English
1. Farcaster là gì?
Farcaster là một giao thức SocialFi phi tập trung xây dựng trên Ethereum dành riêng cho các ứng dụng mạng xã hội, nơi người dùng có quyền kiểm soát dữ liệu của họ và các nhà phát triển có thể xây dựng ứng dụng mà không cần sự cấp phép.
Trong thực tế các mạng xã hội Web2 ngày nay đều được kiểm soát hoàn toàn bởi một vài gã khổng lồ tập trung như Meta (Facebook), Twitter, Instagram, Tiktok,... Những gã khổng lồ này kiểm soát dữ liệu của người dùng và hạn chế quyền tự do của họ trên Internet thông qua kiểm duyệt riêng hay thậm chí lạm dụng dữ liệu.
Farcaster được Vitalik Buterin - nhà sáng lập của Ethereum - đặt kỳ vọng sẽ là dự án mang đến những giải pháp mà Web2 gặp phải giúp người dùng thực sự nắm quyền kiểm soát. Vitalik tin rằng các giải pháp SocialFi sẽ khắc phục được nhược điểm ở môi trường cũ mà có liên quan đến sự phân quyền.
Hiện tại, Farcaster được xây dựng trên Ethereum và hiện đang ở giai đoạn alpha chỉ dành cho số ít người được thử nghiệm, dự kiến sẽ tiến đến beta trong 2024.
2. Điểm đặc biệt của Farcaster
Farcaster được thiết kế gồm 2 lớp:
- L1 Blockchain: Quản lý danh tính của người dùng với tính bảo mật cao và khả năng chống giả mạo.
- L2 Delta Graph: Sử dụng biểu đồ delta để đạt được sự đồng thuận tạo thành một mạng lưu trữ phi tập trung.
Farcaster sử dụng biểu đồ Delta để đảm bảo sự thống nhất về trạng thái của mạng. Biểu đồ Delta là một cấu trúc dữ liệu được sử dụng để biểu thị và đồng bộ hóa trạng thái của mạng xã hội giữa nhiều bản sao. Trạng thái của mạng xã hội là một biểu đồ, trong đó mỗi đỉnh đại diện cho một thực thể như người dùng hoặc tin nhắn, và mỗi cạnh biểu thị mối quan hệ giữa các thực thể.
3. Mô hình thiết kế của Farcaster
Thiết kế của Farcaster được dựa trên ý tưởng của các giao thức đi trước như ActivityPub, SecureScuttlebutt nhưng thêm một số cải tiến mới. Mô hình thiết kế của Farcaster gồm 3 thành phần chính:
Farcaster ID
Có thể được gọi là FID (Farcaster ID), đó là một mã định danh duy nhất cho mỗi người dùng. Mỗi người sở hữu một FID riêng, được ghi nhận thông qua một hợp đồng thông minh trên Ethereum. Điều này đảm bảo rằng họ có khả năng tìm thấy và liên hệ với nhau mà không bị trùng lặp với bất kì người dùng nào khác trên nền tảng.
Farcaster Hub
Farcaster lưu trữ toàn bộ thông tin người dùng trên một máy chủ được gọi là Hub. Bất kỳ ai cũng có khả năng triển khai và vận hành một Hub, và kết nối nó với tất cả các Hub khác thông qua mạng ngang hàng (P2P). Khi một người dùng gửi một tin nhắn mới đến Hub, tin nhắn đó sẽ tự động lan truyền đến toàn bộ các Hub khác. Mọi Hub phải duy trì thông tin hợp lệ từ tất cả người dùng; nếu không, thông tin đó sẽ bị loại bỏ khỏi mạng.
Farcaster Storage Rent
Farcaster thu phí hàng năm từ người dùng để cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu trên mạng. Việc đóng phí này giúp đảm bảo rằng người dùng có một lượng không gian cụ thể trên Hub và đồng thời khuyến khích họ tránh tạo ra dữ liệu thừa không cần thiết trên mạng, thúc đẩy quá trình dọn sạch thông tin ít giá trị.
4. Các ứng dụng được xây dựng trên Farcaster
.png)
Hiện tại, trên nền tảng Farcaster đã xuất hiện nhiều ứng dụng đa dạng, trong đó có một số ứng dụng nổi bật như:
- Alphacaster: Mạng xã hội dành riêng cho các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO).
- Discove: Một mạng xã hội cho phép mọi người chia sẻ và khám phá những nội dung mà họ quan tâm.
- Jam: Một ứng dụng mạng xã hội được xây dựng trên cơ sở của Farcaster và Lens.
- Opencast: Là một ứng dụng mã nguồn mở trên nền tảng Farcaster.
- Warpcast: Mạng xã hội Web3 với giao diện tương tự như Twitter (X).
- Yup: Nền tảng mạng xã hội tổng hợp cho phép người dùng "crosspost" đến Farcaster, Bluesky, Twitter (X) và Lens.
5. Đội ngũ thành viên
Farcaster được phát triển bởi công ty Merkle Manufactory. Một số thành viên chủ chốt trong team gồm:
- Dan Romero | Co-Founder: Vào năm 2019, ông đã bắt đầu vị trí Giám Đốc Điều Hành tại Coinbase. Cuối cùng, ông quyết định chạy đua trong thế giới khởi nghiệp bên cạnh Varun Srinivansan, trở thành Đồng Sáng Lập của Markle Manufactory.
- Varun Srinivasan | Co-Founder: Vào năm 2010, ông đã làm Product Manager cho OneNote, một sản phẩm của Microsoft. Sau 3 năm đồng hành cùng Microsoft, ông quyết định tự mình lập nghiệp với SoundFocus, một nền tảng tập trung vào âm thanh, hình ảnh, và phương tiện truyền thông. Đến năm 2015, ông tiếp tục thay đổi để trở thành Giám Đốc Công Nghệ tại Coinbase. Sau hơn 4 năm hoạt động tại đây, ông và Dan Romero đồng lòng bắt tay thành lập công ty riêng mang tên Markle Manufactory.
6. Investor
Vào tháng 7/2022, Farcaster đã huy động được 30 triệu USD vòng Seed dẫn đầu bởi a16zcrypto cùng với sự góp mặt của Coinbase Ventures, Standard Crypto, 1comfirmation, Multicoin Capital, …
7. Tokenomic
Hiện tại dự án chưa có public về thông tin token cũng như kế hoạch ra token trong thời gian tới. Bigcoin sẽ cập nhật khi dự án có thông báo mới nhất cho mọi người.
8. Kênh thông tin của dự án Farcaster
- Website: https://www.farcaster.xyz/
- Twitter: https://twitter.com/farcaster_xyz
9. Tổng kết
SocialFi là một xu hướng đầy triển vọng trong thị trường crypto. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn về thu hút những người mới đặc biệt là người non-crypto, khó khăn về cơ sở hạ tầng và vấn đề pháp lý. Trong đó, Farcaster sẽ là đối thủ trực tiếp của Lens Protocol về mảng Social Graph. Đây là một dự án tiềm năng trong mảng SocialFi khi có một đội ngũ kinh nghiệm và dàn backers tương đối hùng hậu.
Đọc thêm
