn với $NOT hay $DOGS.
Tuy nhiên, các dự án mới như Berachain, Monad, Sui, và Aptos không chỉ muốn cạnh tranh với Ethereum, mà còn muốn trở thành người dẫn đầu trong cuộc đua blockchain thế hệ mới.
Các dự án này đều đang được “quảng cáo” với tốc độ mở rộng vượt trội nhờ vào công nghệ tiên tiến và sự hậu thuẫn từ những tổ chức lớn.
Hiện tại, Berachain và Monad vẫn đang ở giai đoạn mainnet và devnet, trong khi Aptos và Sui đã tích cực xây dựng và phát triển hệ sinh thái của riêng mình. Cả hai đều đang sử dụng ngôn ngữ lập trình Move, tạo ra sự cạnh tranh gay gắt trong cuộc đua phát triển Layer 1.
Vậy, những blockchain Layer 1 này có ưu điểm gì cho riêng mình và họ cần làm gì để chiếm phần ưu thế trong cuộc đua khốc liệt ở tương lai gần?
3. Berachain
Berachain là một nền tảng Layer 1 được thiết kế để tập trung vào tính thanh khoản, với cơ chế Proof of Liquidity.
Thay vì dựa vào Proof of Stake hay Proof of Work như các blockchain truyền thống, Berachain thưởng cho người dùng dựa trên việc cung cấp thanh khoản cho hệ thống.
Mô hình này có tiềm năng lớn trong việc thu hút dòng tiền và cộng đồng Defi, nơi tính thanh khoản là yếu tố quyết định sự thành công của nhiều giao thức. Khả năng kết hợp giữa việc cung cấp thanh khoản và bảo mật cho blockchain có thể là yếu tố giúp Berachain trở thành một đối thủ đáng gờm trong Layer 1 Wars.
Ở thời điểm hiện tại, Berachain cũng có một hệ sinh thái tương đối ấn tượng về cả số lượng, chất lượng và sự đa dạng dù chỉ đang trong giai đoạn testnet.
Một số cái tên nổi bật thậm chí đã gọi vốn thành công từ những tổ chức lớn có thể kể đến như Puffpaw, Infrared, Kodiak…
4. Monad
Monad tập trung vào việc giải quyết một trong những vấn đề quan trọng nhất của blockchain hiện tại: tốc độ và độ trễ giao dịch.
Nền tảng này hứa hẹn mang đến tốc độ giao dịch cực nhanh và khả năng mở rộng tốt hơn, điều mà các blockchain lớn như Ethereum vẫn đang gặp khó khăn.
Với kiến trúc mới và các công nghệ tiên tiến, Monad có thể tạo ra sự khác biệt bằng cách thu hút các dApp cần tốc độ cao và khối lượng giao dịch lớn, đặc biệt là trong các lĩnh vực như game blockchain và Defi.
Ngoài ra, đây cũng là một trong những blockchain tương thích với EVM sẽ khởi chạy cùng công nghệ thực thi song song, điều mà Sei Network hiện cũng đang làm.
Dù vậy, Monad thực sự có một hướng phát triển riêng đặc biệt với cộng đồng vô cùng mạnh mẽ.
Một số người ủng hộ nhiệt thành sớm với Monad và có Roles đặc biệt trong Discord của dự án cũng nhận được “quả ngọt” vô cùng bất ngờ với đợt airdrop của Wormhole.
Đứng sau Monad đều là những thành viên có kinh nghiệm rất đáng nể, trong đó có sự góp mặt của một số cựu thành viên của Jump Crypto - Quỹ đầu tư, Market Maker hàng đầu thị trường.
Với việc kêu gọi đến hơn 244 triệu USD, hệ sinh thái của Monad hiện cũng đang hình thành những mảnh ghép quan trọng.
Trong đó một số dự án nổi bật có thể kể đến như Kuru Exchange, Kintsu, hay đặc biệt là aPriori - nền tảng liquid staking trên Monad đã kêu gọi thành công hơn 10 triệu USD cùng top tier VCs=
5. Sui và Aptos: Các Ethereum Non-EVM Mới
Sui và Aptos là hai dự án Layer 1 nổi bật, cả hai đều được phát triển dựa trên ngôn ngữ lập trình Move – một ngôn ngữ được Meta (trước đây là Facebook) phát triển cho dự án Diem (Libra). Move không chỉ mạnh mẽ mà còn an toàn hơn trong việc xây dựng các hợp đồng thông minh, giúp hạn chế các lỗ hổng bảo mật thường thấy trên các nền tảng khác.
- Sui tập trung vào khả năng xử lý khối lượng giao dịch lớn với chi phí thấp, đồng thời hướng tới việc thu hút cộng đồng các nhà phát triển và người dùng DeFi.
Nói về Sui, hiện dự án đang có những thành công nhất định trong việc phát triển hệ sinh thái, một phần đến từ chiến lược incentives token nhằm thúc đẩy hệ sinh thái và tích cực tổ chức các hackathon, các giải thưởng nhằm thu hút nhiều developers mới.
Cả Sui và Aptos đều là 2 dự án non-EVM và ngôn ngữ lập trình mới, điều này là rào cản nhất định trong việc phát triển và thu hút dòng tiền cũng như developers.
Ngoài ra, Sui cũng có một sự thành công đáng chú ý khi được đưa vào danh mục quỹ đầu tư của Grayscale, điều này là tương đối bất ngờ và là một tin vui đối với hệ sinh thái Sui.
- Aptos, với khả năng cải thiện tốc độ và trải nghiệm người dùng, cũng đặt mục tiêu trở thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Ethereum và các Layer 1 khác.
Về Aptos, blockchain này đang có tốc độ phát triển hệ sinh thái không quá nhanh và đang có phần thua thiệt so với Sui dù ra mắt trước một khoảng thời gian.
Tuy nhiên, Aptos cũng có những ưu điểm riêng của blockchain này, dự án hiện cũng đang tập trung rất nhiều vào khả năng mở rộng và liên tục cải thiện cơ sở hạ tầng.
Khả năng chịu tải và tốc độ của Aptos đã được kiểm chứng thông qua một vài dApps spam txs trên hệ, đỉnh điểm với hơn 300 triệu txs trong 1 ngày.
Ngoài ra, tới thời điểm này dù đã có nhiều cuộc thi hackathon nhằm tìm ra những nhà phát triển năng lực, Aptos vẫn chưa thực hiện quá nhiều đợt Incentives token vào hệ sinh thái.
Incentives token trên hệ sinh thái của các Layer 1 là vũ khí cực kì quan trọng nhằm thúc đẩy hệ sinh thái mạnh mẽ, với tiềm lực tài chính khủng và còn rất nhiều $APT chưa được bơm vào HST, phải chăng Aptos đang chờ đợi thời điểm chín muồi hơn?
Sự ra đời của Sui và Aptos không chỉ mang lại những cải tiến về công nghệ mà còn làm tăng áp lực cạnh tranh trong hệ sinh thái blockchain. Với những tiềm năng này, cả hai đều được xem là các ứng cử viên sáng giá cho danh hiệu “Next Solana”
6. Tổng kết
Cuộc chiến Layer 1 vẫn đang diễn ra sôi động, với sự tham gia của những dự án blockchain mới nổi đầy tiềm năng như Berachain, Monad, Sui, và Aptos…
Mặc dù Layer 2 đã có những bước phát triển vượt trội, Layer 1 vẫn giữ vai trò cốt lõi trong việc xây dựng hạ tầng cho tương lai của tiền điện tử và DeFi.
Các dự án Layer 1 đang không ngừng cạnh tranh để chiếm lấy vị thế dẫn đầu, và trong cuộc chiến này, chỉ những dự án có công nghệ tiên tiến và chiến lược phát triển vững chắc mới có thể nổi bật và duy trì được vị thế của mình.
Nhìn lại trong quá khứ, dù đa số các Layer 1 lớn đều thành công nhất định của riêng mình khi dòng tiền dược luân chuyển đều đặn.
Tuy vậy chúng ta vẫn chứng kiến nhiều HST Layer 1 đã thực sự trở thành bom xịt khi không phát triển như kì vọng như Celo, Cardano…
Hiện nay, các blockchain thế hệ mới đều có những ưu điểm riêng, điểm chung là đa số các dự án này đều được hỗ trợ bởi những cái tên đầu ngành cùng một số tiền khổng lồ.
Trên đây là bài viết về Layer 1 War, “cuộc chiến” tiềm năng giúp thay đổi vị thế của nhiều người nhiều khả năng sẽ diễn ra trong tương lai, anh em nghĩ dự án nào sẽ chiếm ưu thế trong cuộc đua này?
Đọc thêm:
