Lào chuẩn bị “cắt điện” cho ngành đào coin vào năm 2026

Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng tăng mạnh và xu hướng phát triển bền vững ngày càng được đề cao, Chính phủ Lào đang lên kế hoạch ngừng hoàn toàn việc cung cấp điện cho hoạt động khai thác tiền mã hóa (crypto mining) vào cuối quý I năm 2026. Thông tin này được Thứ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào – ông Chanthaboun Soukaloun – xác nhận trong buổi trao đổi gần đây với truyền thông.
Từ năm 2021, khi Lào cho phép thí điểm khai thác và giao dịch tiền mã hóa, quốc gia này nhanh chóng trở thành “thiên đường đào coin mới của châu Á” nhờ nguồn điện thủy điện rẻ và dồi dào. Nhiều doanh nghiệp đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Thái Lan đã ồ ạt đầu tư xây dựng các trang trại đào Bitcoin và Ethereum, khiến mức tiêu thụ điện tăng đột biến.
Tuy nhiên, chỉ vài năm sau, chính phủ Lào bắt đầu đánh giá lại giá trị kinh tế thực sự của lĩnh vực này. Ông Soukaloun cho biết hiện các hoạt động khai thác tiền mã hóa chỉ còn tiêu thụ khoảng 150 MW điện, giảm hơn 70% so với mức đỉnh 500 MW trong giai đoạn 2021–2022.
“Đào coin không tạo ra giá trị kinh tế thực chất so với việc cung cấp điện cho công nghiệp hay thương mại. Ngành này gần như không tạo việc làm và cũng không đóng góp nhiều cho chuỗi cung ứng,” ông Soukaloun nhấn mạnh.
Lào chuyển hướng ưu tiên năng lượng cho AI và xe điện
Thay vì tiếp tục “nuôi điện” cho các trang trại khai thác tiền mã hóa, Lào đang tái định hướng nguồn điện thủy điện của mình cho các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao hơn như trí tuệ nhân tạo (AI), tinh luyện kim loại và sản xuất xe điện (EV).
Theo chính phủ Lào, đây là bước đi chiến lược nhằm giúp đất nước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng công nghệ xanh của khu vực Đông Nam Á. Các trung tâm dữ liệu AI tuy tiêu thụ điện năng lớn nhưng mang lại nhiều lợi ích kinh tế, bao gồm đầu tư quốc tế, tạo việc làm chất lượng cao và thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.
Trong bối cảnh thế giới đang bước vào kỷ nguyên AI, Lào muốn trở thành “nút năng lượng xanh” của khu vực, cung cấp điện sạch cho các tập đoàn công nghệ toàn cầu. Đặc biệt, xu hướng các công ty Mỹ dịch chuyển nhà máy khỏi Trung Quốc trong thời chính quyền Tổng thống Donald Trump càng khiến Đông Nam Á trở thành điểm đến lý tưởng cho đầu tư mới, và Lào không muốn bỏ lỡ cơ hội này.
“Cục pin của Đông Nam Á” củng cố vị thế năng lượng xanh
Lào từ lâu được mệnh danh là “cục pin của Đông Nam Á” nhờ hệ thống thủy điện dồi dào và khả năng xuất khẩu điện sang các nước láng giềng như Thái Lan và Việt Nam. Hiện nay, chính phủ Lào đang xem xét tăng công suất xuất khẩu sang Việt Nam lên hơn 8.000 MW, nhằm hỗ trợ khu vực trong mục tiêu giảm phát thải carbon và phát triển năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, quốc gia này cũng đang đối mặt với một số thách thức về tài chính. Lào hiện đang đàm phán với Tập đoàn Xây dựng Điện lực Trung Quốc (Power Construction Corp of China) sau khi phía Trung Quốc khởi kiện đòi 555 triệu USD do khoản nợ liên quan đến dự án thủy điện trị giá 2,73 tỷ USD. Ông Soukaloun xác nhận đây là quyền hợp pháp của đối tác Trung Quốc, song khẳng định Lào sẽ giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài quốc tế để đảm bảo minh bạch.
Kỳ vọng khôi phục hành lang năng lượng Lào–Thái–Malaysia–Singapore
Một tín hiệu tích cực khác là việc xuất khẩu điện qua hành lang năng lượng Lào–Thái–Malaysia–Singapore (LTMS) có thể sớm được khôi phục sau thời gian tạm ngưng. Dự án LTMS từng được xem là mô hình mẫu của giao thương năng lượng xanh xuyên biên giới, giúp Singapore nhập khẩu điện sạch từ Lào thông qua hệ thống truyền tải điện khu vực.
Trong tuyên bố chung mới đây, bốn quốc gia đã tái khẳng định cam kết mở rộng hợp tác năng lượng xanh, dù chưa đưa ra thời gian cụ thể cho việc nối lại xuất khẩu. Đây được xem là bước tiến quan trọng để Lào khẳng định vị thế trung tâm năng lượng sạch của Đông Nam Á.
Tổng kết
Quyết định ngừng cấp điện cho hoạt động đào tiền mã hóa vào năm 2026 cho thấy tầm nhìn dài hạn của Lào trong việc ưu tiên năng lượng cho các lĩnh vực chiến lược như AI, xe điện và công nghiệp xanh. Với nguồn thủy điện dồi dào và chiến lược phát triển bền vững, Lào đang từng bước chuyển mình từ “thiên đường đào coin” trở thành trung tâm năng lượng sạch và công nghệ của khu vực.
Đọc thêm: