Tiếng Việt
English
1. Ngôn ngữ lập trình
Về cơ bản thì ngôn ngữ lập trình Move có một số lợi ích như:
- Dễ dàng tùy chỉnh các tài sản kỹ thuật số.
- Lưu trữ thông tin an toàn.
- Dễ dàng giải quyết các lỗi.
- Kiểm tra và xác minh mã nhanh chóng.
- Phát triển đa chuỗi dễ dàng cho các ứng dụng.
Trọng tâm chính của ngôn ngữ lập trình Move là bảo mật và mã hóa, lưu trữ thông tin quan trọng. Chẳng hạn như mã thông báo và hợp đồng thông minh, dùng làm tài nguyên. Từ đó mang lại cho ngôn ngữ này khả năng bảo mật được cải thiện nhiều so với các ngôn ngữ lập trình blockchain khác. Move được sử dụng để triển khai tất cả các yếu tố chính bao gồm: tài khoản, phí giao dịch, thư viện tiêu chuẩn, quản lý node xác thực và cấu hình.
Tuy nhiên thì đối với Sui và Aptos thì Move có sự khác biệt:
Aptos sử dụng Move với các thiết kế nguyên bản từ ngôn ngữ lập trình cũ được phát triển và sử dụng trong dự án Libra Blockchain.
Sui thì ngược lại, với định hướng đến người dùng web3 và gaming thì Sui đã cải tiến ngôn ngữ lập trình Move nguyên bản trở thành ngôn ngữ mới mang tên Sui Move.
- Trong Sui Move thì SUI có thêm object-centric global storage (bộ nhớ tập trung đối tượng cho toàn cầu) giúp cho dev có thể tạo, xóa và cập nhật các tài nguyên cho global storage. object-centric global storage là một dạng lưu trữ đối tượng, được phát triển và mở rộng toàn cầu, việc Sui áp dụng công nghệ này giúp các tài sản, NFT hay bất cứ dữ liệu nào như địa chỉ ví đều có thể được định dạng như một đối tượng (object).
2. Cơ chế đồng thuận
Đồng thuận là một cơ chế cho phép các node blockchain (trình xác thực) đi đến thỏa thuận về tính hợp lệ của các giao dịch và khối. Cốt lõi của cả Aptos và Sui sử dụng cơ chế đồng thuận được gọi là BFT (Byzantine Fault Tolerance). Tuy nhiên:
Aptos thì dựa trên phiên bản nâng cao của sự đồng thuận BFT được gọi là HotStuff. Cơ chế này từng được Diem sửa đổi để tạo ra DiemBFT, Aptos đã cải tiến cơ chế này và sửa tên thành AptosBFT. Cơ chế này có các đặc điểm sau:
Trong HotStuff sẽ có một người lãnh đạo đề xuất một block mới và những validator còn lại sẽ bỏ phiếu cho đề xuất đó. Vì tất cả validator đều giao tiếp với người lãnh đạo, nên tổng số tin nhắn được gửi đi trong mỗi vòng thấp hơn nhiều so với mô hình mà các validator sẽ trực tiếp giao tiếp với nhau. Khi mọi người đều đồng ý rằng Block mới tạo ra hoàn toàn hợp lệ, thì nó sẽ được xác thực.
Người lãnh đạo sẽ được đổi mới theo mỗi vòng bỏ phiếu và sẽ được chọn theo cách ngẫu nhiên. Người lãnh đạo có thể làm việc trên nhiều Block cùng một lúc (Block trong giai đoạn Pre-commit, Blocki khác trong giai đoạn cam kết…) và thường được gọi là Pipelining.
Hầu hết các blockchain hiện tại thực thi các hợp đồng, hay các giao dịch một cách tuần tự, nghĩa là các giao dịch phải xếp hàng để đợi tới lượt được xử lý. Các giao dịch đến sau phải đợi giao dịch trước đó được xác minh thì mới tới lượt mình. Để khắc phục tình trạng này thì Aptos sử dụng công cụ thực thi song song Block-STM, với công cụ này thì Aptos có thể chạy nhiều chuỗi cùng một lúc. Tất cả các giao dịch được xử lý ngay và xác thực sau đó, những giao dịch lỗi sẽ được hủy bỏ và thực thi lại.
Sui tận dụng ngôn ngữ lập trình Sui Move của mình để loại bỏ sự đồng thuận đối với các giao dịch đơn giản. Trong Sui Move thì tất cả các dữ liệu đều được định dạng dưới dạng đối tượng điều này giúp Sui phân chia ra 2 nhóm đối tượng chính là:
- Đối tượng được sở hữu (Owned object): chỉ có thể được sửa đổi bởi chủ sở hữu cụ thể của nó. Chẳng hạn như chủ sở hữu các NFT, token, địa chỉ ví,...... thuộc sở hữu của người nắm giữ Private Key.
- Đối tượng dùng chung (Shared object): có thể được sửa đổi bởi nhiều người dùng. Chẳng hạn được sử dụng như các Pools Defi, Dao,.... với tài sản được quyết định bởi nhiều địa chỉ ví.
Việc phân chia đối tượng này cho phép Sui chia ra được 2 loại giao dịch đơn giản và phức tạp trong đó các giao dịch dưới dạng Owned object như việc chuyển token, swap token, gửi NFT,.... được xem là các giao dịch đơn giản, các giao dịch này chỉ là sự giao tiếp của 2 chủ sở hữu của 2 địa chỉ khác nên việc thực thi các giao dịch này sẽ không cần đến sự xác nhận của toàn bộ mạng lưới giúp cho thời gian của các giao dịch này được rút ngắn hơn. Người gửi chỉ cần truyền thông tin giao dịch, thu thập phiếu bầu của validator để nhận được chứng chỉ hợp lệ.
Tuy nhiên, đối với các giao dịch Shared object thì Sui sử dụng đồng thuận BFT truyền thống. Điều này áp dụng đối với các trường hợp cần nhiều tương tác với hợp đồng thông minh. Cụ thể thì Sui triển khai Narwhal và Tusk làm thuật toán đồng thuận, đây là một mempool dựa trên DAG được sử dụng để song song hóa ở lớp thực thi. Các ứng dụng trên Sui sẽ hạn chế được các cuộc tấn công DoS.
Với cách tiếp cận này giúp cho Sui trở thành blockchain Layer 1 có khả năng tối ưu nhất đối với các Dapp, bởi vì các Dapp phần lớn các giao dịch đơn giản điều này giúp cho việc xác thực nhanh hơn và trải nghiệm người dùng tốt hơn.
Giống như Aptos, Sui cũng sẽ thực thi song song các giao dịch đơn giản mà không cần phụ thuộc vào việc xác nhận của toàn hệ thống. Tuy nhiên, khi các hoạt động phức tạp hơn được diễn ra trên Sui, thì chúng sẽ được thực hiện theo tuần tự đã xác định sẵn.
3. Khả năng mở rộng
Đối với Aptos thì ưu tiên các trình xác thực không đồng nhất (mở rộng theo chiều ngang), điều này sẽ có sự hạn chế cao về phần cứng của CPU và bộ nhớ. Tuy nhiên thì điều này giúp Aptos có thể xây dựng hệ sinh thái nhanh hơn.
Ngược lại, thì Sui có kế hoạch phân chia lưu trữ dữ liệu hiệu quả và mở rộng tài nguyên theo chiều ngang. Điều này sẽ khác phục được tình trạng về phần cứng của Aptos tuy nhiên hệ sinh thái của Sui sẽ cần nhiều thời gian để hoàn thiện hơn và đạt được sự phát triển bền vững hơn.
4. Tiềm lực tài chính và nhà đầu tư
Aptos đã raise được tổng vốn qua 3 vòng lên đến 350-360m$ với sự tham gia của phần lớn các Tier 1 Venture trong thị trường bao gồm: Multicoin Capital, Hashed, Tiger Global, FTX Ventures và Coinbase Ventures, a16z, Apollo, Griffin Gaming Partners, Franklin Templeton, Circle Ventures, Superscrypt, Dragonfly Captital,....
Sui đã raise được tổng qua 2 vòng lên đến 336m$ với sự tham gia của: a16z crypto, Jump Crypto, Apollo, Binance Labs, Franklin Templeton, Coinbase Ventures, Circle Ventures, Lightspeed Venture Partners, Sino Global, Dentsu Ventures, Greenoaks Capital, and O’Leary Ventures,...
Đa số thì cả Aptos và Sui đều nhận được sự quan tâm lớn từ các quỹ lớn trong thị trường, nguồn lực về tài chính cũng như sự hỗ trợ cả 2 hệ sinh thái đều rất lớn. Điều này đang cho thấy được các công nghệ mới cũng như ngôn ngữ lập trình Move đang đạt được một số thành công nhất định.
Trên đây là những điểm khác biệt đối với Sui và Aptos theo mọi người thì đâu là hệ sinh thái tiềm năng? Hãy cùng trao đổi trong nhóm Sui Việt Nam nhé.
Tham gia nhóm Sui Việt Nam tại đây: https://t.me/suivietnamofficial
Đọc thêm
