Sự bùng nổ của các sàn phái sinh phi tập trung thế hệ mới

*Sự bùng nổ của các Perp DEX thế hệ mới*

Thị trường tiền mã hóa đang chứng kiến một làn sóng dịch chuyển mạnh mẽ khi các sàn giao dịch phái sinh phi tập trung (Perp DEX) bước vào giai đoạn phát triển vượt bậc. Hợp đồng phái sinh vốn đã tồn tại từ lâu trong thế giới tài chính, nhưng chỉ đến khi Hyperliquid ra đời, mô hình này mới thật sự “cất cánh” trong không gian DeFi.

Theo dữ liệu tháng 9/2025, tổng khối lượng giao dịch trên các Perp DEX đạt 722,8 tỷ USD, trong khi các sàn CEX như Binance hay Bybit vẫn dẫn đầu với hơn 5,6 nghìn tỷ USD, chiếm 75% thị phần toàn ngành. Tuy nhiên, tỷ lệ tăng trưởng của các sàn phi tập trung đang cao hơn rõ rệt - một dấu hiệu cho thấy sự chuyển dịch niềm tin từ nền tảng tập trung sang mô hình giao dịch on-chain minh bạch và an toàn hơn.

*Các sàn phái sinh phi tập trung đang ở giai đoạn ghi nhận khối lượng giao dịch cao nhất kể từ 2022*

Điểm khác biệt của Hyperliquid nằm ở việc tự phát triển Layer 1 chuyên biệt cho phái sinh, giúp tối ưu tốc độ, độ trễ và thanh khoản. Nhờ đó, người dùng gần như không cảm nhận được sự khác biệt so với trải nghiệm trên sàn tập trung. Mô hình này nhanh chóng truyền cảm hứng cho nhiều dự án mới như Lighter, Bulk, mở ra một kỷ nguyên nơi các sàn DEX có thể cạnh tranh sòng phẳng với những “ông lớn” của thị trường.

Khi nhà đầu tư mạo hiểm săn tìm “doanh thu thật”

Thành công của Hyperliquid không chỉ là một câu chuyện công nghệ, mà còn là bước ngoặt trong tư duy đầu tư của các quỹ mạo hiểm (VCs). Sau giai đoạn bão hòa với memecoin, dự đoán thị trường và các mô hình airdrop, các quỹ hiện đang quay trở lại với tiêu chí “dự án phải tạo ra doanh thu thật”.

*Với 282,4 tỷ USD khối lượng giao dịch, Hyperliquid đã mang về 77 triệu USD doanh thu trong tháng 9*

Theo Anirudh Pai từ Robot Ventures, đây là “kho báu bị đánh thức” của DeFi, khi các sàn giao dịch on-chain chứng minh được khả năng tạo phí giao dịch ổn định và có dòng tiền thực sự. Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng duy trì được đà tăng trưởng này.

Ví dụ điển hình là Aster, khi khối lượng giao dịch tăng mạnh sau đợt Airdrop thứ hai, nhưng nhanh chóng vấp phải nghi ngờ về việc “xào khối lượng” (wash trading) nhằm tạo hiệu ứng ảo. Trong khi đó, GMX - một trong những dự án phái sinh hàng đầu - cũng ghi nhận khối lượng giảm gần 60% khi các chương trình khuyến khích người dùng dần cạn kiệt.

Dòng vốn đang dịch chuyển sang các dự án bền vững hơn

Theo thống kê từ đầu tháng 9/2025 đến nay, đã có ít nhất 6 dự án phái sinh phi tập trung gọi vốn thành công từ các quỹ đầu tư hàng đầu. Điều này cho thấy xu hướng dòng vốn đang dịch chuyển mạnh mẽ sang các dự án có mô hình doanh thu rõ ràng và tính bền vững cao.

*GVRT là dự án phái sinh có số vốn gọi được cao nhất trong tháng 9/2025*

Thế hệ Perp DEX tiếp theo sẽ phải vượt qua “cái bẫy tokenomics”, nơi việc đốt token và phát thưởng không còn đủ để giữ chân người dùng. Thay vào đó, các sản phẩm cần xây dựng giá trị thực cân bằng giữa thanh khoản, lợi nhuận và trải nghiệm người dùng.

Như lời Revsin của Robot Ventures chia sẻ:“Một sản phẩm chỉ thực sự sống sót khi người dùng ở lại vì trải nghiệm, chứ không phải vì phần thưởng.”

Đó chính là kim chỉ nam cho làn sóng DEX phái sinh mới - nơi các dự án không chỉ cạnh tranh bằng công nghệ, mà còn bằng khả năng tạo giá trị thực trong một thị trường đang dần trưởng thành.

Đọc thêm