1. Snapshot là gì?
Trong ngành công nghệ thông tin, Snapshot là thuật ngữ dùng để chỉ việc tạo bản sao của hệ thống, dữ liệu hoặc phần mềm tại một thời điểm cụ thể. Bản sao này bao gồm đầy đủ dữ liệu, bảng, chỉ số và quyền truy cập đang tồn tại. Snapshot của cơ sở dữ liệu có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ, phục hồi dữ liệu về trạng thái trước đó khi cần thiết.
Đối với blockchain, Snapshot đề cập đến việc lưu lại toàn bộ trạng thái của một blockchain tại một block nhất định. Thông tin được ghi lại bao gồm tất cả dữ liệu của blockchain đến thời điểm block đó, như: địa chỉ ví, số lượng giao dịch, số dư tài khoản, và các dữ liệu khác liên quan đến mạng lưới.
Ngoài ra, Snapshot thường được sử dụng trong các dự án crypto, ý chỉ về hành động ghi lại hoạt động của người dùng khi tương tác với dự án đó, điều này làm cơ sở để phân phối airdrop về sau. Có thể có nhiều đợt Snapshot, và nếu người dùng tương tác trên dự án trước thời gian Snapshot diễn ra thì sẽ có cơ hội nhận được airdrop từ dự án.
2. Tại sao Snapshot quan trọng?
Snapshot đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tính toàn vẹn và an toàn của các blockchain. Dưới đây là một số lý do tại sao Snapshot quan trọng trong thế giới crypto:
-
Lưu trữ lịch sử
Nó giữ lại bản ghi của blockchain tại một điểm cố định, cho phép người dùng kiểm tra lại các giao dịch và trạng thái tài khoản.
-
Tăng tốc đồng bộ hóa
Snapshot giúp node mới nhanh chóng cập nhật dữ liệu từ điểm Snapshot, làm giảm thời gian và nguồn lực cần thiết cho việc đồng bộ hóa toàn bộ lịch sử blockchain.
-
Điểm khôi phục
Trong trường hợp sự cố, Snapshot cung cấp một điểm khôi phục để phục hồi trạng thái trước đó của blockchain, đảm bảo tính toàn vẹn và khả năng phục hồi của hệ thống.
-
Bảo vệ dữ liệu
Snapshot giúp bảo vệ dữ liệu bằng cách lưu trữ một bản sao của blockchain tại một thời điểm nhất định. Điều này giúp ngăn chặn mất mát dữ liệu trong trường hợp có sự cố xảy ra.
3. Các ứng dụng của Snapshot
Snapshot trong blockchain đóng vai trò thiết yếu với 4 ứng dụng chính:
3.1. Xác định đối tượng tham gia IDO
IDO là hoạt động mà dự án mở bán sớm token sớm tới cộng đồng thông qua nền tảng DEX. IDO thường xác định người tham gia qua hai phương pháp:
Thông qua Whitelist (danh sách ưu tiên): Để chọn ra những người có quyền tham gia IDO, dự án sẽ chụp lại số lượng token DEX mà người dùng giữ tại một thời điểm cố định. Những người có số lượng token đủ lớn sẽ được đưa vào danh sách ưu tiên.
Thông qua Cam kết tài chính: Phương pháp này không giống như whitelist. Tại thời điểm kết thúc IDO, dự án sẽ ghi lại số tiền mà người dùng đã cam kết đầu tư. Sau đó, token sẽ được phân phối dựa trên tỷ lệ cam kết của mỗi người.
3.2. Xác định đối tượng đủ điều kiện airdrop
Airdrop, giống như IDO, là phương pháp phân phối token cho những người đã góp phần vào dự án trước đây. Đó có thể là những người đã đóng góp, những người sử dụng sản phẩm từ những ngày đầu của dự án, hoặc những người sở hữu token cũ liên quan đến dự án.
Các dự án thường chọn lọc những người đủ điều kiện nhận airdrop theo cách sau:
-
Airdrop cho người giữ token: Tương tự như IDO qua danh sách trắng, dự án sẽ chụp ảnh nhanh (snapshot) số lượng token mà người dùng giữ tại một khối (block) cụ thể để thực hiện airdrop.
-
Retroactive: Trong phương pháp này, dự án sẽ xác định những người đã sử dụng sản phẩm sớm bằng cách chụp ảnh nhanh các địa chỉ đã tương tác với smart contract của dự án từ trước.
3.3. Quản trị dự án
Để phi tập trung hóa, các dự án blockchain thường cho phép người dùng biểu quyết các quyết định quan trọng thông qua nền tảng thứ ba như Snapshot.org. Nền tảng này sẽ chụp lại số dư token của người dùng tại một block cụ thể trước khi đưa ra đề xuất.
3.4. Hỗ trợ Hard Forks
Hard Fork là thuật ngữ chỉ việc tạo ra một blockchain mới từ dữ liệu của blockchain cũ. Có hai trường hợp chính:
-
Hard Fork để nâng cấp mạng lưới: Ví dụ như bản nâng cấp The Merge của Ethereum, chuyển từ PoW sang PoS và tạo ra một chain mới tại block diễn ra The Merge.
-
Hard Fork sau khi bị hack: Như trường hợp The DAO Hard Fork, chia tách Ethereum thành hai blockchain là Ethereum và Ethereum Classic để bảo vệ tài sản người dùng sau vụ hack.
4. Những dự án tiêu biểu sử dụng Snapshot
-
Bitcoin (BTC)
Bitcoin, blockchain đầu tiên và nổi tiếng nhất, cũng sử dụng Snapshot trong quá trình hard fork. Khi Bitcoin Cash (BCH) tách ra từ Bitcoin vào năm 2017, một Snapshot đã được thực hiện để ghi lại trạng thái của blockchain Bitcoin trước khi phân tách. Điều này đảm bảo rằng cả hai phiên bản mới của blockchain sẽ bắt đầu với cùng một lịch sử giao dịch.
-
Ethereum (ETH)
Ethereum, một trong những blockchain phổ biến nhất, cũng sử dụng Snapshot cho nhiều mục đích khác nhau. Một ví dụ điển hình là quá trình nâng cấp Ethereum 2.0. Để chuyển từ cơ chế Proof of Work (PoW) sang Proof of Stake (PoS), một Snapshot đã được thực hiện để ghi lại trạng thái của blockchain Ethereum trước khi chuyển đổi.
-
LayerZero
LayerZero, một giao thức tương tác chuỗi chéo, đã hoàn thành Snapshot đầu tiên cho đợt airdrop vào ngày 01/05/2024. Đây là bước quan trọng đánh dấu sự phát triển của token ZRO, với kế hoạch phát hành chính thức dự kiến diễn ra trong nửa đầu năm 2024.
Snapshot thường là tiền đề cho việc rút tiền, vì những người tham gia airdrop có thể chuyển dịch vốn sang dự án khác mà không mất quyền lợi đối với các yêu sách tương lai. LayerZero đã thông báo kế hoạch phát hành token vào tháng 12 và được xác nhận là sẽ có một loạt các đợt airdrop. Đây là tin tức đáng chú ý cho cộng đồng blockchain và DeFi.
More information coming soon. pic.twitter.com/NyMpJFVg9S
— LayerZero Labs (@LayerZero_Labs) May 2, 2024
5. Kết luận
Snapshot là một khái niệm quan trọng trong thế giới tiền điện tử, đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ dữ liệu, hỗ trợ quá trình hard fork, phân phối token công bằng và quản lý tài sản hiệu quả. Hiểu rõ về snapshot và cách nó hoạt động sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về cách mà các blockchain vận hành và duy trì tính toàn vẹn của chúng. Dù bạn là một nhà đầu tư, một nhà phát triển hay chỉ là một người quan tâm đến công nghệ blockchain, việc nắm vững kiến thức về snapshot sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc tham gia và tận dụng những cơ hội mà thế giới crypto mang lại.
Đọc thêm: