1. Liquid Staking là gì?
Liquid staking là một phương pháp cho phép người dùng staking tài sản và vẫn giữ được tính thanh khoản của nó.
Thay vì phải khóa tài sản trong một khoảng thời gian cụ thể, người dùng nhận được một token đại diện cho tài sản đã staking. Các token này có thể được giao dịch hoặc sử dụng trong các ứng dụng DeFi, đồng thời vẫn có thể được đổi lại thành tài sản gốc bất cứ lúc nào.
Một trong những dự án thành công nhất trong thế giới Defi với Liquid Staking là Lido Finance tại Ethereum, đây là giao thức cho phép người dùng stake ETH để nhận về stETH - token có thể mở khóa tính thanh khoản cho người dùng đã staked, có thể sử dụng stETH tham gia vào các hoạt động Defi đa dạng như Lending/Borrowing, Leverage, Yield Farming…
Xem thêm về Liquid Staking truyền thống tại đây:
https://theblock101.com/liquid-staking
2. Liquid Staking trên Bitcoin có gì?
2.1 Liquid Staking Bitcoin
Bitcoin là một blockchain PoW, trước kia đây là blockchain không có smartcontract và không thể tham gia Staking. Tuy nhiên mọi thứ đã dần thay đổi khi công nghệ phát triển, và Liquid Staking Bitcoin được giới thiệu rộng rãi đến công chúng thông qua Babylon - dự án khủng đã kêu gọi vốn hàng trăm triệu USD.
Bitcoin Liquid Staking là quá trình cho phép các chủ sở hữu BTC staking tài sản của họ mà không cần phải chuyển BTC của họ sang một blockchain khác.
Thay vì phải dùng các giải pháp cầu nối phức tạp, Bitcoin Liquid Staking cho phép BTC cung cấp bảo mật cho các blockchain PoS khác và nhận phần thưởng trong khi vẫn giữ được tính thanh khoản của tài sản.
Cách Thức Hoạt Động Của Bitcoin Liquid Staking
- Bảo Mật Nền Tảng PoS: BTC được sử dụng để bảo mật các mạng PoS khác bằng cách chia sẻ bảo mật từ Bitcoin. Các dự án như Babylon đã phát triển các giải pháp cho phép điều này, sử dụng các đặc tính của Bitcoin như timestamping để biến BTC thành tài sản có thể bị phạt (slashing)
- Tạo Token Thanh Khoản: Khi người dùng staking BTC, họ nhận được một token thanh khoản (LST) đại diện cho BTC đã staking. Token này có thể được giao dịch hoặc sử dụng trong các ứng dụng DeFi, đồng thời BTC gốc vẫn được giữ nguyên và bảo mật mạng PoS.
- Phần Thưởng Và Thanh Khoản: Người dùng nhận phần thưởng từ việc staking BTC trên nền tảng PoS, đồng thời vẫn giữ được tính thanh khoản của BTC thông qua LST. Điều này cho phép người dùng tận dụng tài sản của họ để tạo ra lợi nhuận mà không phải chờ đợi hết thời gian khóa.
2.2 Dư địa phát triển
Tới thời điểm hiện tại, Liquid Staking vẫn là một trong những mảnh ghép thành công nhất của thế giới Defi trên Ethereum từ khi Blockchain này chuyển thành PoS Blockchain.
Để mọi người hình dung rõ hơn, hiện nay ETH đang có vốn hóa thị trường khoảng 320 tỷ USD (ở mức giá 2650$/ETH).
Tuy vậy, Liquid Staking trên Ethereum hiện đang có TVL khoảng 43 tỷ USD tương đương 13,4% vốn hóa của ETH.
Nhìn vào bức tranh trên, ta thấy rõ được dư địa phát triển của Bitcoin Liquid Staking nếu mảnh ghép này có thể thành công trong tương lai.
Ở thời điểm viết bài, Bitcoin đang có vốn hóa 1200 tỷ USD (60000$/BTC) và chúng ta chỉ cần 4% Bitcoin tham gia vào Liquid Staking cũng đã đủ vượt qua lượng TVL hiện tại của ETH Liquid Staking.
Với dư địa lớn và nhiều tiềm năng, không khó hiểu khi Babylon - giao thức đi đầu cho khái niệm Bitcoin Liquid Staking đã gọi vốn thành công từ những quỹ đầu tư khủng hàng đầu thị trường.
Không dừng tại đó, chúng ta thấy những dự án xây dựng dựa trên Babylon cũng có những tiềm năng lớn lao khi có những giao thức đã kêu gọi vốn khủng từ các quỹ đầu tư như Lombard, Chakra…
2.3 Babylon Mainnet
Là anh cả và đóng vai trò cơ sở hạ tầng cho mảnh ghép Liquid Staking Bitcoin, Babylon ban đầu dự kiến sẽ chính thức mainnet khởi chạy vào cuối năm 2024 và mở khóa hàng loạt cơ hội kiếm thêm lợi nhuận cho các BTC Holders thông qua Staking, Restaking…
Tuy nhiên, dự án cũng đã công bố Mainnet Staking Phase 1 giới hạn sẽ bắt đầu trong tương lai gần (chưa có ngày cụ thể) với những thông tin như sau:
Giai đoạn 1: Bitcoin locking
Để bắt đầu quá trình staking Bitcoin trên nền tảng [Babylon](https://theblock101.com/babylon-la-gi#:~:text=Babylon là gì%3F-,1.,bridge%2C lưu ký hay wrapped.), người dùng cần gửi giao dịch staking Bitcoin lên blockchain Bitcoin để bắt đầu quá trình stake. Mỗi giao dịch sẽ khóa một lượng Bitcoin nhất định trong một script staking Bitcoin an toàn. Người dùng có thể chọn nhà cung cấp cuối cùng (finality provider) để ủy quyền biểu quyết PoS. Bitcoin được stake sẽ tự động hết hạn và có thể rút ra sau 15 tháng (khoảng 64.000 khối Bitcoin). Người dùng có thể hủy stake theo yêu cầu bất kỳ lúc nào trước khi hết hạn (phí hủy là 7 ngày).
Để đảm bảo sự ổn định và an toàn cho hệ thống trong giai đoạn đầu, Babylon đã đặt ra một số giới hạn về số lượng Bitcoin được stake. Cụ thể:
- Tổng số Bitcoin được stake ban đầu là 1.000 Bitcoin.
- Mỗi giao dịch stake có hạn mức tối thiểu là 0.005 Bitcoin và tối đa là 0.05 Bitcoin.
- Giao thức sử dụng hệ thống first-come-first-served (ai đến trước được phục vụ trước) cho đến khi đạt đến giới hạn.
Giao thức staking Bitcoin của Babylon Labs là một bước tiến mới trong lĩnh vực tiền điện tử. Nó giúp người dùng tận dụng tối đa tiềm năng của Bitcoin bằng cách kiếm thêm thu nhập từ việc nắm giữ chúng. Mặc dù giai đoạn 1 còn nhiều hạn chế, nhưng với lộ trình 3 giai đoạn được vạch ra, Babylon hứa hẹn sẽ mang lại nhiều tính năng hấp dẫn hơn trong tương lai.
Có thể thấy, với sự chú ý của cộng đồng khi đây là giao thức gọi vốn khủng trong thị trường, việc Babylon mở giới hạn trong Phase 1 hoàn toàn được Staking đầy trong một thời gian không lâu, thậm chí gây nghẽn mạng lưới và giao thức hoặc đẩy gas lên cao tương tự EigenLayer ban đầu.
3. Hệ sinh thái xung quanh Babylon
Có thể nói hiện nay đã có nhiều giao thức xây dựng trên nền tảng của Babylon, tương tự với Liquid Staking trên Ethereum, chúng ta cũng sẽ có nhiều LST của Bitcoin khác nhau trong tương lai (tương tự stETH, rETH, cbETH…).
Ngoài ra, Babylon cũng có một “Liên Minh Chiến Lược” nhằm mở khóa thanh khoản hơn 1000 tỷ USD của Bitcoin với những dự án chất lượng như sau:
- Bedrock & pStake: Những Người Tiên Phong Trong Staking Thanh Khoản
Bedrock đã ra mắt uniBTC, một token restaking Bitcoin thanh khoản được xây dựng trên nền tảng Babylon. Đột phá này cho phép người nắm giữ BTC cuối cùng có thể kiếm được phần thưởng từ tài sản của họ trong khi vẫn giữ được tính thanh khoản – một bước đột phá quan trọng để khai thác vốn 1 tỷ đô la của Bitcoin.
Tương tự, pStake đang thúc đẩy sự phát triển trong BTCfi bằng cách cung cấp cho người nắm giữ BTC một con đường đến phần thưởng staking thông qua giải pháp staking thanh khoản của họ trên Babylon.
- **Mind Network: Sức Mạnh Bảo Mật Từ Mã Hóa**
Mind Network đang tận dụng các token LST của Bitcoin từ Babylon kết hợp với công nghệ FHE của họ.
Điều này cho phép xác thực mạng PoS và các subnet một cách an toàn, không cần tiết lộ private key.
FHE được coi là “chén thánh” của mật mã học, cho phép thực hiện các phép toán trên dữ liệu đã được mã hóa, một sáng tạo quan trọng để mang lại bảo mật vượt trội của Bitcoin cho các lớp đồng thuận trong khi vẫn duy trì tính phi tập trung.
- **Chakra: Mở Khóa 1000 Tỷ Đô Với ZK-Proofs**
ZK-Rollup Chakra mang bảo mật vốn có của Bitcoin vào mạng lưới của họ, nâng cao bảo mật bằng cách tích hợp giao thức staking Bitcoin từ Babylon.
Bằng cách sử dụng các bằng chứng ZK-STARK để ánh xạ BTC đã staking qua bất kỳ hệ sinh thái nào,
- **Merlin: Mở Rộng Tiện Ích Của MerlinBTC**
Layer 2 Merlin đang kết hợp bảo mật của Bitcoin vào chuỗi của họ thông qua giao thức staking Bitcoin từ Babylon.
Người dùng Merlin có thể staking BTC gốc qua Babylon, mở rộng nền tảng PoW khổng lồ của Bitcoin để tăng cường bảo mật cho bất kỳ mạng lưới và chuỗi nào.
Điều này cho phép hệ sinh thái Merlin bao gồm các Rollups, dApps và dịch vụ tận dụng nguồn vốn bảo mật từ Bitcoin.
- Cobo: API Vững Chắc Cho Sự Áp Dụng Rộng Rãi
Về mặt cơ sở hạ tầng, các ví như Cobo đã ra mắt các API chuyên dụng đầu tiên để tích hợp staking Bitcoin thông qua giao thức Babylon chỉ trong 30 phút! Giải pháp ví MPC hàng đầu của Cobo cung cấp một cách dễ dàng để gia nhập vào hệ sinh thái Babylon đang phát triển mạnh mẽ.
Các API toàn diện của họ cho quy trình staking giảm thiểu đáng kể sự phức tạp của việc gia nhập vào hệ sinh thái đang phát triển của Babylon.
- Game Plus: Tương Lai Của Gaming Và Hệ Sinh Thái Xã Hội Bitcoin
Game Plus đang xây dựng cơ sở hạ tầng cho gaming trên chuỗi Bitcoin, tận dụng giao thức staking Bitcoin từ Babylon. Giải pháp Layer 2 của họ sử dụng các rollups lạc quan và bằng chứng ZK được bảo mật bởi staking Bitcoin từ Babylon. Game Plus cung cấp SDKs để đơn giản hóa việc triển khai các trò chơi dựa trên Bitcoin với các tính năng như quản lý tài sản và ví.
- **Particle Network: Bảo Mật L1 Của Họ**
Particle Network là một blockchain Layer 1 mô-đun, nhằm mục đích cho phép chain abstraction bằng cách cho phép người dùng tương tác qua nhiều chuỗi khác nhau. Họ đang tích hợp staking Bitcoin của Babylon như một phần của mô hình bảo mật “Dual Staking” nơi các giao dịch được xác thực bởi cả token gốc và các staker Bitcoin.
4. Triển Vọng Của Bitcoin Liquid Staking
Bitcoin Liquid Staking có thể tạo ra một bước ngoặt lớn trong cách chúng ta sử dụng Bitcoin. Bằng cách cho phép BTC không chỉ là một tài sản lưu trữ giá trị mà còn là một tài sản tạo ra lợi nhuận, Bitcoin Liquid Staking mở ra cơ hội mới cho các nhà đầu tư và tổ chức.
Với sự gia tăng đầu tư và nhu cầu về các giải pháp tài chính sáng tạo, Bitcoin Liquid Staking hứa hẹn sẽ trở thành một phần quan trọng trong tương lai của thị trường Crypto.
Nó cho phép các nhà đầu tư không chỉ bảo toàn giá trị tài sản của mình mà còn tận dụng BTC để tạo ra lợi nhuận từ việc staking.
Điều này đặc biệt quan trọng khi các tổ chức và quỹ đầu tư ngày càng quan tâm đến việc tối ưu hóa hiệu quả vốn của mình thông qua các giải pháp tài chính tiên tiến.
Tuy nhiên, đây vẫn là một mảnh ghép mới và còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về bảo mật và cần nhiều thời gian hơn để kiểm chứng.
5. Kết Luận
Bitcoin Liquid Staking là một ứng dụng ấn tượng và chứa nhiều tiềm năng to lớn. Bằng cách kết hợp lợi ích của staking truyền thống với tính thanh khoản của tài sản, nó cung cấp một giải pháp mới cho các nhà đầu tư muốn tối ưu hóa giá trị của BTC.
Với sự phát triển liên tục trong công nghệ và nhu cầu ngày càng cao về các giải pháp tài chính sáng tạo, Bitcoin Liquid Staking có thể sẽ chiếm một lượng TVL khủng trong tương lai của thị trường tiền mã hóa.
Đọc thêm: