1. Nâng cấp Dencun là gì?
Nâng cấp Dencun là đợt nâng cấp tiếp theo của Ethereum, ngay sau sự kiện Shappela diễn ra vào ngày 12/04/2023. Nếu Shapella là sự kết hợp giữa Capella và Shanghai thì Dencun cũng được đặt tên bằng cách kết hợp các từ “Deneb” (lớp đồng thuận) (CL) và “Cancun” (lớp thực thi) (EL). Điều này có nghĩa là sẽ có hai nâng cấp đồng thời diễn ra.
“Deneb” đại diện cho sự nâng cấp của Lớp đồng thuận, ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Cygnus. “Cancun” là tên của bản nâng cấp cho Lớp thực thi của Ethereum và là thành phố đăng cai hội nghị Devcon 3 vào năm 2017.
Bản nâng cấp Cancun hiện đã được hoàn thiện và tiến trình hoàn thiện bản nâng cấp Deneb vẫn đang được các nhà phát triển cốt lõi thảo luận. Có hai chuỗi hội nghị lớn trong cộng đồng Ethereum, bao gồm:
- Hội nghị ACDE: tập trung vào các thay đổi code đối với Lớp thực thi Ethereum
- Hội nghị ACDC: tập trung vào các cuộc thảo luận phối hợp về những thay đổi đối với Lớp đồng thuận Ethereum.
Trong cuộc gọi hội nghị ACDE #163 vào ngày 8 tháng 6, sẽ có 5 code thay đổi. Cùng với EIP 4844, bốn EIP sau đây cũng sẽ được kích hoạt ở Cancun: EIP 1153, EIP 4788, EIP 5656 và EIP 6780.
Danh sách các EIP được đề xuất đưa vào Cancun và trạng thái của chúng kể từ tháng 6 năm 2023 như sau:
2. 5 đề xuất cải tiến Ethereum trong bản Nâng cấp Dencun là gì?
2.1. EIP4844
EIP 4844 (hay còn gọi là Proto-Danksharding) là một đợt triển khai đơn giản của phiên bản đầy đủ của Danksharding. Proto-danksharding nhằm triển khai hầu hết logic và “scaffolding” (ví dụ: định dạng giao dịch, quy tắc xác minh) tạo nên thông số kỹ thuật Danksharding đầy đủ.
Tính năng chính của EIP 4844 là giới thiệu một loại giao dịch mới được gọi là giao dịch blob-carrying. Một loại giao dịch mang blob giống như một giao dịch thông thường, ngoại trừ việc nó cũng mang một phần dữ liệu bổ sung được gọi là blob.
Blob cho phép mỗi khối mang 1MB-2MB dữ liệu. Ngoài việc giới thiệu các giao dịch mang blob, EIP 4844 cũng sẽ triển khai logic lớp thực thi, quy tắc xác minh, thị trường phí đa chiều và các thay đổi hệ thống khác cần thiết cho Danksharding đầy đủ trong tương lai.
Proto-danksharding sẽ giảm chi phí xuất bản một lượng lớn dữ liệu lên Ethereum, do đó có thể giảm chi phí hoạt động của các bản tổng hợp. EIP 4844 được coi là một cải tiến về khả năng mở rộng của Ethereum vì nó có thể hỗ trợ tiết kiệm chi phí hơn cho các dự án Layer-2.
2.2. EIP 1153
EIP 1153 là một đề xuất cải tiến trong bản nâng cấp Dencun giới thiệu các opcode lưu trữ tạm thời, điều khiển trạng thái hoạt động giống hệt với lưu trữ, ngoại trừ việc lưu trữ tạm thời bị loại bỏ sau mỗi giao dịch.
Lưu trữ tạm thời rẻ hơn vì nó không bao giờ yêu cầu quyền truy cập đĩa. Việc giới thiệu này có thể mở ra các trường hợp sử dụng mới, chẳng hạn như phê duyệt giao dịch đơn lẻ ERC-20, tăng tính khả dụng của không gian khối, triển khai khóa truy cập lại và giảm chi phí vận hành liên quan đến lưu trữ trên chuỗi.
2.3. EIP 4788
EIP4788 hứa hẹn là một đề xuất chỉnh sửa thuộc nâng cấp Dencun có thể làm cho việc giao tiếp giữa các giao thức và ứng dụng khác nhau trong mạng Ethereum hiệu quả và an toàn hơn, đồng thời sẽ giúp cải thiện tính bảo mật của pool staking, công trình restaking, bridge, MEV protocol, v.v.
2.4. EIP 5656
EIP 5656 sẽ giới thiệu một lệnh EVM mới để sao chép hiệu quả các vùng bộ nhớ, hỗ trợ sao chép mã chính xác hơn, cải thiện hiệu suất của các bản sao bộ nhớ khoảng 10,5%. Điều này sẽ hữu ích cho nhiều hoạt động tính toán chuyên sâu và khá hữu ích cho các trình biên dịch tạo mã byte hiệu quả hơn, nhỏ hơn, cũng như tiết kiệm phí gas.
2.5. EIP6780
EIP 6780 cho phép tạo và xóa hợp đồng trong một giao dịch. Đề xuất này cho phép opcode SELFDESTRUCT không còn được dùng nữa với tác động tối thiểu đến các hợp đồng thông minh hiện có.
Trong một phân tích về tác động của EIP 6780 trong hội nghị ACDE vào cuối tháng 5, công ty bảo mật blockchain Dedaub đã lưu ý rằng hầu hết các dApp trên Ethereum sẽ có thể hoạt động mà không cần sửa đổi khi triển khai EIP 6780.
Phạm vi nâng cấp Deneb (nâng cấp CL) vẫn chưa được hoàn thiện. Vào ngày 15 tháng 6, trong cuộc họp ACDC (#111) mới nhất, được tổ chức bởi Nhà nghiên cứu Quỹ Ethereum Alex Stokes, các nhóm khách hàng của CL đã thảo luận về phạm vi cuối cùng của bản nâng cấp Deneb và kế hoạch hợp nhất EIP 7044, EIP 7045 và EIP 4788 vào thông số kỹ thuật của Deneb trong những tuần tới.
-
EIP 7044: Thay đổi code để cải thiện trải nghiệm người dùng staking. EIP sẽ đảm bảo rằng các lần thoát khỏi validator đã ký là hợp lệ vĩnh viễn. EIP do nhà phát triển Lodestar (CL) “Dapplion” đề xuất đã được hợp nhất vào các thông số kỹ thuật của Deneb.
-
EIP 7045: Thay đổi code để tăng cường bảo mật chuỗi. EIP sẽ mở rộng phạm vi một epoch thành 2 epoch. EIP do nhà nghiên cứu Danny Ryan của Ethereum Foundation đề xuất đang được thảo luận thêm và đánh giá lần cuối.
3. Nâng cấp Dencun có tác động như thế nào?
Nâng cấp Dencun là một nhánh rẽ quan trọng khác của Ethereum sau Nâng cấp Shapella và là khởi đầu của “The Surge”, một giai đoạn mới của Lộ trình do Vitalik đề xuất, sau “ The Merge ”.
Vấn đề cốt lõi của giai đoạn Surge là cải thiện đáng kể hiệu suất của Ethereum và giảm chi phí giao dịch bằng cách giới thiệu các công nghệ như sharding và rollups.
Yếu tố cốt lõi của bản nâng cấp Dencun là EIP 4844, bản thân nó được gọi là “Rollup-Centric Sharding Scheme” và đây cũng là bản phát hành trước của Danksharding, mô hình sharding cuối cùng của Ethereum.
Thông qua EIP 4844, Ethereum có thể mở rộng quy mô bằng cách mô đun hóa và giảm tải hoạt động thực hiện giao dịch sang các giao thức khác.
Vì dữ liệu không cần phải được lưu trữ vĩnh viễn bởi blockchain, nên việc sử dụng dữ liệu sẽ rẻ hơn so với lưu trữ trên chuỗi (chẳng hạn như CALLDATA hiện đang được sử dụng bởi rollups).
Rollups (L2) có thể sử dụng bộ lưu trữ này để đăng dữ liệu giao dịch hay bằng chứng trở lại Ethereum (L1), giúp giảm chi phí rollup và chủ yếu mang lại lợi ích cho người dùng và nhà điều hành rollup.
Ngoài EIP 4844, EIP 1153 và EIP 6780 đã được tích hợp sẵn, cũng như 5 EIP có thể được tích hợp vào bản nâng cấp trong tương lai cũng tập trung vào việc giảm chi phí giao dịch (Gas), tăng cường bảo mật, cải thiện trải nghiệm của nhà phát triển và các cải tiến khác.
Tất cả các đề xuất cả tiến trên đều là nền tảng kỹ thuật tốt để triển khai các hoạt động chuyên sâu trong tương lai hay giới thiệu các tính năng quy mô lớn mới (chẳng hạn như Account Abstraction) trong Ethereum.
4. Kết luận
Tổng quan, việc nâng cấp thành công Dencun sẽ là một cải tiến quan trọng đối với Ethereum, giúp góp phần phát triển hệ sinh thái về mặt dài hạn cũng như củng cố vị thế thị trường.
Ngoài ra, với việc triển khai các cải tiến kỹ thuật như EIP 4844 trong thời gian ngắn sẽ mang lại những cải tiến đáng kể về hiệu suất và giảm chi phí giao dịch cho Ethereum, điều này giúp phát triển các ứng dụng mới trên cơ sở hạ tầng Layer 2 hiện có và đẩy mạnh sự phát triển liên tục của các dự án tổng hợp Layer 2 do Optimism và Arbitrum dẫn đầu.
Trên đây là toàn bộ thông tin TheBlock101 muốn đem đến cho bạn. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết này, bạn đã biết nâng cấp Dencun là gì và hiểu hết tất cả những gì chúng mình muốn truyền đạt.
Đọc thêm: