Jito là gì? Nền tảng Liquid Staking hàng đầu trên Solana

1. Jito là gì?

Jito là một dự án tập trung vào việc phát triển giải pháp Liquid Staking trên mạng lưới blockchain Solana. Liquid Staking cho phép người dùng gửi token của họ vào một giao thức và nhận lại một phiên bản tương đương, được gọi là staked token (token đã gửi cọc), để tham gia vào việc đặt cọc (staking) và nhận lợi tức từ việc tham gia vào quá trình bảo mật của mạng lưới blockchain.

Khi người dùng tham gia vào Pool stake của Jito, họ có thể đặt cọc các token SOL của mình và nhận lại JitoSOL, một liquid staking token. JitoSOL cung cấp thanh khoản cho người dùng, có nghĩa là người dùng có thể sử dụng JitoSOL để tham gia vào các giao dịch và ứng dụng khác trên mạng Solana.

2. Cơ chế hoạt động của Jito

2.1. Cơ chế hoạt động của Jito

Khi người dùng SOL để kiếm thêm lợi nhuận trên Jito sẽ trải qua các bước như sau:

Gửi SOL vào pool và nhận JitoSOL: Người dùng gửi SOL (token của mạng Solana) vào pool của Jito và nhận lại JitoSOL. JitoSOL là phiên bản tương đương của SOL và đại diện cho số lượng SOL đã gửi cọc.
Jito Stake Pool ủy quyền SOL của bạn cho các nhà xác nhận có khả năng khai thác MEV: Jito Stake Pool (hồ đặt cọc của Jito) ủy quyền số SOL của bạn cho các nhà xác nhận (validators) có khả năng khai thác MEV (Miner Extractable Value). MEV là phần thưởng thu được từ việc đấu giá không gian khối (blockspace) và được nhận bởi các nhà xác nhận.
Các nhà xác nhận đấu giá không gian khối và nhận MEV rewards: Các nhà xác nhận tham gia vào quá trình đấu giá không gian khối trên mạng Solana và nhận MEV rewards. Đây là phần thưởng thu được từ việc khai thác MEV và có thể bao gồm các khoản tiền và phí giao dịch.
MEV rewards được phân phối lại cho stake pool làm APY bổ sung: Các MEV rewards thu được từ quá trình đấu giá không gian khối được phân phối lại cho Jito Stake Pool. Điều này tăng thêm Annual Percentage Yield (APY) cho các người dùng đã gửi cọc SOL vào pool của Jito. APY là tỷ lệ lợi nhuận hàng năm được tính trên số lượng SOL đã gửi cọc.
JitoSOL của bạn tích lũy MEV rewards cùng với lợi nhuận từ đặt cọc: JitoSOL của bạn tích lũy MEV rewards cùng với lợi nhuận từ quá trình đặt cọc. Điều này cho phép tài sản của bạn tăng giá trị thông qua cả lợi nhuận từ việc đặt cọc và MEV rewards.

Tóm lại, cơ chế hoạt động của Jito cho phép người dùng gửi cọc SOL vào pool và nhận lại JitoSOL. Jito Stake Pool ủy quyền SOL cho các nhà xác nhận có khả năng khai thác MEV. Các nhà xác nhận đấu giá không gian khối và nhận MEV rewards, và các MEV rewards này được phân phối lại cho stake pool làm phần thưởng bổ sung. JitoSOL của bạn tích lũy cả lợi nhuận từ việc đặt cọc và MEV rewards, tăng giá trị tài sản của bạn.

Tại thời điểm viết bài đã có hơn 6M SOL được gửi vào Jito bởi 37.777 người dùng và Jito cũng đã xây dựng được một mạng lưới Validator lên đến con số 83.

Dự án cũng đang đứng thứ 2 về TVL của hệ sinh thái Solana với TVL là $352.73M

2.2. JitoSol và MEV là gì?

2.2.1. JitoSol

JitoSOL là một loại tài sản phái sinh về liquid staking trên mạng Solana. Người dùng có thể đổi token SOL của mình để nhận JitoSOL. JitoSOL giữ thanh khoản của SOL và cung cấp cơ hội cho người dùng tham gia vào các dịch vụ tài chính phi tập trung (DeFi) trong khi vẫn kiếm lợi nhuận từ quá trình staking.

Người nắm giữ JitoSOL hoàn toàn có thể tham gia các nền tảng Defi khác để kiếm thêm lợi nhuận, ví dụ tham gia lending trên Solend hay thêm thanh khoản trên Raydium.

*Sử dụng JitoSOL tham gia lending trên Solend*

Một điểm đặc biệt về JitoSOL là nó cung cấp cho người dùng phần thưởng bổ sung từ doanh thu giao dịch liên quan đến việc rút trích MEV trên mạng Solana. MEV là lợi nhuận thu được từ việc đấu giá không gian khối và các hoạt động khai thác khối trong mạng blockchain.

Trang web jito.network đã được triển khai để người dùng có thể tạo ra JitoSOL bằng cách đổi SOL của họ. Người dùng cũng có thể linh hoạt giao dịch JitoSOL để đổi lấy các token khác trên các sàn giao dịch phi tập trung như Jupiter. Trang web của Jito cũng cho phép người dùng rút tiền từ JitoSOL trở lại SOL sau một thời gian chờ khoảng 2-3 ngày.

Giá trị của JitoSOL tăng lên dựa trên lợi nhuận tích lũy, thay vì là một phân phối liên tục. Ví dụ, khi lợi nhuận tích lũy, giá trị của JitoSOL có thể tăng lên, chẳng hạn như 1,05 SOL cho mỗi JitoSOL. Sự tăng giá này đảm bảo rằng tất cả người giữ JitoSOL sẽ nhận được lợi nhuận, bất kể cách mà token được lưu trữ. Ngoài ra, JitoSOL cũng tích lũy giá trị từ phần thưởng MEV, tăng thêm giá trị của token.

2.2.2. MEV là gì?

MEV (Maximal Extractable Value) là một khái niệm trong lĩnh vực blockchain mô tả cơ hội lợi nhuận có thể thu được từ việc thực hiện các giao dịch theo một thứ tự cụ thể. Một ví dụ về MEV là khi một giao dịch lớn trên một sàn giao dịch như Orca có thể làm giảm giá của một hồ bơi (pool) dưới giá của Raydium hoặc Serum. Những người giao dịch có thể cạnh tranh để thu được lợi nhuận từ sự chênh lệch giá đó, và sự cạnh tranh này được coi là MEV.

Một ví dụ MEV khác có thể là khi một tài khoản lớn trên Solend gần như bị thanh lý. Các bot (chương trình máy tính tự động) có thể cạnh tranh để thanh lý tài khoản này càng sớm càng tốt và thu được lợi nhuận từ quá trình thanh lý đó.

Jito Foundation là một tổ chức được tạo ra để giảm thiểu các tác động tiêu cực của MEV, tăng tính minh bạch và phân phối lợi nhuận một cách công bằng. Jito đã công bố một trình quản lý validator mã nguồn mở được thiết kế để tạo ra một thị trường cạnh tranh cho việc rút trích MEV. Trình quản lý này cho phép tổ chức phiên đấu giá trong mỗi khối để có cơ hội chiếm lĩnh MEV của khối đó. Người giao dịch có thể nộp thầu, và những người đứng đầu trong mỗi phiên đấu giá khối có thể thu được MEV có sẵn.

Cấu trúc này mang lại hai lợi ích cho mạng lưới. Đầu tiên, các validator nhận số tiền từ việc thầu chiến thắng và chuyển hầu hết phần thưởng đó cho người tham gia đặt cọc như JitoSOL. Điều này tạo thêm động lực để tham gia đặt cọc và bảo vệ mạng Solana. Thứ hai, quá trình đấu giá có cấu trúc và sắp xếp giao dịch đảm bảo rằng các thầu chiến thắng giảm thiểu spam bot. Khi trình quản lý validator Jito-Solana tăng thị phần, dự kiến sẽ có sự giảm đáng kể về rác bot trong khi lợi nhuận từ việc đặt cược tăng lên.

2.3. Jito Point và chương trình giới thiệu của Jito

Jito Point là một hệ thống phần thưởng được thiết kế để khuyến khích người nắm giữ và người dùng JitoSOL.

Bạn có thể kiếm Jito Points thông qua ba cách chính:

1. Bằng cách nắm giữ JitoSOL trong ví của bạn:

Mỗi JitoSOL bạn nắm giữ sẽ kiếm cho bạn 1 điểm mỗi ngày.
Điểm tích lũy hàng ngày, dựa trên một bản chụp của số lượng JitoSOL bạn nắm giữ từ khi bắt đầu đến khi điểm được ra mắt và sau đó.

2. Bằng cách sử dụng JitoSOL trên các nền tảng DeFi khác nhau:

Bạn có thể kiếm được 1.5 điểm cho mỗi JitoSOL bằng cách cung cấp thanh khoản trong bất kỳ cặp JitoSOL/xSOL nào, 2.5 điểm cho LP JitoSOL/SOL và 3.5 điểm cho cặp JitoSOL/USDC (và các cặp biến động khác như JitoSOL/UXD và JitoSTOL/stETH).
Ví dụ, một vị thế LP với 1 JitoSOL và 1 SOL (~0.95 JitoSOL) sẽ kiếm được 1.95 * 2.5 điểm, tức là 4.875 điểm mỗi ngày.
Với các hồ bơi thanh khoản tập trung, các vị trí nằm ngoài phạm vi sẽ chỉ kiếm được 1 điểm cho mỗi JitoSOL tương đương với TVL (Tài sản Khóa Tổng Giá Trị). Một vị trí nằm ngoài phạm vi với 1 JitoSOL và 1 SOL (~0.95 JitoSOL) sẽ kiếm được 1.95 điểm mỗi ngày.
Đối với các sản phẩm ký quỹ, mỗi JitoSOL sẽ kiếm được 1.5 điểm mỗi ngày.

3. Qua việc giới thiệu, bạn sẽ kiếm được một phần trăm điểm mà người được giới thiệu của bạn tích luỹ:

Bạn sẽ kiếm được 10% số điểm mà người được giới thiệu của bạn kiếm được.

Chương trình giới thiệu của Jito nhằm khuyến khích người dùng giới thiệu thêm người khác sử dụng nền tảng này. Bạn giới thiệu càng nhiều người tham gia, bạn càng có nhiều Jito Point.

3. Đội ngũ phát triển

Cập nhật.

4. Đối tác và nhà đầu tư

Jito đã kêu gọi được 12 triệu USD sau 2 vòng gọi vốn tới từ các quỹ đầu tư như Delphi Digital, Multicoin Capital, Robot Ventures, Alameda Research hay Framework Ventures.

5. Tokenomics

Vào ngày 28/11/2023, dự án đã công bố thông tin tokenomic của mình trong đó có 10% tổng cung sẽ airdrop cho người dùng.

5.1. Thông tin chung

Tên token: Jito
Mã token: JTO
Tổng cung: 1.000.000.000 $JTO
Initial Circulating Supply: 115.000.000 $JTO
Initial Float Supply: 583.000.000 $JTO

5.2. Phân bổ token

Community Growth: 34.3%
Ecosystem Development: 25%
Investors: 16.2%
Core Contributors: 24.5%
Airdrop: 10%

Airdrop đã được chụp ảnh nhanh vào ngày 25/11/2023. Airdrop sẽ giành cho chủ sở hữu Jitosol, trình xác nhận Solana vận hành máy khách Jito-Solana MEV và thành viên sử dụng các chương trình MEV của JITO Network. 10% tổng cung sẽ giành cho airdrop trong đó 90,000,000 token JTO để phân phối ngay lập tức và thêm 10,000,000 token JTO sẽ được phân phối dần trong vòng 1 năm.Thông tin về claim token sẽ được dự án cập nhật tại đây.

Phân bổ token JTO

5.3. Tính năng token

Người nắm giữ token JTO có quyền tham gia quản trị dự án.
Thiết lập các khoản phí của pool JitoSOL stake
Cập nhật chiến lược ủy quyền bằng cách điều khiển các tham số của các chương trình StakeNet
Quản lý quỹ của các token JTO do DAO nắm giữ và khoản phí được tạo ra từ JitoSOL
Đóng góp vào việc phát triển và cải thiện liên tục các giao thức và sản phẩm của Jito

6. Roadmap

Cập nhật.

7. Kết luận

Jito là nền tảng Liquid Staking trên Solana nhằm người nắm giữ token SOL kiếm thêm lợi nhuận từ việc Staking. Hiện dự án chưa có token, và tính điểm thưởng Point cho các hoạt động của người dùng trên nền tảng, nhiều khả năng đây sẽ là điểm để quy ra token để airdrop cho người dùng trong tương lai khi dự án ra mắt token.

Trên đây là toàn bộ thông tin về dự án Jito mà Theblock101 muốn cung cấp cho bạn, hi vọng qua bài phân tích trên bạn đọc sẽ có thêm cái nhìn tổng quan về dự án.