Tội phạm tiền điện tử: 3 vụ lừa đảo lớn

Trong hơn một thập kỷ phát triển của thị trường tiền mã hóa, không chỉ có những câu chuyện đổi đời từ vài đô la thành triệu phú, mà còn là những cú lừa thế kỷ khiến hàng triệu người mất trắng tài sản. Dưới đây là 3 vụ lừa đảo tiền điện tử lớn nhất trong lịch sử, với thiệt hại lên đến hàng tỷ USD và những kẻ chủ mưu trở thành tội phạm bị truy nã toàn cầu.

1. Ruja Ignatova và vụ lừa đảo OneCoin: Hơn 4 tỷ USD biến mất

Được mệnh danh là “Nữ hoàng tiền điện tử”, Ruja Plamenova Ignatova từng là hình mẫu phụ nữ thành đạt: tốt nghiệp Oxford, thành thạo tài chính, khả năng diễn thuyết ấn tượng.

Năm 2014, bà đồng sáng lập OneCoin – một dự án được quảng bá là “Bitcoin killer”. Tuy nhiên, thực chất, OneCoin là một mô hình Ponzi không có blockchain, hoạt động theo kiểu đa cấp (MLM) và lừa đảo hơn 4 tỷ USD từ hàng triệu người toàn cầu.

Đến năm 2017, khi vụ việc dần bại lộ, Ignatova biến mất sau chuyến bay đến Hy Lạp và từ đó không ai còn thấy bà. FBI hiện đang treo thưởng 5 triệu USD để truy tìm tung tích "nữ tướng lừa đảo" này. Bà cũng nằm trong Top 10 kẻ bị truy nã gắt gao nhất thế giới.

Trong khi đó, các cộng sự như Karl Greenwood (đồng sáng lập) và Irina Dilkinska (Giám đốc pháp lý) đã lần lượt bị kết án tại Mỹ.

2. Faruk Fatih Özer và sàn giao dịch Thodex: Sập sàn, hơn 400.000 nạn nhân

Faruk Fatih Özer – người sáng lập sàn Thodex của Thổ Nhĩ Kỳ – từng điều hành một trong những sàn giao dịch crypto lớn nhất nước này, với hàng trăm nghìn người dùng.

Tuy nhiên, tháng 04/2021, sàn bất ngờ đóng cửa, khóa toàn bộ tài khoản và biến mất cùng số tài sản ước tính 2 tỷ USD. Özer trốn sang Albania và bị bắt vào năm 2022, dẫn độ về Thổ Nhĩ Kỳ năm 2023.

Tòa án ban đầu tuyên án phạt hơn 11.000 năm tù cho Özer và gia đình, nhưng đến tháng 01/2025, một phần bản án bị hủy bỏ. Dù vậy, Faruk Özer vẫn bị tạm giam vì các tội danh khác.

3. Satish Kumbhani và BitConnect: Mô hình lừa đảo toàn cầu trị giá 2.4 tỷ USD

BitConnect từng là một hiện tượng "đầu tư sinh lời" được quảng bá rầm rộ toàn cầu từ năm 2016 đến 2018. Dự án cam kết lợi nhuận cao nhờ “bot giao dịch độc quyền” và công nghệ “phần mềm biến động”.

Tuy nhiên, BitConnect chỉ đơn thuần là một kế hoạch Ponzi quy mô toàn cầu, lấy tiền nhà đầu tư mới trả cho người cũ.

Satish Kumbhani, người sáng lập dự án, đã bị Mỹ truy tố vào năm 2022 với hàng loạt cáo buộc nghiêm trọng, có thể đối diện mức án tối đa 70 năm tù nếu bị kết tội. Trong khi đó, người đứng đầu khu vực Bắc Mỹ của BitConnect, Glenn Arcaro, đã bị kết án 38 tháng tù và buộc hoàn trả 17.6 triệu USD cho các nạn nhân từ 40 quốc gia.

Cảnh báo: Lòng tham là mồi ngon cho lừa đảo

Ba vụ việc trên là bài học đắt giá về sự nhẹ dạ, thiếu hiểu biết và lòng tham trong lĩnh vực tiền mã hóa. Chúng cho thấy:

Những dự án quảng bá quá tốt thường là dấu hiệu của lừa đảo.
Các mô hình không có blockchain minh bạch là rủi ro cực cao.
Việc kiểm soát pháp lý yếu kém là mảnh đất màu mỡ cho tội phạm tài chính.

Trong bối cảnh thị trường crypto ngày càng trưởng thành, sự giám sát từ chính phủ, giáo dục nhà đầu tư và các biện pháp bảo vệ pháp lý rõ ràng là yếu tố bắt buộc để ngăn chặn những “OneCoin” tiếp theo xuất hiện.

Đọc thêm: