12 mô hình nến phổ biến trong phân tích kỹ thuật

1. Cách sử dụng mô hình nến trong phân tích kỹ thuật

Nhiều loại nến được traders sử dụng để xác định các vùng đem lại lợi nhuận trên 1 biểu đồ. Biểu đồ nến có thể được sử dụng trong giao dịch hàng ngày, giao dịch trung hạn, và giao dịch rất dài hạn. Trong khi một số cây nến có thể mang lại góc nhìn về sự cân bằng giữa người bán và người mua, một số nến khác có thể chỉ ra điều ngược lại, sự liên tục của xu hướng hoặc dấu hiệu của sự chưa rõ ràng.

Điều quan trọng cần chú ý là các cây nên không nhất định phải là dấu hiệu mua hoặc bán. Chúng là một cách để người dùng theo dõi cấu trúc của thị trường và dấu hiệu chỉ ra những cơ hội tiềm năng sắp tới. Nhờ đó, việc nghiên cứu mô hình nến rất hữu ích trong một hoàn cảnh nhất định. Đó có thể là bối cảnh của các dấu hiệu kỹ thuật trên biểu đồ nhưng cũng có thể là bức tranh thị trường rộng hơn và nhiều yếu tố khác.

Tóm lại, cũng như các công cụ phân tích thị trường khác, mô hình nến hiệu quả nhất khi được sử dụng kết hợp với các kỹ thuật phân tích thị trường khác. Những kỹ thuật này có thể bao gồm phương pháp Wyckoff, lý thuyết sóng Elliot và lý thuyết Dow.

Hoặc kỹ thuật liên quan đến các chỉ số phân tích kỹ thuật (TA) như Trendlines (đường xu hướng) Moving Averages (đường trung bình động), RSI (chỉ số sức mạng tương đối), Stochastic RSI (chỉ số sức mạnh tương đối ngẫu nhiên), Bollinger Bands (dải Bollinger), Ichimoku Clouds (mây Ichimoku), Parabolic SAR hoặc MACD (đường trung bình hội tụ phân kỳ).

2. Các mô hình nến đảo chiều tăng

2.1. Nến búa (Hammer)

Nến búa là mô hình một cây nến đơn với bóng nến dưới dài xuất hiện tại cuối thời điểm của xu hướng xuống, chân nến dưới dài ít nhất gấp đôi kích thước của thân nến.

Một nến búa cho thấy rằng dù áp lực bán đang cao nhưng phe mua sẽ đẩy giá lên đến gần giá mở cửa. Một nến búa có thể hoặc xanh hoặc đỏ, nhưng những nến búa xanh có thể hàm ý một phản ứng giá lên mạnh hơn.

2.2 Nến búa ngược (Inverted hammer)

Nến búa ngược, cũng giống một cây búa, nhưng có bóng nên dài nằm phía trên thân nến. Giống nến búa, bóng nến trên cũng dài ít nhất gấp đôi thân nến.

Một nến búa ngược có thể xuất hiện tại đáy của xu hướng xuống và có thể chỉ ra một cú lội ngược giá. Bóng nến trên là biểu hiện của sự kết thúc xu hướng xuống liên tục, kể cả khi phe mua liên tục kéo giá xuống gần giá mở cửa. Như vậy, nến búa ngược báo hiệu phe mua sẽ sớm quay lại kiểm soát thị trường.

2.3. Nến 3 chàng lính trắng (three white soldiers)

Mô hình nến 3 chàng lính trắng bao gồm 3 nến xanh liên tục, nến sau có giá mở cửa trong phạm vi của thân nến trước và có giá đóng cửa tại vị trí cao hơn vị trí đóng của nến trước.

2.4. Nến Bullish Harami

Nến Bullish Harami là một cây nến đỏ dài theo sau bởi 1 cây nến xanh nhỏ hơn với thân toàn bộ nằm trong phạm vi chiều dài của nến đó.

Nến Bullish Harami có thể xuất hiện trong 1-2 ngày và là dấu hiệu cho thấy đà bán đang chậm lại và có thể chuẩn bị kết thúc.

3. Các mô hình nến đảo chiều giảm

3.1. Nến người treo cổ (Hanging Man)

Nến người treo cổ gần giống mô hình của nến búa nhưng biểu thị xu hướng giảm. Nến này thường được hình thành thành cuối xu hướng tăng với thân nhỏ và bóng nến trên dài.

Bóng nến trên dài chỉ ra rằng đà bán đã rất lớn nhưng phe mua sau đó lấy lại được kiểm soát và đẩy giá lên trở lại. Cứ như vậy, sau một thời gian xu hướng lên kéo dài thì dấu hiệu bán tháo trước đó có thể được xem như một lời cảnh báo rằng phe mua sẽ sớm mất quyền kiểm soát thị trường.

3.2. Nến bắn sao (Shooting Star)

Nến bắn sao là 1 nến đơn có bóng nến trên rất dài, bóng nến dưới rất ngắn hoặc không có, thân nhỏ và thường gần bóng nến dưới hơn. Nến bắn sao có hình dạng gần giống nến búa ngược nhưng xuất hiện ở cuối xu hướng tăng.

Dấu hiệu này chỉ ra rằng thị trường đã lên cao và sau đó phe bán đã nắm quyền kiểm soát và kéo giá xuống. Một số traders thường đợi quan sát thêm một vài cây nến nữa để xác nhận dấu hiệu chính xác hơn.

3.3. Nến ba con quạ đen (Three Black Crows)

Nến ba con quạ đen được tạo thành bởi ba cây nến đỏ liên tục, nến sau có giá mở cửa trong phạm vi thân nến trước và có giá đóng cửa thấp hơn giá đóng cửa của nến trước.

3.4. Nến Bearish Harami

Nến Bearish Harami là một nến xanh dài và theo sau đó là một nến đỏ nhỏ có thân nằm hoàn toàn trong phạm vi chiều dài của thân nến đó.

Nến Bearish Harami có thể xuất hiện sau khoảng 2 ngày hoặc hơn, xuất hiện ở cuối một xu hướng xuống và cho thấy áp lực mua đang giảm dần.

3.5. Nến mây đen bao phủ (Dark Cloud Cover)

Nến mây đen bao phủ là 1 nến đỏ có giá mở cửa ở vị trí trên vị thế đóng của nến xanh trước đó và có giá đóng của ở vị trí thấp hơn điểm giữa của nến xanh.

Nến này thường xuất hiện khi khối lượng giao dịch đang cao, dấu hiệu cho thấy đà có thể chuyển từ xu hướng tăng thành xu hướng giảm. Traders có thể cần đợi thêm một cây nến đỏ nữa để khẳng định xu hướng.

4. Các mô hình nến tiếp diễn

4.1. Mô hình tăng giá ba bước (rising three methods)

Mô hình này xảy ra trong xu hướng tăng, trong đó bao gồm 3 nến đỏ liên tiếp có thân nhỏ báo hiệu một xu hướng tăng liên tục. Điều kiện lý tưởng là 3 nến đỏ không vượt qua phạm vi của nến trước đó.

Sự tiếp tục xu hướng được xác nhận với một nến xanh thân dài lớn, báo hiệu phe mua đã trở lại kiểm soát xu hướng lên.

4.2. Các phương pháp giảm giá 3 bước (falling three methods)

Ngược lại của phương pháp giảm ba bước cho thấy dấu hiệu tiếp tục của xu hướng xuống.

4.3. Mô hình nến Doji

Nến Doji xuất hiện khi giá mở cửa và giá đóng cửa giống nhau (hoặc nằm rất sát nhau). Giá có thể dịch chuyển trên hoặc dưới vị trí mở nhưng cuối cùng sẽ đóng tại hoăc gần vị trí mở. Như vậy, sự xuất hiện của nến Doji cho thấy cuộc chiến giữa phe mua và phe ban đang bất phân thắng bại. Dù vậy, ý nghĩa của nến Doji phụ thuộc rất nhiều và hoàn cảnh tại thời điểm đó.

Tùy thuộc và vị trí của giá đóng /mở cửa mà nến Doji có thể được xếp loại theo:

Nến Gravestone Doji - nến đảo chiều xu hướng giảm có bóng nến trên rất dài và giá mở/đóng cửa gần bóng nến dưới.

Nến Long-legged Doji – nến do dự có cả bóng nến trên và dưới và giá mở/đóng cửa nằm gần chính giữa nến.

Nến Dragonfly Doji – hoặc là nến xu hướng tăng hoặc giảm (phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể) với bóng nến dưới rất dài và giá mở/đóng cửa gần bóng nến trên hơn.

Theo định nghĩa ban đầu của nến Doji, giá mở /đóng cửa là như là một điểm giống nhau. Tuy nhiên, nếu giá mở và đóng cửa không giống nhau nhưng vẫn gần nhau thì sao? Trường hợp này sẽ được gọi là nến con quay (Spinning Top). Tuy nhiên, do thị trường tiền mã hóa có tính biến động khá cao nên một nến Doji chính xác là khá hiếm. Như vậy, nến con quay thường được dùng thay đổi qua lại với nến Doji.

5. Mô hình nến dựa trên khoảng trống giá

Nhiều mô hình nến sử dụng khoảng trống giá. Một khoảng trống giá xuất hiện khi một tài sản tài chính có giá mở cửa nằm trên hoặc dưới giá đóng của nó trước đó và tạo ra khoảng trống giữa hai nến. Do thị trường tiền mã hóa giao dịch liên tục nên những mô hình dựa trên khoảng trông giá loại này là không phù hợp lắm. Mặc dù vậy, khoảng trống giá có thể vẫn xảy ra ở những thị trường không có thanh khoản. Tuy nhiên, do khoảng trống giá xảy ra chủ yếu do tính thanh khoản thấp và sai lệnh bid-ask cao nên chúng có thể không hữu ích như những mô hình khác.

6. Kết luận

Mặc dù mô hình nến có thể không trực tiếp áp dụng cho các chiến lược giao dịch nhưng chúng lại rất cần thiết để traders làm quen khi tham gia thị trường.

Mô hình nến có thể rất hữu ích cho việc phân tích thị trường nhưng chúng ta cũng nên nhớ rằng những nguyên tắc này không dựa trên bất cứ nguyên tắc hay luật lệ nào. Chúng chỉ minh họa lực mua và bán, thứ mà cuối cùng sẽ lèo lái hướng đi của thị trường.

Đọc thêm: