1. Lịch sử gia tộc Rothschild
1.1 Người sáng lập
Gia đình Rothschild là một gia tộc Do Thái có nguồn gốc từ Đức, đồng thời cũng là một biểu tượng lịch sử trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Sự lớn mạnh của gia tộc này được đặt nền móng bởi Mayer Amschel Rothschild (1744–1812) - Ông cũng được biết đến như là người sáng lập và định hình nên vị thế của gia tộc Rothschild trong thế giới tài chính.
Mayer Amschel Rothschild vốn không có xuất thân từ giới quý tộc mà lớn lên trong một khu ổ chuột ở Frankfurt, Đức. Cũng như những người Do Thái khác, ông phải đối mặt với nhiều hạn chế và sự phân biệt đối xử. Tuy nhiên, những khó khăn không thể dập tắt đi tinh thần, khả năng kinh doanh thiên bẩm của Mayer.
Cha của Mayer kiếm sống bằng việc giao dịch tiền và hàng hóa. Ngoài giờ học, Mayer thường phụ giúp công việc kinh doanh của cha thông qua việc chạy việc vặt cho những người cho vay tiền khác và phân loại các đồng tiền mà cha ông giao dịch với các cư dân địa phương.
1.2. Sự phát triển của gia tộc Rothschild
Khi Mayer 19 tuổi, ông trở về quê nhà và bắt đầu làm công việc trao đổi tiền và buôn bán hàng hóa giống như cha mình. Qua công việc này, Mayer đã có cơ hội gặp Thái tử Wilhelm - Người giàu nhất châu Âu tại thời điểm đó. Cuộc gặp này đã mở ra một cánh cửa mới cho sự thành công của ông trong lĩnh vực tài chính và là bước đầu tiên trong hành trình tạo nên một trong những gia tộc giàu có hàng đầu thế giới sau này.
Một bước ngoặt quan trọng là khi Mayer và các con trai thành lập một ngân hàng hoạt động theo mô hình hiện đại đầu tiên trên thế giới. Đây là ngân hàng đã đặt nền móng cho hoạt động ngân hàng hiện đại, cung cấp vốn cho các doanh nghiệp với mục tiêu thu lợi nhuận.
Đến cuối cuộc đời, cả Mayer và các con ông đã trở thành chủ ngân hàng quốc tế. Hệ thống ngân hàng của gia đình mở rộng từ Đức, sau đó lan sang London, Paris, Vienna và Naples,... Đến ngày nay, đế chế ngân hàng do gia tộc Rothschild thành lập vẫn tiếp tục hùng mạnh và có mặt tại 5 châu lục.
2. Hoạt động kinh doanh của gia tộc Rothschild
Từ cuối thế kỷ 19, gia tộc Rothschild đã giữ bí mật về tài sản của mình khi thực hiện các hành động từ thiện bằng cách hiến tặng nhiều biệt thự nổi tiếng và tác phẩm nghệ thuật. Ngày nay, hoạt động kinh doanh của gia tộc này đã giảm đi một phần so với thế kỷ 19, mặc dù họ đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác nhau như ngân hàng, quản lý tài chính, kinh doanh rượu vang và từ thiện.
Từ năm 2003, một nhóm ngân hàng thuộc gia tộc Rothschild được quản lý bởi Rothschild Continuation Holdings - một tập đoàn cổ phần đặt trụ sở tại Thụy Sĩ và do Chủ tịch Nam tước David René de Rothschild điều hành.
Công ty Rothschild & Cie Banque quản lý hoạt động ngân hàng của Rothschild tại Pháp và châu Âu. Trong khi đó Rothschild Continuation Holdings quản lý một số ngân hàng ở các quốc gia khác bao gồm N.M Rothschild & Sons tại London. Trong năm 2005, 20% cổ phần của Rothschild Continuation Holdings được bán cho Jardine Strategic, một công ty con của Jardine, Matheson & Co. tại Hong Kong.
Vào tháng 11/2008, nhóm Rabobank (một nhóm ngân hàng tư nhân hàng đầu về đầu tư và kinh doanh ngân hàng tại Hà Lan) và gia đình Rothschild đã thống nhất hợp tác trong lĩnh vực tư vấn M&A và thị trường xuất vốn sở hữu đầu tư trong lĩnh vực kinh doanh nông nghiệp và thực phẩm. Hoạt động này nhằm mục đích gia tăng sức mạnh tài chính và mở rộng sự ảnh hưởng của tập đoàn Rothschild Continuation Holdings AG tại thị trường Đông Á.
Paris Orléans S.A là một công ty cổ phần được niêm yết trên Euronext Paris và được quản lý bởi các chi nhánh ở Anh và Pháp của gia đình Rothschild. Đây cũng là công ty chính của ngân hàng Rothschild và quản lý hoạt động ngân hàng các ngân hàng như: N.M Rothschild & Sons và Rothschild & Co.
3. Khối tài sản của gia tộc Rothschild
Ước tính của Bankrate đưa ra con số tài sản của gia tộc Rothschild khoảng 400 tỷ USD. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng con số này quá thấp so với ước tính thực tế, lên đến khoảng 1.000 tỷ USD.
Thực tế, trong danh sách 10 gia tộc giàu có nhất thế giới năm 2018 của Bloomberg Billionaires Index cũng không nhắc đến gia tộc Rothschild. Tuy nhiên, Bloomberg cũng khẳng định rằng các gia đình được xếp hạng có thể không phải là những gia đình giàu nhất. Sự giàu có của các gia tộc như Rothschild hay Rockefeller quá đa dạng, phân tán khiến việc đo lường là không chính xác.
Financial Times cũng từng nhận định: "Tính không rõ ràng về cấu trúc sở hữu khiến cho việc ước lượng tài sản của gia đình này trở nên khó khăn, mặc dù họ là một trong những gia tộc giàu có nhất trên thế giới"
Gia đình Rothschild cũng không có tỷ phú riêng lẻ góp mặt trong bảng xếp hạng do tính phức tạp của tài sản, khó khăn trong việc đo lường và cơ chế chia sẻ quyền lực. Theo Financial Times, giàu có và quyền lực trong gia tộc này chưa bao giờ tập trung vào một người thừa kế duy nhất. Tất cả con cháu chia sẻ quyền lực và trách nhiệm, với nhiều thế hệ giữ cổ phần trong lĩnh vực kinh doanh cốt lõi như ngân hàng.
4. Các khoản đầu tư
Từ đầu thế kỷ 19, gia tộc Rothschild đã bắt đầu thực hiện các khoản đầu tư có tiềm năng sinh lời để tạo dựng vị thế cho các thế hệ sau của gia tộc. Ngày nay, họ không chỉ nắm giữ các ngành công nghiệp như dầu khí mà còn danh mục đầu tư bất động sản đa dạng và phong phú. Dưới đây là một số dự án được “rót tiền” bởi gia tộc quyền lực này.
4.1 Công ty Glencore
Với sức mạnh tài chính và tài sản mà gia đình Rothschild sở hữu, nhiều người tự hỏi về mức độ ảnh hưởng của họ trong thế giới kinh doanh. Đáng chú ý, họ không chỉ đầu tư vào một, mà là hai tập đoàn khai thác. Theo Reuters, vào năm 2009, Nathaniel Rothschild đã mua 40 triệu USD trái phiếu chuyển đổi của Glencore.
Vào năm 2023, giá trị thị trường của công ty khai thác Glencore đã lên tới 217.8 tỷ USD. Con số này vượt xa tài sản của Mark Zuckerberg, người sáng lập Facebook. Đặc biệt, Glencore hiện đang hoạt động thông qua 31 cơ sở khai thác tại Úc mà mỗi một cơ sở đều tạo ra một nguồn doanh thu khổng lồ cho công ty này.
4.2 Các bộ sưu tập nghệ thuật
Ngoài các tác phẩm đắt giá làm từ vàng, bạc và những món đồ nội thất sang trọng khác, gia đình Rothschild còn sở hữu một loạt bộ sưu tập nghệ thuật đa dạng từ thế kỷ 16 và 17. Nghệ thuật thực sự là một loại đầu tư mà nhiều người giàu có và nổi tiếng trên thế giới sẵn lòng bỏ ra, từ các ngôi sao Hollywood như Leonardo DiCaprio cho đến các nhà sản xuất phim như rapper/CEO Jay-Z.
Gia tộc Rothschild được ước tính đã sở hữu các bộ sưu tập nghệ thuật hoàng gia và đồ nội thất có giá trị lên đến 2 tỷ USD. Điều này thể hiện sự tăng giá và tiềm năng sinh lời của các tài sản nghệ thuật mà họ đã tích luỹ qua nhiều thế hệ.
4.3 Công ty dầu khí Agora
Nhà Rothschild sở hữu đủ bất động sản từ Mỹ đến Israel với số lượng khổng lồ. Tuy nhiên, bất động sản chỉ là một phần nhỏ trong tổng giá trị ròng hàng nghìn tỷ USD của họ.
Trong số hàng trăm doanh nghiệp của gia đình Rothschild trên toàn cầu, một trong những doanh nghiệp sinh lợi nhất của họ là Agora Oil and Gas, mà Lord Rothschild đã mua với giá 370 triệu USD. Đây là một nước đi sáng suốt của Lord Rothschild vì dầu và khí đốt là tài nguyên mà mọi quốc gia có xe cộ, điện, hệ thống sưởi và bếp đều cần. Ngày nay, Agora Oil and Gas trị giá 1,4 tỷ USD.
4.4 Công viên & Bảo tàng Gunnersbury
Công viên Gunnersbury, được xây dựng bởi chủ ngân hàng Nathan Mayer Rothschild vào năm 1835, là khu đất và ngôi nhà đầu tiên của gia đình Rothschild ở Vương quốc Anh.
Mayer đã mua một khu đất lớn với giá 84 nghìn USD và sau đó xây dựng một biệt thự sang trọng cùng với việc trang trí cảnh quan xung quanh. Giá trị của khu đất này đã tăng lên nhiều lần sau này. Sau 100 năm, công viên và bảo tàng Gunnersbury đã đạt giá trị lên đến 132 triệu USD và được bán lại cho Hội đồng Ealing và Acton của London.
5. Thuyết âm mưu
Trong thế kỷ 20, gia tộc Rothschild vẫn giữ vững tầm ảnh hưởng lớn ở châu Âu và trên toàn cầu, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng. Gia tộc này được cho là đã tư vấn cho hàng trăm vụ sáp nhập và mua lại các ngân hàng trị giá hàng tỷ USD. Theo Le Figaro, gia tộc này đã tư vấn cho gần 1.000 vụ sáp nhập và mua lại với giá trị lên đến hơn 1.000 tỷ USD. Đồng thời, họ còn tư vấn các vấn đề tái cơ cấu cho các doanh nghiệp lớn nhất và cao cấp nhất trên thế giới.
Một báo cáo của Humans Are Free tiết lộ rằng gia tộc Rothschild đang kiểm soát tới 165 ngân hàng trung ương trên toàn cầu, từ các nước đang phát triển đến các nước phát triển. Trong số này, có cả Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Một số chuyên gia tài chính cho rằng FED thuộc sở hữu của tám cổ đông lớn, trong đó có Ngân hàng Rothschild ở London và Berlin. Mặc dù có nhiều giả thuyết và nghi ngờ, nhưng việc này chưa được chứng minh.
Nhiều nghi ngờ đã được đặt ra về việc gia tộc này có tham gia vào thị trường tiền mã hóa hay không. Nhà sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin, đã bày tỏ nghi ngờ của mình trên mạng xã hội Reddit. Vitalik Buterin cũng đã đặt ra một câu hỏi lớn về việc liệu gia tộc Rothschild có liên quan đến dự án blockchain IMMO hay không.
Tuy nhiên, cũng có những ý kiến phản đối và nghi ngờ về sự ảnh hưởng và quyền lực của gia tộc Rothschild. Có người tin rằng họ là thành viên cốt lõi của tổ chức Illuminati, một tổ chức bí ẩn được cho là có mục tiêu xây dựng "trật tự thế giới mới". Nhưng các giả thuyết này vẫn còn là vấn đề tranh cãi và chưa có bằng chứng cụ thể.
6. Hoạt động trong thị trường Crypto
Lord Jacob Rothschild - Chủ ngân hàng đầu tư và là thành viên của ngân hàng Rothschild dưới sự lãnh đạo của RIT Capital Partners đã bắt đầu đầu tư mạnh vào các công ty khởi nghiệp về tiền điện tử và blockchain.
Lần đầu tiên, cộng đồng tiền điện tử toàn cầu bắt đầu thảo luận về xu hướng này vào năm 2016 khi gia tộc Rothschild quyết định bỏ đồng đô la Mỹ để mua “các loại tiền tệ khác”. Một số người đam mê tiền mã hóa đã cho rằng Bitcoin (BTC) có thể đang là nơi trú ẩn an toàn của gia tộc này.
Tuy nhiên, các khoản đầu tư được xác nhận đầu tiên vào phân khúc tiền điện tử đã được công bố vào năm 2021. Đơn vị VC do Rothschild thành lập đã đồng dẫn đầu vòng gọi vốn 8,8 triệu USD cho nền tảng blockchain Aspen Digital có trụ sở tại HK. Bên cạnh Aspen Digital, Jacob cũng đầu tư vào Animoca Brands, công ty tiên phong của GameFi, hệ sinh thái trao đổi tiền điện tử tập trung hàng đầu Kraken và Dapper Labs, NBA Top Shot và Flow (FLOW).
Mặc dù số tiền đầu tư chính xác chưa bao giờ được tiết lộ, Rothschild Trust có trụ sở tại Vương quốc Anh được cho là đang đầu tư 2-3% danh mục đầu tư của mình vào các sản phẩm liên quan đến blockchain.
7. Lời kết
Gia tộc Rothschild từ lâu đã nổi tiếng về sự giàu có và sức ảnh hưởng trong giới tài chính - ngân hàng toàn cầu. Tuy nhiên đây cũng là một gia tộc khá kín tiếng khi thường không xuất hiện trước công chúng và công khai các hoạt động kinh doanh, đầu tư của mình đến với báo giới. Mặc dù vậy, đây vẫn là gia được được nhiều chuyên gia, giới báo chí nhận định là một trong những gia tộc quyền lực và có ảnh hưởng “ngầm” đến nhiều sự kiện trên toàn cầu.
Đọc thêm: