Wintermute và các Market Maker “toang” sau cú sập 11/10: Cơn chấn động âm thầm đằng sau Binance?

Cú sập 11/10: Bước ngoặt khiến hệ thống market maker rung chuyển

Sự kiện giá sập đột ngột trên Binance ngày 11/10 đã khiến cộng đồng crypto dậy sóng. Tuy nhiên, theo nhà phân tích nổi tiếng BasedMoneyLich, cú sập này không hề “nhẹ nhàng” như nhiều người tưởng. Nó đang để lại dư chấn nghiêm trọng lên toàn bộ hệ thống market maker (MM) và thanh khoản của thị trường tiền mã hóa.

Một trong những bên chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là Wintermute, một trong những market maker lớn nhất toàn cầu. Theo chia sẻ từ Wintermute, Binance đã kích hoạt ADL (Auto-Deleveraging – cơ chế tự động đóng vị thế) ở mức giá “phi lý”, khiến họ thiệt hại lớn — và có thể không phải là nạn nhân duy nhất.

Cơ chế hoạt động của Market Maker và vì sao họ lỗ nặng

Market maker là trụ cột của thanh khoản trên sàn giao dịch. Họ duy trì cân bằng bằng cách mua spot (long) và bán hợp đồng vĩnh cửu (short) để trung hòa rủi ro giá. Dù thị trường lên hay xuống, MM thông thường không lỗ, vì họ kiếm lợi nhuận từ spread (chênh lệch giá mua – bán), arbitrage giữa các sàn, và phí giao dịch – tương tự như MEV trên DeFi.

Tuy nhiên, khi sàn tự động đóng short ở giá cao bất thường, trong khi giá thị trường rơi mạnh, các MM mất vị thế bảo hiểm. Họ vẫn còn giữ lượng lớn token spot nhưng không thể kịp mở lại short để cân bằng, dẫn tới lỗ hàng triệu USD.

Trong tình huống đó, họ chỉ có hai lựa chọn:

Ngồi chờ giá hồi (rất rủi ro trong thị trường giảm), hoặc
Bán tháo lượng spot, khiến order book mỏng như giấy và thanh khoản sụp đổ.

Binance và “vết nứt” niềm tin từ cộng đồng

Theo BasedMoneyLich, Wintermute vẫn chưa được Binance bồi thường. Điều này cho thấy vụ việc vẫn đang được điều tra, và có thể còn nhiều market maker khác chịu thiệt hại.

Việc Binance phải kiểm tra, đối chiếu dữ liệu và xác minh thiệt hại sẽ mất nhiều thời gian, trong khi thị trường vẫn chưa hồi phục sau cú sốc thanh khoản.

“Một số token giảm gần như về 0, Nhiều trader cháy tài khoản, Thanh khoản toàn thị trường co lại mạnh vì MM rút đi,” – BasedMoneyLich nhận định.

Trong bối cảnh Mỹ – Trung đang căng thẳng thương mại, dòng tiền đầu cơ cũng giảm, khiến tâm lý “chấp nhận rủi ro” trong crypto ngày càng yếu. Cộng đồng giờ đây mất cả tiền lẫn niềm tin, ít ai còn sẵn sàng “bắt đáy”.

Bitcoin ít bị ảnh hưởng, nhưng Binance và altcoin chịu thiệt hại nặng

Dù Bitcoin và các coin top như ETH, SOL chỉ chịu tác động nhẹ, các altcoin nhỏ và Binance lại bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Việc rút thanh khoản ồ ạt từ các market maker khiến spread trên nhiều cặp giao dịch mở rộng, khối lượng giảm và biến động giá tăng mạnh.

BasedMoneyLich kết luận:“Không rõ đây là lỗi kỹ thuật hay sự cố có chủ đích, nhưng rõ ràng Binance đã khiến một số người dùng mất niềm tin.”

Sự kiện 11/10 đang trở thành dấu mốc cảnh báo về rủi ro hệ thống của sàn tập trung, đặc biệt là khi cơ chế ADL – vốn sinh ra để bảo vệ người dùng – lại có thể gây thiệt hại cho các nhà tạo lập thanh khoản.

Tổng kết

Cú sập ngày 11/10 không chỉ là một biến động giá ngắn hạn, mà là lời nhắc nghiệt ngã về tính mong manh của hệ thống thanh khoản trong crypto. Khi các market maker lớn như Wintermute gặp sự cố, cả thị trường có thể “toang” theo. Nhà đầu tư cần quan sát kỹ thanh khoản, theo dõi phản hồi từ Binance và chuẩn bị cho một giai đoạn biến động kéo dài hơn tưởng tượng.

Đọc thêm: