1. Kakarot là gì?
Kakarot là một máy ảo zkEVM (Ethereum Virtual Machine) tương thích với Ethereum, phát triển bằng Cairo - ngôn ngữ lập trình của Starknet, cho phép các dự án xây dựng trên hệ sinh thái StarkNet có thể dễ dàng kết nối và tương tác với các chuỗi EVM. Kakarot giúp các nhà phát triển có thể xây dựng các Dapps trên Starknet dễ dàng hơn vì EVM là môi trường khá quen thuộc với họ.
Các nhà phát triển cũng có thể triển khai Dapps của mình trên Kakarot mà không yêu cầu bất kỳ sửa đổi nào với bộ code hiện có của dự án.
2. Thành phần cốt lõi của Kakarot
2.1. Ethereum Compatible (Khả năng tương thích với Ethereum)
Kakarot zkEVM hoàn toàn tương thích với Ethereum nên việc các nhà phát triển xây dựng ứng dụng hay tương tác với các Dapps xây dựng trên StarkNet sử dụng Kakarot là khá tương đồng với Ethereum.
Mặc dù StarkNet đang là blockchain ứng dụng zero knowledge hàng đầu trong hệ sinh thái của Ethereum, nhưng vì sử dụng ngôn ngữ lập trình Cairo khiến StarkNet vẫn chưa thể tương thích với EVM nên có thể đây sẽ là một rào cản gia nhập khá lớn đối với các nhà phát triển.
Kakarot có thể sẽ trở thành một trong những mảnh ghép vô cùng quan trọng, giúp xoá bỏ rào cản đó, khiến cho các Dapps trên StarkNet trở nên dễ dàng tiếp cận và có thể tận dụng được những tài nguyên dồi dào sẵn có trên Ethereum.
Ví dụ đơn giản, một nhóm nhà phát triển đang viết code cho DEX hoặc Dapps bất kỳ trên hệ sinh thái Ethereum và hiện có hơn 60.000 dòng mã hoá đã được kiểm tra, sẵn sàng hoạt động, nhưng nó chỉ có thể triển khai trên EVM. Những nhà phát triển này muốn bắt đầu xây dựng trên StarkNet, họ sẽ cần thuê một nhóm nhà phát triển hoàn toàn mới để xây dựng bộ code từ đầu. Nhưng khi Kakarot triển khai EVM của mình, họ chỉ cần bê nguyên sang StarkNet mà không tốn bất kỳ chi phí, công sức nào để nghiên cứu và xây dựng lại từ đầu bằng ngôn ngữ Cairo.
2.2. Scalable (Khả năng mở rộng)
Bằng cách tận dụng các lợi ích về khả năng mở rộng của Validity Rollups, STARK và CairoVM (máy ảo hợp đồng thông minh tuỳ chỉnh riêng StarkNet) của Starkware, Kakarot mở rộng quy mô Ethereum thông qua việc xử lý hàng loạt các giao dịch có thể xác minh được.
2.3. Secure (Khả năng bảo mật cao)
Kakarot là một phần của công nghệ zkRollup. Vì vậy, Kakarot kế thừa tính bảo mật từ Ethereum thông qua các bằng chứng không kiến thức hợp lệ. Và để đảm bảo được tính toàn vẹn của Kakarot EVM, dự án sẽ phải trải qua các lần thử nghiệm chính của Ethereum.
3. Cơ chế hoạt động của Kakarot
Hiện tại, Kakarot zkEVM đang được triển khai như một hợp đồng thông minh trên StarkNet. Bằng cách hiển thị ứng dụng khách Ethereum JSON-RPC, các nhà phát triển có thể triển khai bất kỳ dự án, ứng dụng Solidity (hay EVM) nào trên Kakarot, giống như trên Ethereum hoặc Polygon.
Sau đó, người dùng cuối của các ứng dụng này có thể tương tác với các Dapps bằng các công cụ thông thường và phổ biến trên Ethereum như Metamask, Wallet Connect,…
4. Tokenomics
Chưa có thông tin chính thức về tokenomics của Kakarot. Cập nhật sau khi có thông tin chính thức từ dự án!
5. Đội ngũ phát triển
Kakarot được chính thức giới thiệu vào tháng 10 năm 2022, với sự hỗ trợ từ những nhà phát triển cốt lõi của Cairo, Starkware, StarkNet Foundation.
Đội ngũ phát triển của Kakarot bao gồm 8 thành viên cốt lõi, chịu trách nhiệm về các mặt của dự án từ vận hành, kỹ thuật, tài chính cũng như phát triển hệ sinh thái.
- Elias Tazartes: Giám đốc điều hành và nhà đồng sáng lập người Pháp. Trước khi sáng lập Kakarot, Elias từng có kinh nghiệm là kỹ sư phần mềm của Theodo - công ty hỗ trợ chuyển đổi số cho các doanh nghiệp.
- Clément Walter: Giám đốc công nghệ và nhà đồng sáng lập Kakarot. Trước đó, Clément từng thử sức và có kinh nghiệm với khá nhiều doanh nghiệp khác nhau, chủ yếu là trong lĩnh vực công nghệ và AI. Anh từng là kỹ sư mảng AI ở IBM (tập đoàn công nghệ thông tin có quy mô lớn nhất thế giới). Trước khi bắt đầu Kakarot, anh cũng có một thời gian nghiên cứu về Starknet và ngôn ngữ Cairo.
- Danilo Kim: Nhà sáng lập và phát triển hệ sinh thái
6. Nhà đầu tư và đối tác
Kakarot mới đây đã công bố về việc nhận được hỗ trợ vốn từ một số nhà đầu tư thiên thần và các quỹ lớn trong Web3 qua hai vòng gọi vốnn Pre-seed và Seed. Con số cụ thể của hai vòng gọi vốn hiện chưa được công khai nhưng những cái tên tham gia cũng đã thu hút được sự chú ý đáng kể từ cộng đồng.
Các nhà đầu tư thiên thần:
- Vitalik Buterin: Cha đẻ sáng lập ra Ethereum, nền tảng blockchain layer 1 lớn nhất hiện nay. Sự tham gia của Vitalik đã phần nào
- Nicolas Bacca: Nhà đồng sáng lập của Ledger.
- Rand Hindi: Nhà đồng sáng lập và giám đốc điều hành của Zama.
Ngoài ra còn có sự tham gia của Starkware (công ty mẹ của StarknNet), Lambda Class, Longhash Ventures, Fenbushi Capital, Signum Capital, CMS,….
7. Lộ trình phát triển
Giai đoạn 1: Triển khai Kakarot zkEVM trên StarkNet, giúp StarkNet có thể tương thích với EVM.
Kakarot ban đầu sẽ được triển khai hỗ trợ StarkNet trước, cho phép các nhà phát triển triển khai hợp đồng thông minh Solidty (hoặc bất kỳ ngôn ngữ nào tương thích EVM) trực tiếp trên StarkNet với các công cụ quen thuộc trên Ethereum.
Giai đoạn 2: Kakarot hợp tác với Madara để ra mắt L3 zkEVMs
Kakarot và Madara sẽ hợp tác với nhau để ra mắt L3 zkEVM, triển khai chuỗi ứng dụng zkEVm của mình và tận dụng bằng chứng hợp lệ để xử lý các giao dịch trên StarkNet.
Theo Kakarot, các blockchain layer 3 sẽ giúp giảm phí gas thấp hơn theo cấp số nhân so với trên các L2 với hiệu suất (TPS) cao hơn.
Giai đoạn 3: Kakarot hợp tác với Madara để ra mắt zkEVM loại 1
Để làm được điều này, Kakarot và Madara cần phải hoàn thiện các bước theo từng giai đoạn:
- Viết các quy tắc đồng thuận của Ethereum bên ngôn ngữ lập trình Cairo và đưa vào các full node để có thể xác minh đồng thuận cho các giao dịch trên L1.
- Chuyển từ Pedersen Merkle Patricia Trie (MPT) sang Keccak MPT
*Merkle Patricia Trie (MPT) là cấu trúc dữ liệu cơ bản được sử dụng trong chuỗi khối Ethereum. Vai trò chính của nó là hoạt động như một hệ thống lưu trữ dữ liệu mạnh mẽ để quản lý hàng loạt giao dịch trên mạng Ethereum.
*Keccak MPT là phiên bản khác của MPT. Keccak là hàm băm mật mã nổi tiếng có khả năng triển khai hiệu quả ở hầu hết các ngôn ngữ. Khi sử dụng Keccak MPT sẽ giúp cải thiện hiệu suất và khả năng lưu trữ với mức độ bảo mật cao hơn.
8. Hệ sinh thái
Website: https://www.kakarot.org/
Twitter: https://twitter.com/KakarotZkEvm
Discord: https://discord.com/invite/kakarotzkevm
9. Kết luận
Trên đây là toàn bộ thông tin về Kakarot EVM - máy ảo hỗ trợ StarkNet có thể tương thích với các EVM. StarkNet hiện có thể cho là đang là blockchain layer 2 top đầu sử dụng zk rollup để hỗ trợ mở rộng Ethereum. Tuy nhiên StarkNet vẫn chưa tương thích với EVM, Kakarot sẽ trở thành mảnh ghép quan trọng tạo điều kiện giúp hệ sinh thái của StarkNet ngày càng mở rộng hơn.
Không những vậy, Kakarot cũng nhận được sự hỗ trợ trực tiếp từ Vitalik - cha đẻ của Etherum, cũng thể hiện sự quan tâm rõ ràng của Vitalik với StarkNet.
Hy vọng bài viết trên cung cấp những thông tin hữu ích cho người dùng về dự án. Nội dung chỉ mang tính chất cung cấp thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư cần tự DYOR và đưa ra những đánh giá riêng của mình trước khi quyết định đầu tư bất kỳ dự án nào.