Tiếng Việt
English
1. Chain Abstraction là gì
Chain Abstraction là khái niệm của NEAR nhằm đơn giản hóa cách người dùng tương tác với công nghệ blockchain bằng cách tách biệt nó khỏi trải nghiệm người dùng (UX).
Mục tiêu của giải pháp này là người dùng không cần phải biết họ đang tương tác với blockchain cụ thể nào, thậm chí không nhận ra rằng họ đang sử dụng blockchain.
2. Chain Abstraction hoạt động như thế nào?
2.1. Hiệu suất
Hãy tưởng tượng bạn chỉ có thể gửi tin nhắn từ iPhone đến iPhone mà không thể gửi cho các điện thoại Android khác. Điều này chắc hẳn sẽ gây ra những cản trở nhất định.
Tương tự, người dùng nên có khả năng tương tác với các ứng dụng phân quyền (DApps) trên nhiều blockchain khác nhau mà không gặp phải những trở ngại không cần thiết.
Mục tiêu của Chain Abstraction là loại bỏ sự phức tạp của công nghệ blockchain, cho phép người dùng tập trung vào chức năng và lợi ích của các DApps mà họ sử dụng.
Ví dụ, nếu Sarah muốn sử dụng một DApp mới tên là XYZ, cô ấy không cần phải băn khoăn về blockchain mà DApp đó được xây dựng trên là gì.
Tương tự như cách hàng triệu người sử dụng internet hàng ngày nhưng chỉ một tỷ lệ nhỏ hiểu công nghệ phía sau cũng như cách thức hoạt động. Miễn là internet hoạt động như mong đợi và mang lại giá trị cho người dùng, không cần thiết phải hiểu toàn bộ về chi tiết kỹ thuật.
2.2. Giao dịch
Giả sử bạn đang sử dụng một DApp cho phép bạn thực hiện giao dịch dễ dàng trên nhiều mạng lưới và điều hướng các dịch vụ khác nhau.
Ví dụ, Sarah mở ứng dụng XYZ trên điện thoại của mình, đặt một cốc cà phê và thấy thông tin giảm giá ở một cửa hàng quần áo yêu thích. Cô ấy mua một đôi giày, nhận được phần thưởng được lưu dưới dạng token không thể thay thế (NFT) trên Ethereum. Sau đó, Sarah nhận thấy một ưu đãi đặc biệt liên quan đến phần thưởng của mình và mua vé tham dự sự kiện, cũng là NFT nhưng trên BNB Smart Chain (BSC).
Tất cả những giao dịch này có thể được thực hiện trong một ứng dụng duy nhất, loại bỏ nhu cầu quản lý nhiều ví, chuyển đổi mạng lưới hay trực tiếp xử lý phí giao dịch. Và đây cũng là mục tiêu tối thượng của Chain Abstraction.
3. Lợi ích của Chain Abstraction
Chain Abstraction mang lại 2 lợi ích như sau:
3.1. Phân tách tính thanh khoản
Tính thanh khoản thường bị phân tách trong các blockchain cụ thể, làm khó khăn cho người dùng và các nhà phát triển trong việc truy cập và sử dụng. Chain Abstraction giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép truy cập tính thanh khoản qua nhiều blockchain khác nhau.
Ví dụ, nếu John muốn cho vay các token của mình để kiếm lãi, nếu tính thanh khoản bị phân tách, anh ấy sẽ cần tìm một nền tảng trên blockchain cụ thể mà token của anh ấy đang nằm trên đó. Tuy nhiên, với Chain Abstraction, John có thể cho vay token của mình trên một nền tảng tích hợp tính thanh khoản từ nhiều blockchain khác nhau. Điều này có thể thu hút nhiều người dùng hơn cho nền tảng và lãi suất cạnh tranh hơn cho John.
3.2. Phát triển đơn giản hóa
Đối với các nhà phát triển, Chain Abstraction cung cấp sự linh hoạt để xây dựng DApps mà không bị hạn chế bởi các ràng buộc của một blockchain cụ thể.
Một nhà phát triển có thể sử dụng Ethereum vì khả năng hợp đồng thông minh của nó mang lại, đồng thời tận dụng Polygon vì tính hiệu quả về chi phí. Ví dụ, Decentraland sử dụng mạng Polygon để cho phép người dùng claim, mua, bán và giao dịch các đồ vật cho avatar của họ mà không có phí giao dịch. Cần lưu ý rằng Decentraland sử dụng nhiều tính năng để hoàn toàn loại bỏ phí giao dịch. Giao dịch trên Polygon có phí nhỏ nhưng không hoàn toàn miễn phí.
Chain Abstraction giúp làm giảm sự phức tạp và tăng cường khả năng tương tác giữa các blockchain, tạo ra một trải nghiệm người dùng liền mạch và hiệu quả hơn trong thế giới phi tập trung.
4. Những thách thức của Chain Abstraction
Bên cạnh những lợi ích đem lại, Chain Abstraction cũng gặp phải những thách thức sau đây:
4.1. Rủi ro tập trung
Chain Abstraction có thể được triển khai thông qua việc tạo ra một giao diện cho phép người dùng tương tác với tất cả các loại ứng dụng blockchain từ một nơi duy nhất, cải thiện trải nghiệm người dùng. Tuy nhiên, có lo ngại rằng giao diện này có thể trở thành một điểm yếu duy nhất. Nếu giao diện này bị tấn công hoặc gặp sự cố, toàn bộ hệ thống có thể bị ảnh hưởng, làm giảm tính bảo mật và ổn định của các ứng dụng blockchain.
4.2. Rủi ro bảo mật
Mỗi blockchain có các giao thức bảo mật riêng. Khi các blockchain được kết hợp vào một giao diện duy nhất, việc đảm bảo rằng tất cả các biện pháp bảo mật được duy trì là một thách thức.
Nếu không được triển khai cẩn thận, giao diện mới của Chain Abstraction có thể mang lại rủi ro cho từng blockchain riêng biệt, làm giảm mức độ bảo mật của mỗi blockchain.
4.3. Vấn đề tính tương thích
Đảm bảo tính tương thích giữa các blockchain khác nhau là một thách thức khác. Các blockchain khác nhau có các thuật toán đồng thuận và ngôn ngữ hợp đồng thông minh độc đáo, làm cho việc tạo ra một giao diện duy nhất hoạt động hoàn hảo trên tất cả các mạng lưới là rất khó khăn. Ví dụ, một hợp đồng thông minh viết cho mạng Ethereum không tương thích trực tiếp với Solana do sự khác biệt về ngôn ngữ lập trình và công nghệ cơ sở.
5. Những hiểu lầm thường gặp về Chain Abstraction
Hai hiểu lầm lớn nhất thường gặp phải khi nhắc đến Chain Abstraction đó là:
Chain Abstraction loại bỏ sự khác biệt giữa các blockchain
Mặc dù Chain Abstraction liên quan đến việc đơn giản hóa các tương tác giữa các chuỗi, các đặc điểm độc đáo của từng blockchain vẫn được giữ nguyên.
Chain Abstraction đơn giản hóa và tự động hóa các quy trình kỹ thuật để cải thiện trải nghiệm người dùng nhưng không thay đổi trực tiếp cơ sở hạ tầng blockchain.
Chain Abstraction chỉ liên quan đến giao dịch giữa các chain
Việc tạo điều kiện cho các giao dịch giữa các blockchain khác nhau là một tính năng quan trọng của Chain Abstraction, nhưng đây không phải là công dụng duy nhất của giải pháp này.
Chain Abstraction còn liên quan đến việc đơn giản hóa việc sử dụng các DApps, triển khai hợp đồng thông minh và truy xuất dữ liệu qua các blockchain.
6. Những dự án đang xây dựng Chain Abstraction
Dưới đây là 3 dự án tiêu biểu nhất đang xây dựng và ứng dụng Chain Abstraction:
6.1. NEAR Protocol
NEAR Protocol là một blockchain Layer 1 sử dụng cơ chế Proof-of-Stake, được thiết kế nhằm đưa các ứng dụng phân quyền (dApps) đến gần hơn với người dùng phổ thông. NEAR Protocol đạt được điều này bằng cách đơn giản hóa các tương tác với blockchain qua việc tích hợp các công nghệ sau:
- Đăng ký dễ dàng với NEAR Accounts: Cho phép người dùng tạo và quản lý tài khoản một cách thuận tiện, giảm bớt sự phức tạp trong việc sử dụng blockchain.
- Giao dịch an toàn qua Chain Signatures sử dụng MPC: Đảm bảo bảo mật cao cho các giao dịch bằng cách áp dụng chữ ký chuỗi và các phương pháp tính toán đa bên (MPC) để bảo vệ thông tin và tài sản của người dùng.
- Thực thi ý định người dùng qua Intent Relayers: Cho phép thực hiện các ý định của người dùng trên nhiều chain khác nhau một cách hiệu quả, giúp tích hợp và tương tác giữa các blockchain trở nên mượt mà hơn.
6.2. Arcana Network
Arcana Network áp dụng phương pháp Chain Abstraction cơ bản, tập trung vào trải nghiệm của người dùng, giải quyết vấn đề phổ biến về tài sản và phân mảnh tài khoản trên nhiều chain.
Arcana Network được thành lập để giải quyết những phức tạp và rào cản của tương tác blockchain.
Giao thức Chain Abstraction được hỗ trợ bởi kiến trúc mô-đun Layer 1, đơn giản hóa các tương tác trên nhiều blockchain bằng cách cung cấp giao diện thống nhất cho người dùng với công nghệ "Ví hợp nhất" của họ.
Arcana Network giải quyết nhiều khía cạnh khác nhau của Chain Abstraction bao gồm quản lý tài khoản, thanh toán gas, thanh khoản và giải quyết giao dịch.
6.3. Particle Network
Particle Network đang theo đuổi mục tiêu xây dựng hệ sinh thái blockchain thân thiện đến mức những phức tạp cơ bản đều bị ẩn khỏi người dùng.
Dịch vụ Wallet Abstraction của mạng lưới này đã tiếp nhận hơn 17 triệu người dùng từ 900 dApps, quản lý tài sản trị giá khoảng 2 tỷ đô la trên 56 chain khác nhau. Những người dùng này sẽ chuyển đổi một cách mượt mà sang nền tảng Layer 1, hoạt động như những Tài khoản Toàn Cầu (Universal Accounts).
Universal accounts
Tại trung tâm chiến lược của Particle Network là khái niệm sáng tạo về Universal Accounts. Những tài khoản này hoạt động như một giao diện thống nhất, cho phép người dùng quản lý danh tính và tài sản của họ trên nhiều blockchain khác nhau.
Tính năng của Universal Accounts
Universal Accounts giúp loại bỏ nhu cầu quản lý nhiều tài khoản và ví khác nhau, đơn giản hóa các tương tác và giao dịch giữa các mạng lưới.
Thiết kế tập trung vào người dùng
Giống như Arcana Network, Particle Network cũng ưu tiên việc hợp nhất quản lý tài khoản, ví và token trên nhiều blockchain, giúp việc sử dụng công nghệ blockchain trở nên dễ hiểu và trực quan hơn như khi tương tác với một nền tảng duy nhất.
Kiến trúc mô-đun và tương tác
Dựa trên Cosmos SDK mô-đun và có khả năng tương tác, kiến trúc Layer 1 của Particle Network cho phép kết nối mượt mà giữa các môi trường blockchain khác nhau như Ethereum Virtual Machine (EVM), Bitcoin UTXO và Solana, tạo ra một hệ sinh thái linh hoạt.
Trừu tượng hóa phức tạp kỹ thuật
Trong khi Arcana Network tập trung vào việc trừu tượng hóa phí gas, Particle Network mở rộng ra các khía cạnh khác của tương tác blockchain, bao gồm việc quản lý thanh khoản giữa các chain thông qua Universal Liquidity.
7. Kết luận
Chain Abstraction đề cập đến việc đơn giản hóa các tương tác giữa các mạng lưới blockchain khác nhau. Những lợi ích của chain abstraction bao gồm việc phân tách tính thanh khoản và phát triển đơn giản hóa. Tuy nhiên, nó cũng đối mặt với các thách thức về tập trung hóa, bảo mật và vấn đề tính tương thích. Mặc dù vậy, chain abstraction có thể mở đường cho các hệ sinh thái blockchain có tính tương tác cao và thân thiện với người dùng.
Đọc thêm:
