1. Axiom là gì?
Axiom là giải pháp công nghệ mới mang tên ZK coprocessor (bộ đồng xử lý ZK) giúp tăng khả năng đồng thuận dành cho Ethereum, cung cấp cho các smart contract quyền truy cập và thực hiện tính toán tất cả dữ liệu on-chain trên Ethereum. Tương tự như cách GPU tăng hiệu suất cho CPU, Axiom tăng cường khả năng đồng thuận của blockchain thông qua Zero-Knowledge Proofs.
Các nhà phát triển có thể truy vấn on-chain tới Axiom, các truy vấn này đáp ứng độ tin cậy về kết quả thông qua các ZK-verified được gửi trong lệnh callback trở lại smart contract của nhà phát triển. Điều này cho phép các nhà phát triển xây dựng các Dapp trên chuỗi với khả năng truy cập nhiều dữ liệu hơn cùng chi phí thấp hơn mà không cần bổ sung thêm các giả định về sự tin cậy .
2. ZK coprocessors là gì?
Bộ đồng xử lý ZK là một lớp cơ sở hạ tầng blockchain mới cho phép các nhà phát triển hợp đồng thông minh chứng minh tính toán Off-chain một cách không trạng thái đối với dữ liệu trên chuỗi hiện có.
Chi phí là trở ngại lớn nhất đối với các nhà phát triển xây dựng smart contract của mình, khi mọi hoạt động về xử lý dữ liệu trên chuỗi đều sử dụng đến gas khiến cho việc xây dựng và sử dụng các dapp trở lên tốn kém hơn.
ZK coprocessors giới thiệu mẫu thiết kế mới cho các ứng dụng onchain giúp loại bỏ ràng buộc về sự tính toán phải được thực hiện trong máy ảo blockchain. Điều này cho phép các ứng dụng truy cập nhiều dữ liệu hơn và hoạt động ở quy mô lớn hơn.
ZK coprocessors tăng cường Ethereum bằng cách cho phép các smart contract ủy quyền truy cập lịch sử dữ liệu onchain một cách đáng tin cậy và tính toán dữ liệu đó bằng cách sử dụng ZK proofs. Thay vì thực hiện tất cả các hoạt động trong EVM, các nhà phát triển có thể chuyển những hoạt động tốn tiền sang ZK coprocessors và chỉ cần sử dụng kết quả trên chuỗi. Điều này cung cấp một kiểu mở rộng quy mô mới cho các smart contract bằng cách tách quyền truy cập dữ liệu và tính toán khỏi sự đồng thuận của blockchain.
3. Cơ chế vận hành và khả năng ứng dụng của Axim
3.1. Cơ chế vận hành
Các nhà phát triển có thể truy cập dữ liệu lịch sử trên chuỗi và thực hiện tính toán đã được xác minh trên dữ liệu đó bằng cách thực hiện các truy vấn vào Axiom. Axiom đáp ứng các truy vấn này theo ba bước:
- Đọc: Axiom sử dụng ZK proofs để chứng minh độ đáng tin cậy về tính chính xác của các giá trị bao gồm: tiêu đề Block, trạng thái, giao dịch và biên nhận từ bất kỳ block nào trên Ethereum.
- Xử lý: Sau khi dữ liệu đã được nhập vào, Axiom sẽ áp dụng các nguyên tắc điện toán nguyên thủy đã được xác minh lên trên. Điều này có thể bao gồm các hoạt động từ phân tích cơ bản (tổng, đếm, tối đa, tối thiểu) đến các hoạt động mã hóa (xác minh chữ ký, tổng hợp khóa) và machine learning. Tính hợp lệ của từng phần tính toán được xác minh bằng ZK proof.
- Xác minh: Axiom đi kèm với kết quả của mỗi truy vấn với bằng chứng ZK hợp lệ cho thấy: dữ liệu đầu vào đã được tìm chính xác từ chuỗi và tính toán được áp dụng chính xác. Sau khi xác minh sẽ cho ra các kết quả cuối cùng có sẵn độ đáng tin cậy để sử dụng với bất kỳ smart contract nào khác.
Thông qua việc đọc từ dữ liệu thô, Axiom có thể tương tác với bất kỳ hệ thống nào trên chuỗi bao gồm: Layer-1 là Ethereum và các Rollup Layer-2. Điều này có nghĩa là Axiom có thể cung cấp các cải tiến dựa trên ZK cho các ứng dụng phi tập trung mà không yêu cầu di chuyển trạng thái. Khả năng mới này giúp mở rộng quy mô xử lý dữ liệu blockchain bao gồm cả trên Layer-2.
3.2. Lợi ích khi sử dụng Axiom
Những lợi ích chính mà Axiom cung cấp cho các ứng dụng trên chuỗi bao gồm:
- Truy cập vào dữ liệu lịch sử trên chuỗi: Axiom cho phép các hợp đồng thông minh truy cập vào toàn bộ lịch sử của Ethereum một cách linh hoạt. Bạn có thể trộn và kết hợp các loại dữ liệu trên các Block trong một truy vấn. Ví dụ: một truy vấn có thể bao gồm: tiêu đề từ Block, dữ liệu giao dịch từ một Block khác và dữ liệu tài khoản từ một Block khác. Vì các truy vấn Axiom được ZK xác minh nên Axiom cung cấp cách truy cập dữ liệu này một cách không cần tin cậy.
- Tính linh hoạt và khả năng kết hợp: Axiom mang lại cho các nhà phát triển sự linh hoạt để tận dụng dữ liệu lịch sử trong giao thức sau khi giao thức được triển khai. Hơn nữa, các nhà phát triển có thể soạn thảo dữ liệu on-chain của bất kỳ ứng dụng trực tuyến nào khác mà không cần sửa đổi các hợp đồng đó.
- Truy cập ZK chỉ bằng Solidity và Typescript: Bằng cách sử dụng Axiom SDK, các nhà phát triển có thể truy cập các công cụ do ZK cung cấp chỉ bằng Solidity và Typescript. Việc tích hợp vào Axiom chỉ yêu cầu viết một lệnh callback duy nhất trên Smart Contract và không cần triển khai xác minh ZK cho Smart Contract đó.
3.3. Khả năng ứng dụng
Axiom có thể sử dụng cho bất kỳ protocol hoặc dapp nào sử dụng dữ liệu lịch sử onchain như:
- Accounting (kế toán): Các giao thức xác thực phi tập trung: Lido, Rocket Pool, Obol, SSV) quản lý tài sản: Aera, Set hoặc cung cấp dữ liệu sẵn có: EigenLayer.
- DeFi: Axiom có thể cập nhật các tham số cho các giao thức DeFi một cách thông minh dựa trên lịch sử dữ liệu on-chain.
- Quản trị off-chain: Với Axiom, toàn bộ quy trình quản trị có thể được xác minh bằng ZK proof on-chain, từ nhập trọng số quản trị đến kiểm tra tính hợp lệ của phiếu bầu. Điều này đảm bảo quản trị off-chain có những đảm bảo tương tự như quản trị on-chain mà không tốn kém quá nhiều chi phí.
- Trustless oracle: Nhiều giao thức sử dụng các oracle tập trung để truy vấn dữ liệu đã được cam kết on-chain một cách trustless (không cần tin cậy) gồm phí gas hoặc dữ liệu giao dịch NFT. Axiom thay thế các oracle tập trung này bằng một giải pháp hoàn toàn trustless để tránh được sự phụ thuộc quá mức vào các oracle operator.
4. Tokenomic
Updating…..
5. Đội ngũ phát triển dự án
Hiện tại chưa có nhiều thông tin về đội ngũ dự án được biết Co-founder là Yi Sun, ông đã nhận được bằng Tiến sĩ về toán học ở MIT và đã hoàn thành chương trình học đại học về toán học và kinh tế tại Harvard, ngoài ra còn dành một năm học toán tại Cambridge.
6. Đối tác và nhà đầu tư
Axiom nhận được khoản đầu tư $20m được dẫn đầu bởi Paradigm và Standard Crypto cùng với đó là sự tham gia của các đối tác khác như: Robot Ventures, Ethereal Ventures, Hasu từ Flashbots, Sandy, Ye và Haichen từ Scroll, Alex từ OpenSea, Sreeram và Calvin từ EigenLabs, Liam từ Optimism/ETH Global, Collin từ Obol, Lakshman từ Personae, Stephen và Jazzy từ Zellic, Brendan và Daniel từ Polygon, Zac và Joe từ Aztec…..
7. Kết luận
Axiom là giải pháp công nghệ mới mang tên ZK coprocessor (bộ đồng xử lý ZK) giúp tăng khả năng đồng thuận dành cho Ethereum. Đây là dự án cực kỳ tiềm năng cho phép các dự án tối ưu về việc xử lý dữ liệu đồng thời giảm tải chi phí cho việc vận hành các Dapp. Tuy nhiên, dự án đang trong giai đoạn đầu của sự phát triển nên chưa có nhiều khả năng ứng dụng đặc biệt đối với người dùng thông thường.
Trên đây là toàn bộ thông tin về Axiom, nếu các bạn có trao đổi gì thêm có thể tham gia nhóm Bigcoin Việt Nam để tìm kiếm các cơ hội đầu tư tốt hơn.
Thông tin cơ bản của dự án Axiom:
- Twitter: https://twitter.com/axiom_xyz
- Website: https://www.axiom.xyz/
Đọc thêm: