Tiếng Việt
English
1. Aztec là gì?
Aztec là một Layer 2 ZK-Rollup trên Ethereum. Aztec cũng tương tự những Layer 2 khác, ra đời nhằm mục tiêu mở rộng Ethereum tốt hơn. Tuy nhiên, Aztec cũng có những điểm khác biệt từ khả năng bảo mật quyền riêng tư của người dùng tốt hơn.
Aztec giúp bảo vệ quyền riêng tư của người dùng bằng cách ẩn thông tin chi tiết về các giao dịch. Điều này có thể giúp người dùng bảo vệ danh tính, tài sản và dữ liệu của họ.
2. Những đặc điểm chính của Aztec
Aztec Network là một trong những dự án tiên phong trong việc phát triển công nghệ zk-SNARK trên blockchain và tích hợp tính riêng tư vào các ứng dụng DeFi.
Với đặc điểm chính nổi bật về “tính riêng tư”, Aztec đã từng tạo ra một ứng dụng zk.money - ứng dụng giúp người dùng gửi tiền và nhiều tính năng khác mà hoàn toàn ẩn danh. Tuy nhiên, zk.money đã dừng hoạt động hoàn toàn vào tháng 3/2023. Một dự án có tính năng tương tự zk.money là Tonardo Cash cũng đã dừng hoạt động, bởi việc ẩn danh hoàn toàn này thường bị lợi dụng nhằm phục vụ các hoạt động phi pháp.
2.1 Aztec Sandbox
Aztec Sandbox là một phần mềm toàn diện được phát hành bởi Aztec Labs, dành cho các nhà phát triển để xây dựng và thử nghiệm các hợp đồng thông minh (smart contracts) trên một môi trường Aztec cục bộ. Được xây dựng trong vòng 5 tháng, Sandbox là bước đầu tiên trong lộ trình phát triển của Aztec, hướng đến việc tạo ra một zkRollup bảo mật thông tin và hoàn toàn phi tập trung khi ra mắt trên mainnet. Có thể hiểu đơn giản Aztec Sandbox tương tự với các SDK (Software Development Kit) nhằm hỗ trợ các Developers dễ dàng các ứng dụng đề cao tính riêng tư
Aztec Sandbox cung cấp những thứ như sau:
- Công cụ Aztec: Gồm Aztec Node (để xây dựng và xuất block), RPC Server (để xử lý giao dịch riêng tư), và một số công cụ khác giúp viết và kiểm tra hợp đồng thông minh.
- Aztec.nr: Đây là một công cụ giúp bạn tạo hợp đồng thông minh riêng tư (Privacy Smart Contract), mở rộng từ Noir – một ngôn ngữ dựa trên Rust được phát triển bởi chính Aztec
- Noir và Aztec.js: Những công cụ lập trình giúp tạo và tương tác với hợp đồng thông minh riêng tư trên mạng Aztec.
- Hướng dẫn chi tiết và ví dụ: Cung cấp ví dụ và hướng dẫn về việc tạo và sử dụng hợp đồng thông minh trong Sandbox.
Aztec Labs khuyến khích nhà phát triển sử dụng Sandbox nhưng cũng nhắc nhở rằng có thể có lỗi, và họ có diễn đàn hỗ trợ cho những người muốn tham gia.
2.2 Ứng dụng thực tế
Aztec tạo ra một hệ thống zkRollup hỗ trợ cả giao dịch công khai và riêng tư. Điểm độc đáo của Aztec là nó cho phép thực hiện (đọc và ghi) cả trên trạng thái công khai và trạng thái riêng tư.
Lợi ích của việc kết hợp công khai và riêng tư trong một hệ thống như vậy bao gồm:
3. Đội Ngũ
- CEO, Co-Founder: Zac Williamson, ông có bằng tiến sĩ tại đại học danh giá Oxford, ngoài ra ông đã từng làm kĩ sư phần mềm tại Carallon trước khi làm việc tại Aztec
- Co-Founder, Head of Product, Joe Andrews: Ông đã có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phần mềm, từng là Co-Founder của một số startup tập trung về phần mềm
4. Tokenomics
Updating…
5. Nhà Đầu Tư
Aztec Network đến nay đã trải qua 3 vòng gọi vốn thành công với gần 120 triệu USD từ các VCs đầu ngành như: A16z, Hashkey, Paradigm, Variant…
6. Thông tin dự án
- Website: https://aztec.network/
- Twitter: https://twitter.com/aztecnetwork
- Discord: https://discord.com/invite/UDtJr9u
7. Tổng kết
Có thể thấy Aztec Network là một dự án có thế mạnh về công nghệ và đã huy động được một số tiền lớn từ các nhà đầu tư hàng đầu trên thị trường. Hiện tai, Layer 2 của Aztec vẫn chưa khởi chạy chính thức mà vẫn đang trong giai đoạn testnet trong khi các Layer 2 zk-Rollup khác đều đang chạy đua ráo riết.
Mặc dù Aztec có phần chậm hơn các Layer 2 khác, tuy nhiên dự án đã định hình không đi theo hướng zkEVM như zkSync, Scroll, Linea…
Trên đây là những thông tin về Aztec Network, một mạng lưới có điểm mạnh tập trung vào quyền riêng tư. Trên thị trường trước đó đã có một số blockchain hướng đến việc này có thể kể đến như Secret Network, Zcash, Tusima…
Đọc thêm:
