1. DYOR là gì?
DYOR là viết tắt của cụm từ Do Your Own Research, nghĩa tiếng Việt là Tự tiến hành nghiên cứu bởi chính bạn.
Đây là thuật ngữ được sử dụng nhiều thị trường Crypto, DYOR được xem như các bước tiến hành phân tích cơ bản đối với một dự án trước khi đưa ra quyết định đầu tư và các bước nghiên cứu này được tiến hành bởi chính bạn - những nhà đầu tư.
Thuật ngữ cũng được dùng như lời tuyên bố miễn trừ trách nhiệm (disclaimer) của tác giả về mọi hành động mà người dùng sẽ thực hiện dựa trên các thông tin trong bài viết.
2. Tại sao cần phải DYOR?
Thị trường Crypto hiện tại có rất nhiều dự án hoạt động với các KOLs và shiller hàng ngày quảng bá dự án ở trên các mạng xã hội. Trong thị trường này bạn đừng tin hoàn toàn vào một ai, hãy tin vào quyết định của chính mình.
Vì thế, bạn cần DYOR để có những góc nhìn đa chiều, cái nhìn đúng đắn về những dự án và các thông tin thay vì tưởng vào một cá nhân nào đó trước khi ra quyết định đầu tư.
3. Một số cách giúp DYOR hiệu quả
DYOR (Do Your Own Research) là một phương pháp quan trọng trong việc đưa ra quyết định đầu tư thông minh, đặc biệt trong lĩnh vực tiền điện tử. Đây cũng được xem như một hình thức phân tích cơ bản. Dưới đây là một số công cụ và cách thức giúp bạn thực hiện DYOR một cách hiệu quả:
Đọc Whitepaper
Whitepaper, hay còn gọi là sách trắng, là tài liệu chính thức cung cấp thông tin chi tiết và toàn diện nhất về một dự án blockchain hoặc tiền điện tử. Khi đọc Whitepaper, bạn nên tập trung vào các khía cạnh sau:
- Sản phẩm: Hiểu rõ sản phẩm mà dự án đang phát triển, nó có giải quyết được vấn đề thực tế nào không và có tiềm năng phát triển dài hạn không?
- Tính ứng dụng của dự án: Xem xét dự án có thể được áp dụng trong những ngành công nghiệp hoặc lĩnh vực nào. Liệu có nhu cầu thực sự cho sản phẩm hoặc dịch vụ mà dự án cung cấp không?
- Lộ trình phát triển: Kiểm tra xem dự án có lộ trình phát triển rõ ràng và khả thi không. Lộ trình này sẽ cho thấy các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn của dự án.
- Thiết kế Tokenomics: Phân tích cách mà token của dự án được thiết kế và phân bổ, bao gồm tổng cung, cung lưu thông, và các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của token.
- Lịch trả Token: Hiểu rõ lịch trình phát hành và mở khóa token, bởi vì điều này có thể ảnh hưởng đến giá trị của token trên thị trường.
- Đội ngũ phát triển: Tìm hiểu về đội ngũ đứng sau dự án, bao gồm kinh nghiệm, chuyên môn và lịch sử làm việc trong lĩnh vực công nghệ và blockchain.
Ngoài Whitepaper, một số dự án còn có bản Litepaper – phiên bản rút gọn của Whitepaper. Litepaper cung cấp cái nhìn tổng quan nhanh chóng về dự án, phù hợp cho những ai muốn nắm bắt thông tin cơ bản một cách nhanh chóng.
Kiểm tra Website, Đội ngũ thành viên, và Nhà đầu tư
Website chính thức của dự án thường là nơi cung cấp thông tin đầy đủ và cập nhật nhất về dự án. Khi kiểm tra website, hãy chú ý:
- Đội ngũ phát triển: Xem xét thông tin về các thành viên trong đội ngũ. Họ có kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain không? Trước đây họ có thành công trong các dự án khác không? Hãy tìm kiếm xem họ có liên quan đến bất kỳ vấn đề tiêu cực hoặc "phốt" nào trong quá khứ không.
- Nhà đầu tư và đối tác: Kiểm tra xem những nhà đầu tư và đối tác của dự án có uy tín hay không. Những nhà đầu tư lớn hoặc các quỹ đầu tư danh tiếng thường không chỉ đầu tư tiền mà còn mang lại sự tin cậy và sự ủng hộ quan trọng cho dự án.
- Thông tin kỹ thuật và sản phẩm: Đảm bảo rằng website cung cấp thông tin rõ ràng về công nghệ, sản phẩm, và lộ trình phát triển. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì dự án đang hướng tới và giá trị mà nó mang lại.
Đánh giá dự án qua dữ liệu trong quá khứ
Phân tích dữ liệu lịch sử là một phần quan trọng trong việc thực hiện DYOR. Dưới đây là một số dữ liệu mà bạn nên xem xét:
- Giá hiện tại, giá All-time High (ATH), và giá All-time Low (ATL): So sánh giá hiện tại của token với giá cao nhất (ATH) và giá thấp nhất (ATL) trong lịch sử. Điều này giúp bạn đánh giá được biến động giá của token và tìm ra những điểm mua/bán hợp lý.
- Vốn hóa thị trường (Market Cap): Xem xét vốn hóa thị trường hiện tại để hiểu được quy mô của dự án. Định giá pha loãng (Fully Diluted Valuation – FDV) cũng là một yếu tố quan trọng, đặc biệt khi tất cả các token được mở khóa. Điều này giúp bạn đánh giá tiềm năng tăng trưởng và rủi ro của dự án.
- Số lượng người nắm giữ token: Số lượng địa chỉ ví nắm giữ token có thể cho thấy mức độ phân bổ token và mức độ phổ biến của nó. Nếu token bị tập trung vào một số ít địa chỉ ví lớn, điều này có thể là một rủi ro về mặt thanh khoản.
- Khối lượng giao dịch: Kiểm tra khối lượng giao dịch hàng ngày để đánh giá tính thanh khoản của token. Khối lượng giao dịch cao thường cho thấy sự quan tâm lớn từ thị trường, trong khi khối lượng thấp có thể là dấu hiệu của sự thiếu quan tâm hoặc rủi ro thanh khoản.
So sánh với các dự án cùng loại
Trừ một số dự án đi đầu về một mảng riêng, đa số các dự án Blockchain thường sẽ có những dự án cùng loại. Bạn có thể so sánh dự án mà bạn DYOR với các dự án cùng loại để xem nó có những ưu điểm, nhược điểm nào, dự án đó có điểm nào nổi bật hơn không, cộng đồng hoặc quy mô của dự án ra sao để đánh giá giá trị của dự án đó.
4. Một số công cụ giúp DYOR hiệu quả
CoinMarketCap và CoinGecko
CoinMarketCap và CoinGecko được sử dụng để tìm kiếm các thông tin như xếp hạng, vốn hoá, giá và các thông tin cơ bản liên quan đến một đồng Coin/Token hay một nhóm Coin/Token.
Đây là hai trang tổng hợp thông tin uy tín và phổ biến nhất hiện nay.
DeFillama
Đối với các dự án DeFi, chỉ số phổ biến nhất là Total Value Locked (TVL), là tổng giá trị bị khoá trong dự án.
Công cụ này giúp cung cấp thông tin về TVL của các dự án ơhi tập trung trên thị trường. Dựa vào số liệu này bạn có thể xác định đâu là dự án tiềm năng và đâu là nơi dòng tiền đang ở lại nhiều.
Token Terminal
Với Token Terminal, bạn có thể DYOR được về lợi nhuận dự án thu được, không chỉ được ra doanh thu của dự án mà còn giúp so sánh chỉ này giữa các dự án với nhau.
5. Kết luận
Crypto là nơi có thể kiếm được nhiều lợi nhuận nhưng cũng là nơi xuất hiện nhiều chiêu trò lừa đảo nhằm lấy đi tài sản của bạn. Do đó việc trang bị kiến thức và tự DYOR điều vô cùng cần thiết để tránh những rủi ro. Hãy chắc chắn rằng bạn đã cân nhắc tất cả các thông tin một cách cẩn thận trước khi được ra bất kỳ quyết định cuối cùng nào.
Đọc thêm
TradingView là gì? Hướng dẫn sử dụng TradingView
Trade là gì? Các phương pháp Trade coin hiệu quả cho người mới
HODL là gì? Chiến lược HODL coin trong crypto hiệu quả