Farming là gì? Tìm hiểu chi tiết về thuật ngữ Yield Farming

1. Farming là gì?

1.1. Farming là gì?

Farming (hay còn gọi là Yield Farming) là một hình thức đầu tư trong lĩnh vực tiền điện tử, nơi các nhà đầu tư sử dụng tài sản của mình để cung cấp thanh khoản cho các nền tảng tài chính phi tập trung (DeFi) và nhận lại phần thưởng dưới dạng tiền điện tử. Quá trình này thường diễn ra trên các giao thức DeFi như Uniswap, Aave, và Compound:

Uniswap: Đây là một trong những nền tảng DeFi hàng đầu cho phép người dùng cung cấp thanh khoản cho các cặp giao dịch và nhận lại token phần thưởng dưới dạng UNI.
Aave: Nền tảng này cho phép người dùng cho vay và mượn tiền mã hóa. Khi người dùng cho vay tiền, họ sẽ nhận được lãi suất và đôi khi là token thưởng của nền tảng.
Compound: Tương tự như Aave, Compound cho phép người dùng cho vay và mượn tài sản tiền mã hóa. Người dùng nhận lãi suất và phần thưởng token COMP khi cung cấp thanh khoản.

1.2. Ví dụ cụ thể

Một ví dụ phổ biến về farming là việc cung cấp thanh khoản cho một cặp giao dịch trên Uniswap. Khi bạn cung cấp thanh khoản cho cặp ETH/USDT, bạn sẽ nhận được một phần phí giao dịch từ những người dùng khác sử dụng cặp giao dịch này. Ngoài ra, nhiều giao thức còn thưởng thêm token gốc của mình cho những nhà cung cấp thanh khoản, làm tăng lợi nhuận của bạn.

2. Farming hoạt động như thế nào?

Farming là một trong những yếu tố cốt lõi với các giao thức AMM (mô hình tạo lập thị trường Tự động) như Uniswap, Curve Finance,… Trong Yield Farming, các Liquidity Provider (LP) cung cấp thanh khoản vào các liquidity pool của giao thức. Các pool này cho phép người dùng vay, cho vay hay giao dịch trao đổi giữa các token.

Yield Farming hoạt động dựa trên nguyên tắc cung cầu trong hệ sinh thái DeFi. Các giao thức DeFi cần thanh khoản để hoạt động hiệu quả, vì vậy họ khuyến khích người dùng cung cấp thanh khoản bằng cách trả phần thưởng. Những phần thưởng này thường ở dạng token của giao thức, và đôi khi chúng có thể mang lại lợi nhuận rất cao.

Doanh thu phát sinh của Liquidity Pool chính là phí giao dịch khi người dùng cuối thực hiện các hoạt động trong pool, như vay, cho vay, trao đổi các token. Doanh thu này sẽ được chia lại cho LP theo tỷ lệ phần trăm thanh khoản mà họ đã cung cấp trong pool.

Quá trình người dùng thực hiện Farming có thể được tóm tắt qua các bước sau:

Chọn nền tảng DeFi: Bạn cần chọn một giao thức hoặc nền tảng DeFi để tham gia Yield Farming. Một số nền tảng phổ biến là Uniswap, Sushiswap, Compound, và Aave, hay bất kỳ nền tảng nào khác.
Gửi tài sản vào pool thanh khoản: Người dùng sẽ khóa một lượng tiền mã hóa của mình vào các hợp đồng thông minh trên nền tảng đó. Thường thì người dùng sẽ phải cung cấp một cặp token, ví dụ như ETH/USDT.
Nhận phần thưởng: Sau khi khóa tài sản, người dùng sẽ nhận lại phần thưởng dưới dạng lãi suất hoặc token của nền tảng đó. Các phần thưởng này có thể được tái đầu tư để gia tăng lợi nhuận.
Rút vốn: Bạn có thể rút token của mình cùng với phần thưởng bất kỳ lúc nào, tùy thuộc vào quy định của nền tảng.

3. Lợi ích và rủi ro từ Farming

3.1. Lợi ích

Yield Farming đã nhanh chóng trở thành một giải pháp quan trọng để giải quyết vấn đề thanh khoản trong DeFi và thu hút một lượng lớn người dùng trong thời gian ngắn. Một số lợi ích cụ thể của Yield Farming bao gồm:

Tạo thanh khoản: Yield Farming giúp tạo ra thanh khoản cho các sàn giao dịch phi tập trung (DEX), từ đó tăng cường khả năng truy cập và sử dụng dịch vụ DeFi.
Kiếm thu nhập thụ động: Người dùng có thể kiếm được thu nhập thụ động từ việc tham gia các nền tảng Yield Farming bằng cách cung cấp vốn và nhận lại lợi tức hoặc token thưởng.
Nâng cao kiến thức: Tham gia Yield Farming không chỉ giúp người dùng kiếm lợi nhuận mà còn giúp họ hiểu biết sâu hơn về cách hoạt động của các sản phẩm và dịch vụ DeFi.
Tham gia vào hệ sinh thái DeFi: Bạn không chỉ kiếm được lợi nhuận mà còn góp phần vào sự phát triển của hệ sinh thái DeFi.

Tóm lại, Yield Farming không chỉ mang lại lợi ích cho các dự án DeFi bằng cách tạo ra thanh khoản mà còn cung cấp cơ hội kiếm lợi nhuận và nâng cao kiến thức về DeFi cho người dùng.

3.2. Rủi ro

Song song với các lợi ích, Yield Farming cũng tồn tại nhiều rủi ro có tác động khá lớn tới người dùng. Một số rủi ro được đề cập đến như:

Rủi ro mất mát tạm thời (Impermanent Loss): Đây là rủi ro chính trong farming mà bạn cần tính toán kỹ để hạn chế phần lỗ và tối ưu lợi nhuận. Impermanent Loss là những tổn thất tiềm tàng và chỉ trở thành tổn thất “thực sự” khi bạn bắt đầu rút các tokens từ các Pool thanh khoản. Khoản lỗ này được tính dựa trên cơ chế chênh lệch giá trị của một loại token khi người dùng tham gia cung cấp thanh khoản và không cung cấp thanh khoản. Khi biến động giá của cặp tài sản càng cao thì impermanent loss người dùng phải chịu càng cao.
Rủi ro bị hack hợp đồng thông minh (Smart Contract): Hacker lợi dụng các lỗ hổng trong bảo mật để tấn công các giao thức và đánh cắp tài sản.
Rủi ro bị Rug Pull (cố ý): Đây là rủi ro do chính các giao thức tạo ra. Dự án ó thể rút toàn bộ thanh khoản và “lặn mất”.
Rủi ro biến động giá token: Giá trị của phần thưởng thường ở dạng token, và giá trị của chúng có thể biến động mạnh, dẫn đến lãi hoặc lỗ.

4. Lựa chọn token như thế nào để tránh rủi ro khi Farming?

4.1. Tìm hiểu về Token

Việc lựa chọn token để farming rất quan trọng, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và mức độ rủi ro. Trước khi quyết định, bạn cần tìm hiểu kỹ về các yếu tố sau:

Độ tin cậy của dự án: Nghiên cứu về đội ngũ phát triển, lịch sử dự án, và các đối tác liên quan. Các dự án có đội ngũ phát triển uy tín và minh bạch thường ít rủi ro hơn.
Thanh khoản: Token có thanh khoản cao sẽ giảm thiểu rủi ro giá biến động mạnh và dễ dàng chuyển đổi sang các tài sản khác.
Lộ trình phát triển: Xem xét kế hoạch phát triển và các cập nhật của dự án. Các dự án có lộ trình rõ ràng và thực hiện tốt thường có tiềm năng tăng trưởng cao.

4.2. Đánh giá rủi ro

Rủi ro smart contract: Các hợp đồng thông minh có thể chứa lỗi hoặc bị hack. Chọn các dự án đã được kiểm toán bởi các tổ chức uy tín để giảm thiểu rủi ro này.
Rủi ro từ biến động thị trường: Giá trị của token có thể biến động mạnh, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Chọn các token có vốn hóa lớn và thanh khoản cao để giảm thiểu rủi ro này.
Rủi ro từ đội ngũ phát triển: Một số dự án có thể là lừa đảo hoặc đội ngũ phát triển không đủ năng lực. Luôn kiểm tra thông tin về đội ngũ phát triển và các hoạt động của họ trên mạng xã hội.

4.3. Công cụ hỗ trợ lựa chọn token

CoinGecko: Công cụ này cung cấp thông tin chi tiết về các token, bao gồm vốn hóa thị trường, khối lượng giao dịch, và xếp hạng.
DeFi Pulse: Trang web này xếp hạng các dự án DeFi dựa trên tổng giá trị bị khóa (TVL), giúp bạn đánh giá mức độ uy tín và sự phổ biến của các dự án.
Etherscan: Công cụ này giúp kiểm tra các giao dịch và hợp đồng thông minh, cung cấp cái nhìn rõ ràng về hoạt động của dự án.

5. Farming như "cá mập" trong thị trường - Các típ giúp tối ưu hóa lợi nhuận?

Để tối ưu hóa lợi nhuận khi tham gia Farming như một "cá mập", bạn cần phải có chiến lược cụ thể và cẩn trọng.

Trước hết, rủi ro lớn nhất của Farming chính là Impermanent Loss. Vậy làm thế nào để tránh rủi ro Impermanent Loss?

Để tránh rủi ro Impermanent Loss, người dùng có thể tham khảo các cách sau:

Farming các cặp ổn định về giá: Người dùng có thể farming các cặp stablecoin với mức reward nhận được có thể sẽ thấp hơn, tuy nhiên, đây lại là những cặp có yếu tố an toàn cao, không chịu ảnh hưởng từ các biến động thị trường.
Không rút thanh khoản khi giá token không hồi phục về khoảng giá cũ: Đối với các cặp token đầu tư dài hạn, khi token giảm giá dưới mức mà người dùng đã mua, bạn có thể tiếp tục farming và chờ đến khi giá token hồi về để không chịu các khoản lỗ mà vẫn nhận được reward từ giao thức.
Không cung cấp thanh khoản khi thị trường biến động mạnh: Khi thị trường biến động mạnh, sự chênh lệch về giá lớn sẽ xảy ra, các token dùng để farming đồng thời cũng sẽ chịu ảnh hưởng, bạn cần cân nhắc kĩ khi cung cấp thanh khoản tại các thời điểm này.

*Làm thế nào để Farming một cách thông minh?*

Câu hỏi tiếp theo chính là Farming lỗ và có rủi ro như vậy, tại sao lại nên tham gia? Đầu tư coin hay tham gia DeFi đều có rủi ro, thế nhưng nếu bạn bỏ qua farming, có thể bạn đang hạn chế cơ hội tìm kiếm lợi nhuận trong lúc đang hold đồng coin... Do đó, thay vì né tránh, cách tốt nhất là các bạn nên tìm hiểu và thử trải nghiệm nó để có được nhận định xác đáng nhất.

Để farming thành công, không có cách nào tốt hơn ngoài việc lần theo dấu chân những “cá mập”, dưới đây là các bước “cá mập DeFi” thường sử dụng để “săn” reward mà bạn có thể áp dụng theo:

Bước 1: Tìm những pool có reward cao, DEX uy tín. Đây là cách farming trong thời gian ngắn, không áp dụng farming với các đồng coin có market cap lớn, vì reward với các pool này thường thấp do có nhiều người đang tham gia farming.
Bước 2: Chọn cặp tài sản có biên độ biến động thấp tại thời điểm đó.
Bước 3: Deposit vào pool thật nhanh trước khi tổng giá trị bị khóa (TVL) tăng cao, làm reward bị giảm
Bước 4: Khi đã có reward token, có thể chốt 50% về stablecoin
Bước 5: 50% reward token còn lại chốt theo TVL. Tức là, khi TVL tăng nhanh làm reward giảm, và khi TVL ngưng tăng, đảo chiều giảm, lúc này những “cá mập” đã thu hoạch xong pool reward cao và chốt token về stablecoin, chúng ta cũng cần chốt theo “cá mập” để bảo toàn vốn.

6. FAQs

Q1: Làm thế nào để bắt đầu Yield Farming?

Để bắt đầu Yield Farming, người dùng cần có một số token để cung cấp thanh khoản trên các nền tảng DeFi, sau đó họ có thể gửi token này vào các giao thức yield farming để nhận lợi tức hoặc token thưởng.

Q2: Các dự án Yield Farming nào được coi là an toàn?

Các dự án Yield Farming an toàn thường là những dự án có mã nguồn mở, được kiểm tra kỹ lưỡng và có cộng đồng lớn. Đối với người dùng mới, nên chọn các dự án có uy tín và đánh giá cao từ cộng đồng.

Q1: Yield Farming có phải là một hình thức đầu tư an toàn không?

Yield Farming có thể mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng đi kèm với rủi ro lớn. Điều này phụ thuộc vào việc bạn chọn nền tảng và token như thế nào, cũng như khả năng quản lý rủi ro của bạn.

Q2: Làm thế nào để bắt đầu với Yield Farming?

Bạn cần có một ví điện tử hỗ trợ DeFi, chẳng hạn như MetaMask, và một số lượng token để tham gia. Sau đó, bạn có thể chọn nền tảng DeFi yêu thích và gửi token của mình vào pool thanh khoản.

Q3: Impermanent Loss là gì?

Impermanent Loss xảy ra khi giá trị của token trong pool thay đổi so với thời điểm bạn gửi vào, dẫn đến việc bạn có thể nhận được ít tài sản hơn khi rút ra so với việc chỉ giữ token trong ví.

Q4: Có nên tham gia vào Yield Farming với tất cả tài sản của mình không?

Không nên. Yield Farming, mặc dù hấp dẫn, nhưng có rủi ro cao. Bạn chỉ nên đầu tư một phần tài sản mà bạn sẵn sàng mất nếu có sự cố xảy ra.

Q5: Phần thưởng từ Yield Farming có được đảm bảo không?

Không. Phần thưởng thường phụ thuộc vào tình hình thị trường và khối lượng giao dịch. Đôi khi, lợi nhuận có thể thấp hơn mong đợi.

7. Kết luận

Bên cạnh việc hold và trade, Farming cũng là một hình thức đem lại lợi nhuận cho người tham gia. Sẽ luôn có rủi ro xảy ra trên thị trường cho dù chúng ta có hiểu rõ nó hay không. Tuy nhiên, high risk high return, cơ hội dành cho tất cả những ai cố gắng tìm hiểu và tận dụng nó. Vì vậy, hi vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp ích được các bạn.

Đọc thêm