Consensus là gì? Những thuật toán của cơ chế đồng thuận là gì?

1. Consensus là gì?

Consensus (Cơ chế đồng thuận) là một cơ chế giúp các nhà giao dịch đưa ra các thỏa thuận mà không gặp vấn đề gì về lợi ích. Cơ chế này đảm bảo cho số đông không thể dùng quyền của mình để áp đặt hay điều khiển cả một tổ hợp người dùng trên cùng mạng lưới.

Khi một giao dịch được diễn ra, hệ thống trên Blockchain sẽ gửi thông tin đến các nút cá nhân. Giao dịch chỉ được diễn ra khi nhận được nhiều sự đồng thuận từ các nút cùng trong mạng lưới đó.

Thuật toán đồng thuận đầu tiên được tạo ra là Proof of Work (PoW). Thuận toán hiện tại của blockchain là peer to peer (P2P) ngang hàng, không có thẩm quyền tập trung.

2. Consensus hoạt động như thế nào?

Trong bất kỳ hệ thống tập trung nào, như cơ sở dữ liệu chứa thông tin chính về giấy phép lái xe ở một quốc gia, quản trị viên trung tâm có quyền duy trì và cập nhật cơ sở dữ liệu. Nhiệm vụ thực hiện bất kỳ cập nhật nào như thêm / xóa / cập nhật tên của những người đủ điều kiện cho một số giấy phép nhất định được thực hiện bởi một cơ quan trung ương, người duy nhất chịu trách nhiệm duy trì hồ sơ chính hãng.

Các blockchain công cộng hoạt động như các hệ thống phi tập trung, tự điều chỉnh hoạt động trên quy mô toàn cầu mà không có bất kỳ cơ quan nào. Nó liên quan đến việc xác minh và xác thực các giao dịch xảy ra trên blockchain và trên các hoạt động khai thác khối từ hàng trăm ngàn người tham gia.

Trong trạng thái thay đổi linh hoạt của blockchain, các sổ cái được chia sẻ công khai này cần một cơ chế hiệu quả, công bằng, thời gian thực, đáng tin cậy và an toàn để đảm bảo rằng tất cả các giao dịch xảy ra trên mạng là chính hãng. Tất cả nhiệm vụ quan trọng này được thực hiện bởi Consensus.

3. Những thuật toán của Consensus

Có nhiều loại thuật toán đồng thuận khác nhau hoạt động trên các nguyên tác khác nhau. Thuật toán đồng thuận phổ biến nhất là PoW & PoS.

Bằng chứng về công việc (PoW) là một thuật toán đồng thuận chung được sử dụng trên Cryptocurrency, phổ biến nhất là Bitcoin và Litecoin. PoW yêu cầu những người tham gia chứng minh kết quả công việc đã thực hiện được cho hệ thống. Cũng giống như bạn đi làm phải chấm công mới được tính lương hay đi học phải điểm danh mới được tính điểm vậy. Sau đó thì hệ thống sẽ tự tạo một Proof of Work cho máy đào để xác nhận kết quả có được.
Bằng chứng về cổ phần (PoS) là một thuật toán đồng thuận phổ biến với chi phí phát triển thấp. Năng lượng tiêu thụ của PoS cũng ít hơn PoW nên nó hoàn toàn có thể thay thế được PoW.

Consensus giúp hệ thống trong mạng lưới blockchain hoạt động ổn định. Các thuật toán PoW, PoS giúp cho hệ thống tự động duy trì các thỏa thuận một cách thông minh. Ngoài hai cơ chế đồng thuận chính này, blockchain còn hoạt động theo một số cơ chế đồng thuận khác như:

Delegated Proof of Stake (DPoS): DPoS là một biến thể của PoS, trong đó cụ thể một số người dùng được bầu chọn để quản lý mạng. Họ chịu trách nhiệm xác minh giao dịch và thực hiện các nhiệm vụ quản lý. DPoS được sử dụng bởi EOS và TRON.

Proof of Authority (PoA): PoA yêu cầu các thợ mỏ được xác định trước và có danh tiếng cụ thể để thực hiện các giao dịch. Nó thường được sử dụng trong các mạng blockchain tư nhân và dành riêng cho các tổ chức.
Proof of Space (PoSpace): PoSpace đòi hỏi người dùng cung cấp không gian lưu trữ trống trong máy tính của họ để xác minh các giao dịch và tạo các khối mới. Đây là một cơ chế mới được sử dụng bởi một số dự án blockchain.
Proof of Time (PoT): PoT sử dụng thời gian thực tế hoặc các biểu đồ thời gian để xác định thứ tự của các sự kiện trong blockchain. Nó giúp đảm bảo tính nhất quán của dữ liệu thời gian trong mạng.

4. FAQs

Q1: Consensus (Cơ chế đồng thuận) nào phổ biến nhất?

Hiện nay, Proof of Work (PoW) và Proof of Stake (PoS) là hai cơ chế đồng thuận phổ biến nhất. PoW đã được sử dụng trong Bitcoin từ khi ra mắt, trong khi PoS đang trở nên phổ biến hơn với Ethereum và nhiều blockchain khác.

Q2: Consensus ảnh hưởng như thế nào đến tốc độ xác nhận giao dịch?

Các cơ chế đồng thuận khác nhau có tốc độ xác nhận giao dịch khác nhau. Ví dụ, PoW có thể mất từ vài phút đến vài giờ để xác nhận một giao dịch, trong khi PoS có thể xác nhận nhanh hơn vài giây hoặc vài phút.

5. Kết luận

Tóm lại, Consensus là một phần quan trọng trong mạng blockchain, đảm bảo tính nhất quán và bảo mật của dữ liệu. Mỗi thuật toán đồng thuận có những ưu và nhược điểm riêng, và sự lựa chọn giữa chúng phụ thuộc vào mục tiêu và yêu cầu cụ thể của từng dự án blockchain. Quyết định chọn lựa một thuật toán cụ thể cần được đánh giá kỹ lưỡng, và việc hiểu rõ về cơ chế đồng thuận có thể giúp nhà phát triển và nhà đầu tư tham gia vào một cách tự tin và thông minh hơn vào thế giới của blockchain và tiền điện tử.

Đọc thêm: