Vietnam’s zero tariff offer has been rejected by the Trump administration.
— Jake Randall (@Jake_Randall_YT) April 7, 2025
This offer “means nothing to us.”
Via CNBC:https://t.co/DnwkdnLo7p pic.twitter.com/jO5gfODmdr
1. Việt Nam nỗ lực giảm áp lực thương mại bằng đề xuất thuế 0%
Ngày 2/4, Mỹ công bố kế hoạch áp mức thuế quan đối ứng lên tới 46% đối với hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam.
Chỉ hai ngày sau, vào tối 4/4, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Donald Trump. Cuộc trao đổi nhấn mạnh mong muốn thúc đẩy hợp tác song phương vì lợi ích chung. Đáng chú ý, một trong những đề xuất chính từ phía Việt Nam là giảm mức thuế nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ xuống 0%. Động thái này được xem là nỗ lực giảm căng thẳng, đồng thời cải thiện cán cân thương mại với Mỹ – một đối tác xuất khẩu lớn.
2. Cố vấn của Trump cho rằng đề xuất thuế 0% là phi thực tế

Theo nhận định từ ông Peter Navarro - cố vấn thương mại hàng đầu của Tổng thống Trump, đề xuất của Việt Nam không có nhiều giá trị thực tiễn trong bối cảnh các vấn đề cốt lõi mang tính hệ thống vẫn chưa được xử lý.
Những lý do khiến cố vấn của Trump đánh giá đề xuất 0% là “vô nghĩa”:
1 - Cáo buộc Việt Nam “tiếp tay” cho Trung Quốc lách thuế
Lý giải cho lập trường cứng rắn của mình, ông Navarro nhấn mạnh rằng Việt Nam đang trở thành điểm trung chuyển cho hàng hóa Trung Quốc nhằm né tránh các biện pháp trừng phạt thuế quan của Mỹ. Việc hàng hóa Trung Quốc “đội lốt” xuất xứ Việt Nam để tiếp cận thị trường Mỹ đang bị xem là hình thức gian lận thương mại tinh vi. Đây là mối lo ngại lớn trong bối cảnh Mỹ tìm cách siết chặt chính sách thuế nhằm gây áp lực với Bắc Kinh.
Trên thực tế, từ năm 2019, Bộ Thương mại Mỹ đã từng áp thuế chống lẩn tránh đối với thép cán nguội và thép chống ăn mòn xuất khẩu từ Việt Nam, với lý do nguyên liệu thép thực chất có nguồn gốc từ Trung Quốc. Những cáo buộc như vậy cho thấy Việt Nam đang đứng trước nguy cơ trở thành "nạn nhân bất đắc dĩ" trong cuộc đối đầu thương mại Mỹ - Trung.
2 - Các rào cản phi thuế và chính sách VAT của Việt Nam bị chỉ trích
Không chỉ lo ngại về gian lận xuất xứ, cố vấn của Tổng thống Trump còn nhấn mạnh rằng hệ thống thuế giá trị gia tăng (VAT) tại Việt Nam có thể đang gây bất lợi cho hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ. Mặc dù Việt Nam thực hiện thu VAT đồng đều đối với cả hàng nội địa và nhập khẩu, phía Mỹ vẫn coi đây là một yếu tố khiến hàng hóa Mỹ khó cạnh tranh hơn tại thị trường Việt Nam.
Ngoài ra, tình trạng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ cũng là vấn đề thường xuyên được Washington nêu ra trong các báo cáo thương mại song phương. Những rào cản phi thuế quan này được xem là nguyên nhân chính khiến Mỹ tiếp tục duy trì chính sách thuế, thay vì xem xét các đề xuất "thiện chí" như thuế 0% từ phía Hà Nội.
3. Đánh giá
Việt Nam đang ở vào thời điểm bước ngoặt của nền kinh tế xuất khẩu. Việc các tập đoàn lớn chuyển dây chuyền sản xuất ra khỏi Trung Quốc đã mang lại cơ hội chưa từng có. Tuy nhiên, điều này cũng kéo theo áp lực ngày càng tăng từ các đối tác lớn như Mỹ.
Dù đề xuất miễn thuế cho hàng Mỹ cho thấy thiện chí hợp tác, nhưng trong bối cảnh Mỹ đang ưu tiên xử lý các vấn đề sâu rộng hơn như gian lận thương mại và bảo vệ lợi ích chiến lược, các động thái bề mặt khó lòng tạo được thay đổi rõ rệt. Nếu không điều chỉnh kịp thời, Việt Nam có thể trở thành mục tiêu tiếp theo trong chính sách thuế “nước Mỹ trên hết”.
Trước bối cảnh quốc tế phức tạp, Việt Nam cần chủ động hơn trong việc minh bạch hóa thương mại, thắt chặt kiểm soát xuất xứ hàng hóa và tích cực đàm phán song phương ở cấp cao để duy trì vị thế trung lập.
Bên cạnh đó, việc nâng cao năng lực nội tại – bao gồm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, cải cách thuế và tăng cường năng lực phòng vệ thương mại – là những yếu tố then chốt để Việt Nam có thể tiếp tục là điểm đến tin cậy trong chuỗi cung ứng toàn cầu mà không bị cuốn vào vòng xoáy tranh chấp giữa các cường quốc.
Đọc thêm: