Toàn cảnh về hệ sinh thái Sui Network (năm 2023)

1. AMM/ DEX

Mỗi hệ sinh thái được đánh giá phát triển tốt hay không phụ thuộc khá nhiều vào yếu tố DeFi.

Top 3 sàn DEX đáng chú ý trên Sui là Cetus, Turbos và BlueMove DEX. Trong đó, Cetus hiện tại đang là sàn DEX có TVL cao nhất. Ngoài ra MovEX là dự án đầu tiên thuộc mảng AMM/ DEX tuy nhiên hiện vẫn chưa ra mắt sản phẩm. Bên cạnh MovEX, Typus Finance và Kriya DEX là 2 sàn DEX trên Sui hiện có TVL không quá nổi bật, có thể đưa vào watchlist để quan sát thêm trong thời gian tới.

2. Lending/borrowing

2 dự án nổi bật trong mảng lending/ borrowing của Sui là Bucket Protocol và Scallop.

2.1. Bucket Protocol

Giao thức hiện đang ở giai đoạn Testnet, dưới đây là một vài con số thống kê về giao thức:

Hình ảnh trên chỉ ra rằng, mặc dù nền tảng chỉ đang ở giai đoạn Testnet nhưng đã có một lượng người dùng nhất định trải nghiệm sản phẩm của Bucket Protocol.

Với Bucket Protocol, người dùng có thể kiếm thêm thu nhập qua ba cách khác nhau:

Gửi $BUCK vào TANK và kiếm lợi nhuận thanh lý và phần thưởng $BKT
Staking $BKT và kiếm doanh thu từ phí repay, redeem và flash loan
Thêm thanh khoản vào $ Pool SUI / $BUCK và stake LP để nhận $BKT

2.2. Scallop

Scallop là dự án được backed bởi Sui Foundation và xây dựng trên 2 chains: Sui và Solana. Hiện tại, Scallop chưa ra token.

Thông qua ảnh trên, có thể thấy rằng Scallop hiện có khá ít người dùng sử dụng. Con số được chứng minh thông qua tổng số tiền vay trên nền tảng từ trước đến nay chỉ là 11 SUI. Tuy nhiên, Scallop lại có một ưu điểm là được backed bởi Sui Foundation. Như vậy, Scallop hiện đang có ưu điểm nổi bật hơn so với Bucket Protocol.

3. NFT

Sau khi đi qua yếu tố DeFi, có thể nói NFT là mảng Sui phát triển mạnh mẽ nhất. Hãy cùng điểm qua một vài dự án nổi bật trong ngách NFT của sui nhé:

Đầu tiên có thể kể đến Sui Name Service

Đây là dự án cho phép người dùng đăng ký tên miền trên hệ sinh thái Sui. Người dùng có thể mint tên miền theo 2 loại đó là Name.sui và Name.move.

Các bộ sưu tập NFT trên Sui:

SuiFrens: đây là bộ sưu tập được tạo ra bởi Mysten Labs. Mỗi người dùng đều có thể sở hữu số lượng không giới hạn NFT với bộ sưu tập này.
Fuddies : bộ sưu tập bao gồm 10000 con cú hoạt hình, đã từng được đội ngũ Mysten Labs quảng bá trên Twitter.
SuiPunks: là một bộ sưu tập gồm 3993 PFPs, là minh chứng cho những thành viên tham gia vào hệ sinh thái Sui sớm. Tuy nhiên, hiện tại dự án chưa có thông tin về backer.
Baby Apes Society: là một bộ sưu tập gồm 9999 NFT free mint, đã kết thúc trong 9 ngày. (Giá sàn hiện là 4.9 $SUI. Không có thông tin backer)
Depthos: bộ sưu tập 1212 NFT thần chết, đã sold out. Sẽ ra truyện tranh, game và token. Không có thông tin backer.
Hungry Kitties: dự án từ thiện trên Sui, quyên góp cho các trại động vật thông qua các event và bộ sưu tập NFT.
Sui G00dies: không nổi bật, bao gồm 3333 NFT, đã sold out, giá sàn 1.5 SUI.

Ngoài ra, Studio Mirai là dự án có dàn partner khá quen thuộc trong hệ Sui như : Shinami, Clutchy, SuiNS, …

4. Gaming

Theo sau mảng NFT, game là mảng mà Sui tập trung phát triển. Nhìn chung các dự án game trên Sui được build từ Web2.

Abyss World: Đây là dự án game AAA, được coi là nổi bật vì được backed bởi Microsoft, AMD, EPIC và IGN.
Panzerdogs: P2E, được tạo bởi Lucky Kat Studios.
Haven’s Compass: game bắn súng, sẽ sale gamekey vào ngày 1/6, dự ra mắt full game vào năm 2025.
SuiDuckz: bộ sưu tập 6666 NFT, giá 1SUI, được trade trên KeepSake và BlueMove.
Run Legends: chưa có thông tin j nổi bật, dạng move to play, không có thông tin backer
Capsules: chưa có thông tin gì. Social mới tạo.
OriginByte: chưa có sản phẩm.
Got Beef: https://gotbeef.app/: không nổi bật

5. Marketplace

Bluemove, Clutchy, Sui Gallery và Betta có thể được xem là những marketplace nổi bật trên Sui. Ngoài ra Sui có thêm các marketplace như: Starspace, Mobius, Souffl3, KeepSake.

Bluemove: Multi-chain NFT Marketplace on Aptos & Sui, đã có token
Sui Gallery: chưa có sản phẩm
Clutchy: Là marketplace dành cho gaming và NFT. Marketplace trên Sui được phía dự án tương tác khá active trên Twitter. Là partner với Mysten Labs.
Betta: Betta là một marketplace multi-chain để tạo, mua, bán và giao dịch NFT, sẽ ra mắt đầu tiên trên mạng Sui. Đã có token $BETTA.
Starspace: chưa có sản phẩm
Mobius: NFT AMM trên Aptos và Sui

6. Wallet

Sui Wallet là ví được phát triển bởi Mysten Labs. Ngoài ra có ví Ethos đến từ Nod Labs và Suiet wallet là một trong những ví nổi bật trên Sui. Ngoài ra có thể kể đến các ví dưới đây là những ví đã tích hợp/ xây dựng trực tiếp trên Sui.

7. Bridge

2 dự án xây cầu nối nổi bật trên hệ Sui là OmniBTC và Welldone Wallet.

OmniBTC: nền tảng swap cross-chain. OmniBTC ho phép người dùng vay/ mượn các loại tài sản trên nền tảng.
Welldone Wallet: ví tích hợp, non-custodial cho phép người dùng tự do quản lý tài sản của mình trên bất kỳ mạng nào.

Ngoài ra, có thể kể đến Axelar Network và Wormhole:

Axelar Network : công cụ tương tác cross-chain cho các dự án Web3.
Wormhole: công cụ xây dựng cầu nối cross-chain.

8. SocialFi

Các dự án trong mảng SocialFi của Sui có thể kể đến đó là: Comingchat, Polymedia profile, Polymedia Chat và Suia.

9. Infrastructure & tool

Scale3labs : nền tảng quản lý cho node operator.
Pyth: nền tảng oracle.
Shinami: dự án cung cấp API và node service cho các developers.
OriginByte: dự án phát triển tool cho các nhà sáng tạo NFT và game.
ChainX: mạng lưới layer-2 cho Bitcoin.
MetaOracle: nền tảng thị trường dự đoán & Oracle tần số cao cho Aptos và Sui

10. Launchpad

SuiPad và Atlantis là 2 launchpad đầu tiên trong hệ Sui. Ngoài ra, 2 launchpad có thể đưa vào watchlist đó là Belaunch và SeaPad.

11. Kết luận

Nhìn chung, hệ sinh thái Sui đã và đang ngày được thêm mở rộng. Tuy nhiên, các dự án trong từng mảng cần phải có những bước đi đột phá hơn để thu hút thêm dòng tiền vào hệ sinh thái, đặc biệt là mảng DeFi, bởi đây được coi là ngách đón dòng tiền đầu tiên của các hệ sinh thái.

Đọc thêm: