Tiếng Việt
English
1. NEO là gì?
NEO (trước đây được gọi là AntShares) là một dự án blockchain và tiền mã hóa mã nguồn mở tiên phong tại Trung Quốc. Nó tập trung vào việc xây dựng một nền kinh tế thông minh trên mạng lưới phân quyền, dựa trên ba yếu tố chính: danh tính số, tài sản số và hợp đồng thông minh.
NEO được ví "Ethereum của Trung Quốc". Dự án này ra đời vào năm 2014 với mục tiêu tái tạo cách thức thương mại và thúc đẩy sự phát triển công nghệ trong tương lai. Điều quan trọng là NEO không đặt mục tiêu phá vỡ hệ thống tiền tệ truyền thống của Trung Quốc, mà là để giúp nền kinh tế của quốc gia này tiến vào thời đại blockchain.
Dự án NEO được thành lập bởi Da Hongfei và Erik Zhang. Trước đây, họ đã từng làm việc tại công ty OnChain với vai trò chuyên nghiên cứu blockchain. Sau đó, họ đã quyết định tạo ra blockchain của riêng mình vào năm 2014.
Tóm tắt lịch sử của dự án:
- Đầu năm 2014: Hongfei và Zhang bắt đầu khởi động dự án có tên Antshares
- Vào tháng 8/ 2016, dự án tham gia thị trường thông qua một đợt ICO. Sự kiện này đã thanh công thu về được hơn 4,5 triệu đô la tài trợ.
- Vào tháng 6/2017: Dự án Antshares được đổi tên thành NEO
- Đến tháng 3/2018: Đội ngũ phát triển của NEO bắt đầu phát hành token bỏ phiếu để giúp quản lý mạng.
- Năm 2021, NEO được nâng cấp lên phiên bản 3.0 giàu tính năng hơn. Bản nâng cấp N3 này đại diện cho bước tiến lớn nhất trong lịch sử của NEO.
2. Cơ chế hoạt động và công nghệ của NEO
2.1. Cơ chế hoạt động của NEO
Quá trình hoạt động của mạng NEO như sau:
- Người dùng nắm giữ NEO đều có phiếu bầu. Phiếu bầu này có thể được sử dụng để chọn node đồng thuận (Consensus Node), họ là những người có vai trò quản lý blockchain.
- Holder NEO gửi giao dịch của họ đến các node đồng thuận và chúng được kết hợp lại thành một khối.
- Node đồng thuận sẽ được chọn ngẫu nhiên để xác minh khối hiện tại và có nhiệm vụ gửi sổ cái trong khối tới tất cả các node đồng thuận khác trên mạng. Trong trường hợp có ít nhất 66% số node đồng ý, khối sẽ bị đóng.
- Nếu đạt được ít hơn 66% sự đồng thuận, một node đồng thuận khác sẽ được chọn để thay thế, được yêu cầu gửi khối của chính họ để xác minh và quá trình bắt đầu lại.
- Để trở thành node đồng thuận, người dùng cần phải có lượng token GAS nhất định. Cộng đồng có quyền thể bỏ phiếu cho người khác nếu bạn thực hiện không tốt vai trò của mình.
- Các hợp đồng thông minh của NEO hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến thông qua trình biên dịch NEOVM, trong đó bao gồm cả các ngôn ngữ trên Microsoft.net, Java, Kotlin, Go và Python.
2.2. Smart Contract của NEO
Hệ thống Smart Contract của NEO gồm ba phần: NEOVM, InteropService, DevPack.
- NEOVM: NEOVM có chức năng tương tự như một CPU ảo. Do có cấu trúc linh hoạt nên NEOVM rất phù hợp để chạy các chương trình nhỏ như Smart Contracrt, vừa có thể chuyển sang hệ thống non-Blockchain.
- InteropService: InteropService được sử dụng để tải Blockchain, tài sản kỹ thuật số, nhận dạng kỹ thuật số, NeoFS và các dịch vụ cơ bản khác. Điều này sẽ giúp làm tăng tiện ích của các Smart Contract.
- DevPack: DevPack bao gồm trình biên dịch ngôn ngữ cao cấp và IDE plugin. Với DevPack, các nhà phát triển không cần “học” ngôn ngữ lập trình mới mà có thể phát triển ngay Smart Contract trong NEOVM.
2.3. Công nghệ của NEO
Mục tiêu của dự án này là tạo ra một nền kinh tế thông minh (Smart Economy) thông qua mạng lưới phân tán với 3 thành phần chính:
- Tài sản kỹ thuật số (Digital Asset): Những tài sản thực được chuyển đổi thành tài sản kỹ thuật số dựa vào công nghệ blockchain, có các đặc tính phi tập trung, đáng tin cậy, minh bạch, và loại bỏ trung gian.
- Digital Identity (Danh tính kỹ thuật số): Công nghệ giúp xác minh danh tính (identity) của các cá nhân, tổ chức sở hữu tài sản kỹ thuật số.
- Smart Contract (Hợp đồng thông minh): Hay Neo Contract, là các hợp đồng thông minh trên nền tảng Neo, được viết bằng ngôn ngữ lập trình quen thuộc với các nhà phát triển như C#, Java, Python…
Các công nghệ cốt lõi của blockchain Neo khi nâng cấp lên N3:
- Cơ chế đồng thuận dBFT (Delegated Byzantine Fault Tolerant): Cho phép người nắm giữ NEO (token quản trị) có quyền tham gia vào cơ chế đồng thuận của blockchain thông qua việc bỏ phiếu uỷ quyền (delegated voting) cho các node xác thực. dBFT giúp tăng thông lượng cho blockchain Neo với khả năng xử lý 10,000 giao dịch trên giây (TPS) trong điều kiện tối ưu.
- Máy ảo NeoVM: Là công cụ giúp tạo hợp đồng thông minh, giúp tăng khả năng mở rộng và bảo mật cho các ứng dụng phi tập trung (dApp) xây dựng trên blockchain Neo.
- Giao thức cross-chain NeoX: Là giao thức mang lại khả năng tương tác cross-chain trên Neo blockchain, cho phép swap tài sản và thực thi giao dịch trên nhiều chain.
- Giao thức lưu trữ NeoFS (Neo File Storage): Là mạng lưới lưu trữ dữ liệu phân tán, phi tập trung trên blockchain Neo. NeoFS sử dụng công nghệ ZKP để nén và giảm thiểu kích thước dữ liệu truyền đi trong quá trình xác thực, giúp tăng khả năng mở rộng cho mạng lưới và giảm chi phí.
- Danh tính kỹ thuật số NeoID: Là công nghệ giúp xác minh quyền sở hữu các node đồng thuận của người dùng. Ngoài ra, hệ thống NeoID cũng cho phép chuyển đổi tài sản tài chính (như vàng, chứng khoán…) thành dạng tài sản kỹ thuật số dựa trên công nghệ blockchain (như token chứng khoán, stablecoin, tài sản tổng hợp, NFT…), mà vẫn tuân thủ quy định của pháp luật.
- Hệ thống dữ liệu Neo Oracle: Giúp cung cấp và xác minh tính xác thực của dữ liệu ngoài chuỗi (off-chain) trong thế giới thực cho hợp đồng thông minh trên các giao thức trên chuỗi (on-chain).
3. Điểm nổi bật của NEO
Phiên bản N3 của NEO mang đến nhiều cải tiến sáng tạo và hiện đại cho nền tảng:
- Hỗ trợ Đa Ngôn Ngữ: NEO N3 loại bỏ rào cản ngôn ngữ, cho phép người dùng tương tác bằng ngôn ngữ mà họ thoải mái. Nhà phát triển đã tích hợp nhiều ngôn ngữ và công cụ phổ biến để cải thiện trải nghiệm người dùng.
- Native Oracle: Tính năng này cho phép các nhà phát triển truy cập nguồn dữ liệu off-chain một cách dễ dàng. Điều này giúp họ linh hoạt chọn lựa các công cụ phù hợp với dự án của họ.
- Tự Quyền Quản Lý Danh Tính: NEO N3 cố gắng bổ sung một lớp xác thực dựa trên thông tin đăng nhập có thể kiểm chứng vào các quy trình đăng nhập ứng dụng hiện tại.
- Khả năng Tương Tác Mở Rộng: NEO N3 kết nối với nhiều blockchain khác, giúp tạo điều kiện cho việc tương tác cross-chain dễ dàng, tương tự như giao dịch trên nền tảng gốc.
- Mô Hình Dual-Token: Trong mô hình này, NEO là token quản trị, được sử dụng để tham gia bỏ phiếu trên mạng. Còn GAS là token nhiên liệu, được sử dụng để thanh toán cho các giao dịch trên mạng. Mô hình này cho phép người dùng tham gia vào hệ sinh thái mà không ảnh hưởng đến số lượng token mà họ đang staking.
3. Hệ sinh thái NEO
Hệ sinh thái NEO khá đa dạng với các mảng DEFI, NFT, GameFi… bạn có thể xem thêm hệ sinh thái NEO tại trang web Ndapp.
Xem trên Defilama thì TVL của cả hệ khá khiêm tốn với ATH 350M và hiện duy trì ở mức 43,71M USD.
Hằng năm NEO tổ chức NEO APAC HACKATHON nhằm tìm kiếm các nhà phát triển tài năng. Giải thưởng năm 2023 là $1,1M. Bạn có thể xem thêm thông tin về chương trình này tại đây.
4. Đội ngũ phát triển
Nền tảng Neo được thành lập bởi hai Co-Founder là Da Hongfei và Erik Zhang. Vào năm 2014, hai người họ đã xây dựng AntShares, dự án blockchain công khai đầu tiên được khởi xướng ở Trung Quốc, sau đó đổi tên thành NEO và phát triển như ngày nay.
5. Đối tác và nhà đầu tư
Đối tác
Các đối tác của NEO bao gồm: InterWork Alliance, Poly.Network, BSN, N/DApp, IEEE, Metaisland, UFO Gaming, TaskOn.
Nhà đầu tư
6. Tokenomics
6.1. Thông tin chung
- Token name: Neo Token
- Ticker: NEO
- Blockchain: Neo
- Token standard: NEP-17
- Token contract: Updating…
- Token Type: Governance
- Token Supply: 100,000,000 NEO
6.2. Phân bổ token
Updating…
6.3. Lịch trả token
Updating…
6.4. Tiện ích token
Native token của blockchain này là NEO. Những người nắm giữ đồng NEO có thể tham gia quản trị mạng, bao gồm:
- Cho phép cộng đồng tạo block
- Sửa đổi tham số trên mạng
- Bỏ phiếu cho các node đồng thuận
Bên cạnh token quản trị, mạng còn có token tiện ích, đó là GAS. Được biết, GAS là một token riêng biệt được sử dụng để thanh toán các khoản phí liên quan đến việc triển khai và thực hiện Smart Contract, cụ thể:
- Phí chuyển khoản
- Phí đăng kí asset
- Phí publish tài sản
- Phí khởi chạy DApps
7. Lộ trình phát triển
Hiện tại NEO đang tập trung vào phát triển NEO 3.0
8. Kênh truyền thông
- Website: https://neo.org/
- Whitepaper: https://github.com/AntShares/AntShares/wiki
- Reddit: https://reddit.com/r/NEO
- Discord: https://discord.io/neo
- Twitter: https://twitter.com/NEO_Blockchain
9. Kết luận
NEO là một blockchain lâu đời trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm của thị trường Crypto. Công nghệ của NEO đã cũ so với các blockchain mới, với phiên bản NEO 3.0 là bàn đạp để hồi sinh lại hệ sinh thái.
Trên đây là toàn bộ thông tin về dự án NEO, hi vọng qua bài viết trên bạn đọc đã biết thêm thông tin về dự án.
Đọc thêm:
Bitcoin là gì? Tất Tần Tật Những Thông Tin Quan Trọng Về Bitcoin
