
1. Ý tưởng

2. Sản phẩm
Cetus Protocol được xây dựng dựa trên ngôn ngữ lập trình MOVE, là ngôn ngữ lập trình cốt lõi của Aptos và Sui. Với vai trò là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX), Cetus cung cấp cho người dùng các sản phẩm và tính năng giúp họ thực hiện các giao dịch, tạo thanh khoản và kiếm lời.
Tính năng chính của Cetus bao gồm Swap, Pools, Launchpad, Bridge và Stats.
2.1. Swap
Đây là tính năng giúp người dùng có thể giao dịch trực tiếp (swap) hai loại token với nhau, đồng thời tích hợp biểu đồ hiển thị giá của 2 loại token đó.

Cetus Protocol có tính năng điều chỉnh độ trượt giá đồng thời phí giao dịch trên nền tảng này so với một số sàn DEX khác của hệ Sui như Turbos hay Suiswap thì một số cặp token đang được giao dịch với phí thấp hơn (0.25%).
Tuy nhiên, hiện chưa có nhiều pool thanh khoản trên Cetus và nền tảng cũng chưa hỗ trợ giao dịch nhiều cặp token. Hiện tại mới có 13 cặp token có thể giao dịch trên Cetus.
2.2. Pools
Cetus có các pools thanh khoản nơi người dùng sẽ tham gia cung cấp thanh khoản tại đây và nhận được APR tương ứng với từng pool.
Các pool này sẽ hoạt động theo mô hình CLMM (Concentrated Liquidity Market Maker), cho phép các nhà cung cấp thanh khoản thêm tính thanh khoản của các cặp token trong các phạm vi giá cụ thể.
Khi người dùng cung cấp thanh khoản, Cetus có thiết lập sẵn 3 chế độ khoảng giá (range) tương ứng với mức độ lợi nhuận và rủi ro khác nhau:
- Suggested: Chế độ gợi ý của nền tảng dành cho người dùng cung cấp thanh khoản trong phạm vi giá (được thống kê trong 7 ngày gần nhất), giúp hạn chế rủi ro đến mức thấp nhất cho nhà cung cấp thanh khoản. Đi cùng với đó là tỉ lệ phần trăm APR nhận được cũng thấp.
- Full range: Chế độ giúp nhà cung cấp thanh khoản hoạt động ở tất cả mọi phạm vi giá, phần trăm APR sẽ thấp hơn so với các chế độ khác. Chế độ này dành cho những người lựa chọn đầu tư an toàn và không có thời gian cập nhật thị trường.
- Custom: Chế độ cho nhà cung cấp thanh khoản có thể tùy chỉnh phạm vi giá mình mong muốn và nhận được phần trăm APR tương ứng. Chế độ này phù hợp với người biết cách chơi và thường xuyên cập nhật theo dõi thị trường.

Cetus thiết kế nhiều pool cho cùng một cặp token với mức phí khác nhau. Cụ thể, có 4 bậc phí được giao thức cho phép gồm: 0.01%, 0.05%, 0.25% và 1%.

Ngoài ra, Cetus Protocol còn tổ chức chương trình Loyalty Incentivization Programs dành cho các nhà cung cấp thanh khoản tham gia để nhận thêm phần thưởng từ dự án.
2.3. Launchpad
Là bệ phóng token dành cho các dự án mới, hiện tại Cetus Protocol cũng IDO trên chính Launchpad của mình. Mô hình hoạt động của Cetus Launchpad tương tự như mô hình của Binance Launchpad, người dùng sẽ cần nạp SUI và sau đó được chia allocation dựa trên tỷ lệ vốn góp. Nếu dep càng nhiều SUI thì allocation được nhận càng cao.

2.4. Bridge
Đây là tính năng tích hợp với Portal Bridge, cầu nối hỗ trợ đa dạng các loại tài sản (token, NFT) trên multi-chain.

2.5. Stats
Stats là tính năng cho phép người dùng xem và thống kê các dữ liệu liên quan đến giao dịch trên nền tảng Cetus Protocol bao gồm TVL, khối lượng giao dịch, số lượng giao dịch, các pools thanh khoản hàng đầu,…

2.6. Doanh thu
Cetus Protocol sẽ thu 20% phí giao dịch trên giao thức để lấy doanh thu vận hành dự án.
3. Thành viên đội ngũ
Hiện tại, đội ngũ thành viên dự án đang ẩn danh.
4. Nhà đầu tư và đối tác
4.1. Nhà đầu tư
Ngày 2 tháng 5, Cetus đã kêu gọi thành công vòng Seed round với sự tham gia của Kucoin Ventures, Coin98 Ventures, OKX Blockdream Ventures, Animoca Brands, Jump Crypto, NGC Ventures, Adaverse, Comma3 Ventures, IDG Capital, AC Capital và Leland Ventures.
4.2. Đối tác
- Mảng NFT & Marketplace: Clutchy, Souffl3, Sui Ape, Universal Basic Asset, Wizardland,…
- Mảng Social: Crew3, ComingChat, StarryNift, Suia, Sui Name Service, Trantor,…
- Mảng Web3 Wallet: Coin98 Super App, OKX wallet, Martian, Suiet, Ethos, Fewcha,…
Trong năm 2025, Cetus có nhiều hoạt động mở rộng quan hệ đối tác, cụ thể:
- Ledger và Walrus (tháng 4/2025): Tích hợp với Ledger và chuyển giao diện beta sang Walrus mainnet (lưu trữ phi tập trung), cải thiện UX và bảo mật.
- Bitget Wallet (tháng 12/2024): Tích hợp Cetus vào Bitget Wallet, cho phép người dùng swap token Sui dễ dàng với thanh khoản cao.
- Navi Protocol (tháng 11/2024): Hợp tác cung cấp thanh khoản cho lending pools, tăng TVL của Navi lên $150 triệu USD.
- Coinbase Onramp (đang phát triển): Tiếp tục cải thiện tính năng mua crypto bằng fiat trực tiếp trên Cetus, giảm rào cản tham gia.
5. Tokenomics
Cetus Protocol ứng dụng mô hình 2 token là CETUS và xCETUS. Trong đó:
- CETUS: Token quản trị giao thức và được sử dụng tiện ích trên Cetus Protocol.
- xCETUS: Token ký quỹ (escrowed token) và có quyền tham gia biểu quyết, tham gia launchpad và farm boosting.
5.1. Thông tin token CETUS
- Name: Cetus Token
- Ticker: CETUS
- Chain: Sui
- Total Supply (Max): 1,000,000,000 CETUS
5.2. Phân bổ token CETUS
-
Community & LP: 50% - 500,000,000 CETUS
-
Team & Advisors: 20% - 250,000,000 CETUS
-
Investors: 15% - 150,000,000 CETUS
-
Eco Treasury: 15% - 150,000,000 CETUS
Tokenomic $CETUS
5.3. Lịch phát hành token CETUS
- Team & Advisors: khoá trong 12 tháng và trả theo quý trong vòng 24 tháng sau đó.
- Investors: khoá trong 6 tháng và trả theo quý trong vòng 12 tháng sau đó.
- Eco Treasury: dành riêng cho thanh khoản ban đầu, các chiến dịch cộng đồng dài hạn và quỹ bảo hiểm.
- Community & LP: phân phối thông qua farming và các chương trình khuyến khích thanh khoản khác.
5.4. Thông tin token xCETUS
- Name: Cetus Escrowed Token
- Ticker: xCETUS
- Chain: Sui
5.5. Tỷ lệ chuyển đổi và redeem token
xCETUS được sinh ra khi người dùng stake CETUS với tỷ lệ 1:1. Tuy nhiên, nếu muốn quy đổi xCETUS qua CETUS thì có cơ chế với tỷ lệ khác nhau và thời gian vesting (trả dần) khác nhau. Cụ thể:
- Vesting trong vòng 15 ngày ⇒ tỷ lệ xCETUS: CETUS là 1:0.5
- Vesting trong vòng 180 ngày ⇒ tỷ lệ xCETUS: CETUS là 1:1
6. Lộ trình phát triển
Tháng 11/2024:
- Cải tiến CLMM với phí giao dịch giảm còn 0.25% (từ 0.3%).
- Tích hợp native USDC và USDY (Ondo Finance), tăng tính thanh khoản cho các pool stablecoin.
- Giới thiệu Auto Rebalancing Tools với dữ liệu giá từ Pyth Network, giúp nhà cung cấp thanh khoản tối ưu vị thế tự động.
- Hỗ trợ 12 thị trường perpetual mới thông qua tích hợp DeepBook V3.
Năm 2025:
- Cetus Pro (quý 2/2025): Nhắm đến nhà giao dịch chuyên nghiệp với các công cụ phân tích nâng cao và chiến lược đòn bẩy.
- Cross-chain Expansion: Tích hợp sâu hơn với Aptos và các blockchain Move-based khác, dự kiến quý 3/2025.
- Options DEX: Phát triển sàn quyền chọn phi tập trung, tận dụng CLMM để cung cấp chiến lược giao dịch phức tạp.
7. Đánh giá dự án
- Cạnh tranh: Đối mặt với Bluefin (dẫn đầu phái sinh), DeepBook (hạ tầng thanh khoản), và KriyaDEX, đòi hỏi Cetus duy trì đổi mới.
- Biến động giá CETUS: Giá token cần ổn định hơn để thu hút nhà đầu tư dài hạn.
- Tăng trưởng TVL: Dù dẫn đầu, TVL của Cetus thấp hơn so với các DEX lớn trên Ethereum/Solana, cần mở rộng tiện ích.
- Với Sui Network đạt $1 tỷ TVL và giá SUI ~$2.21, Cetus có cơ hội lớn để củng cố vị trí DEX hàng đầu nhờ tích hợp DeepBook, USDY, và native USDC.
- Cetus Pro và Options DEX sẽ thu hút nhà giao dịch tổ chức, mở rộng quy mô người dùng.
- Airdrop tiềm năng và sự kiện Sui Basecamp 2025 sẽ kích thích cộng đồng, tăng mức độ tương tác.
8. Kết luận
Dự án Cetus Protocol mang đến một giải pháp mới cho việc phát triển hệ sinh thái DeFi trên nền tảng blockchain. Được xây dựng trên Sui và Aptos, Cetus sử dụng thuật toán CLMM giúp tăng tính thanh khoản và giảm độ trượt giá khi giao dịch trên nền tảng.
9. Thông tin dự án
- Website: https://www.cetus.zone/
- Twitter: https://twitter.com/CetusProtocol
- Discord: https://discord.gg/cetusprotocol
- Medium: https://medium.com/@CetusProtocol
Đọc thêm: