Tiếng Việt
English1. Tổng quan
Web3 là gì?
Web 3.0 (Semantic Web) là thế hệ thứ 3 của công nghệ internet nhằm tạo ra các trang web và các ứng dụng web thông minh.
Mục tiêu cuối cùng của Web 3.0 là tạo ra các trang web thông minh, kết nối vạn vật và hòa nhập hơn. Web 3.0 không có một định nghĩa cụ thể. Phải mất hơn mười năm để chuyển từ web gốc Web 1.0 sang Web 2.0 và dự kiến sẽ mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, các công nghệ khiến người dùng xác định Web 3.0 hiện đang được phát triển. Thiết bị gia dụng thông minh sử dụng mạng không dây và Internet of Things (IoT) có thể thấy là một ví dụ về cách Web 3.0 đã tác động đến công nghệ.
Web3 Foundation là gì?
Web3 Foundation được thành lập bởi Tiến sĩ Gavin Wood tại Thụy Sỹ và lấy trọng tâm là phát triển, triển khai và bảo trì “Web3”. Web3 Foundation thúc đẩy sự phát triển của các công nghệ và ứng dụng sáng tạo trong lĩnh vực giao thức phần mềm phi tập trung của crypto.
Mục đích của Web3 Foundation là nuôi dưỡng và quản lý các công nghệ và ứng dụng tiên tiến ở tất cả các cấp của hệ thống công nghệ Web3. Trọng tâm hoạt động là nghiên cứu, phát triển, triển khai, tài trợ và bảo trì các công nghệ Web3, giáo dục, hỗ trợ phần mềm trung gian và các ứng dụng.
Web3 Foundation Council là cơ quan quản lý của Web3, chịu trách nhiệm quản lý Tổ chức Web3 Foundation. Các thành viên hiện tại của Hội đồng Web3 Foundation là Tiến sĩ Gavin Wood (Chủ tịch và Người sáng lập), Tiến sĩ Aeron Buchanan (Phó Chủ tịch) và Reto Trinkler.
Mối liên hệ giữa Web3 và Ethereum
Quá trình chuyển đổi từ internet khách hàng-máy chủ sang web phi tập trung sẽ diễn ra dần dần và khi các web phi tập trung vẫn đang phát triển, quá trình chuyển đổi dường như đang chuyển từ tập trung sang phi tập trung một phần sang phi tập trung hoàn toàn. Hơn nữa, một điều chắc chắn rằng nếu các kiến trúc phi tập trung có khả năng chịu lỗi và chống tấn công tốt hơn thì chúng cũng chậm hơn. Mặc dù có khả năng là tương lai của Internet sẽ phi tập trung hơn, nhưng điều này không có nghĩa là chúng ta sẽ loại bỏ hoàn toàn các hệ thống tập trung.Khung trực quan của các giao thức cho phép một web phi tập trung. Tài nguyên này bao gồm các ví dụ về các nhóm và dự án xây dựng giao thức Web3.
Hiện tại, Web3 chủ yếu đề cập đến các ứng dụng cho phép người dùng tương tác với chuỗi khối Ethereum. Ethereum là một nền tảng điện toán có tính chất phân tán, công khai, mã nguồn mở dựa trên công nghệ Blockchain, thực hiện các chương trình smart contract. Nền tảng Ethereum cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng phi tập trung (decentralized applications) dựa trên "built-in economic functions". Nó cho phép thời gian hoạt động liên tục, giảm hoặc loại bỏ kiểm duyệt, sự có mặt của bên thứ ba, giảm thiểu các nguy cơ tiềm ẩn giữa các đối tác trên mạng internet.
Điều làm cho Ethereum trở nên đặc biệt đó là blockchain đầu tiên có ngôn ngữ "turing hoàn chỉnh". Ngày nay ngôn ngữ này được biết đến với cái tên Smart Contract. Smart contract có thể giữ giá trị (tiền điện tử) và phân phối chúng. Ethereum cho đến nay vẫn là cộng đồng developer mạnh mẽ với vị trí dẫn đầu mặc dù các công nghệ như Lightning Network đang là những ngôi sao đang lên.
Mặc dù còn sơ khai, Web3 vẫn là nơi lý tưởng để phát triển bất kỳ dự án nào.
2. Nghiên cứu
Web3 Foundation đang thực hiện những hoạt động nghiên cứu bởi một nhóm nội bộ có trụ sở tại Zug (Thụy Sỹ) đồng thời phối hợp với các dự án chuyên ngành và các nhóm nghiên cứu học thuật khác.
Nội dung nghiên cứu chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực liên quan đến hệ thống phi tập trung bao gồm:
- Bảo mật, Cryptography, Chính sách
- Thuật toán phi tập trung: Đồng thuận và Tối ưu hóa
- Nền kinh tế tiền điện tử và lý thuyết trò chơi
- Networking
- Kinh tế hành vi và tính khả dụng
Nhóm nghiên cứu phân tích các giao thức hiện có, đưa ra các giao thức mới và cụ thể hóa chúng. Với nền tảng công nghệ của Web3, nhóm nghiên cứu đang hợp tác chặt chẽ với các nhóm phát triển để đảm bảo việc nghiên cứu trở nên thiết thực và có tính ứng dụng cao. Một số sáng kiến hiện tại của Web3 như:
- Nghiên cứu giao thức mạng Polkadot
- Nghiên cứu cryptography chung
3. Các dự án nổi bật
Hiện tại Web3 đang quan tâm đến việc xây dựng nhóm với Substrate hoặc Polkadot.
3.1. Polkadot - giao thức hàng đầu của Web3 Foundation
Polkadot (DOT) là một công nghệ đa chuỗi (multi-Chain), không đồng nhất (heterogeneous) và có thể mở rộng. Cho phép các Blockchain kết nối với nhau để chia sẻ dữ liệu để tạo thành một Network phi tập chung.
Polkadot (DOT) là một Network giúp kết nối các Blockchain riêng lẻ với nhau. Nó cho phép các Blockchain này chia sẻ dữ liệu một cách phi tập trung. Tương tự như Cosmos Network, Polkadot (DOT) tập trung giải quyết hai vấn đề chính của Blockchain đó là: Khả năng tương tác và khả năng mở rộng của mạng lưới.
Về cơ bản, Polkadot là một dự án mã nguồn mở và bất cứ ai cũng có thể tự do đóng góp cho sự phát triển của nền tảng. Đối với Polkadot, Web3 Foundation có vai trò trong việc đóng góp về mặt tài chính tài chính lẫn công nghệ.
3.2. Kusama - Canary Network
Kusama là mạng lưới “chuyên dụng” của Polkadot đóng vai trò phát hiện và cảnh báo bất kỳ lỗ hổng hoặc điểm yếu nào trên mạng lưới Polkadot. Đối với các nhà phát triển thì Kusama là nền tảng minh chứng cho việc nâng cấp thời gian chạy và quản trị trên chuỗi.
Có thể nói Kusama là phiên bản thử nghiệm của Polkadot tồn tại như một mạng độc lập và nó cho phép các nhà phát triển blockchain triển khai và thử nghiệm các phiên bản hay ứng dụng trên mạng lưới này trước khi khởi chạy chúng trên Polkadot.
Kusama được thành lập vào năm 2019 bởi Gavin Wood, người sáng lập Polkadot đồng thời là đồng sáng lập và cựu CTO của Ethereum.
3.3. Web3MOOC - Khoá hoc̣ trực tuyến
MOOC (Massive open online course) là khóa học thông qua Internet không giới hạn số người tham dự. Xuất phát từ ý tưởng của giáo dục từ xa, khóa học trực tuyến mở có tiềm năng thay đổi nền giáo dục thế giới, đặc biệt là giáo dục đại học.
Trước đây, do nhu cầu tương tác với người dùng tăng cao, Web 2.0 được phát triển và các hệ thống e-learning cũng đi theo xu hướng với việc thêm các tính năng như diễn đàn (forum), chat, hay các hệ thống quản lý học viên (LMS – Learning Management System). Nội dung và cách phân phối các nguồn tài nguyên học tập cũng dần trở nên đa dạng hơn, từ những video bài giảng được ghi lại từ các lớp học truyền thống cho đến các nguồn tài nguyên cho phép người dùng tải về. Những nguồn tài nguyên trên chủ yếu được phân phối qua các platform phổ biến như MIT OpenCourseWare, iTunes, YouTube, Khan Academy hay webcast của các trường. MOOC chỉ thực sự bùng nổ thành một trào lưu từ năm 2012 khi mà các platform lớn như Coursera, edX, Udacity hay FutureLearn được giới thiệu. Các platform này thường có điểm chung là được nhận sự hỗ trợ tích cực từ các trường đại học cũng như giới học thuật.
4. Tài trợ
Mục đích của chương trình tài trợ của Web3 là quản lý hệ sinh thái Web 3.0 và quản lý các tài nguyên của Web3 Foundation. W3F cung cấp các khoản tài trợ mà họ tin rằng sẽ mang lại tác động cao nhất cho hệ sinh thái Web 3.0 về lâu dài. Web3 Foundation trao khoản tài trợ cho các dự án và mảng phát triển cụ thể vả các nhóm giành được tài trợ không được coi là đối tác của Polkadot hoặc Web3 Foundation.
W3F Grants đã cấp khoản tài trợ đầu tiên cho ChainSafe Systems. ChainSafe sẽ phát triển việc triển khai các node tiếp theo của Polkadot Runtime Environment (PRE) bằng ngôn ngữ lập trình Golang.
Chương trình tài trợ chung của Web3
Tham khảo cụ thể tại link sau:
https://github.com/w3f/General-Grants-Program/blob/master/grants/grants.md
Quỹ Web 3 là một phần trong cam kết thúc đẩy hệ sinh thái Web3, cung cấp chương trình tài trợ toàn diện cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển phần mềm liên quan đến Polkadot và Substrate.
Mức tài trợ tối đa cho các khoản tài trợ kỹ thuật là $ 100.000 cho mỗi dự án. Về vấn đề quy định xử lý thì các dự án sẽ được sắp xếp theo thứ tự sau:
- $ 30k trở xuống sẽ nhận được phê duyệt nhanh nhất.
- $ 31k - 100k sẽ cần phải đợi lâu hơn để có quyết định.
Một team có thể đăng ký tài trợ nhiều lần, nhưng họ cần phải hoàn thành dự án trước đó ( theo như mô tả trong đơn đăng ký của họ) trước khi nhận thêm tiền. Ngoài ra, để có thể nhận được tài trợ thành công, dự án cần có mã nguồn mở và các giấy phép như GNU GPL v3, Apache 2.0
5. Hội đồng thành lập
- Dr. Gavin Wood - Founder
Tiến sĩ Gavin Wood là nhà sáng lập và CEO của Parity Technologies Ltd và đồng sáng lập một số công ty khởi nghiệp công nghệ khác. Ông đã thiết kế các công cụ phân tích và ngôn ngữ lập trình hiện đại. Garvin Wood là một trong những thành viên thiết kế Giao thức Ethereum, tác giả của bản đặc tả chính thức đồng thời tạo ra và viết bản triển khai chức năng Ethereum đầu tiên.
- Dr. Aeron Buchanan
Có kinh nghiệm tham gia dự án Ethereum với tư cách là một xây dựng mô hình thuật toán vào năm 2014. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Khoa Robotics của Đại học Oxford về lĩnh vực thị giác máy tính sau khi làm việc với tư cách là nhà thiết kế thuật toán cho ngành công nghiệp hiệu ứng đặc biệt.
Aeron đã thiết kế các thuật toán cho các phương tiện bay không người lái, công nghệ blockchain và đóng vai trò là nhà tư vấn cho các phòng thí nghiệm nghiên cứu kinh tế và sinh thái. Ông hiện là cố vấn cho một số dự án blockchain quan trọng nhằm tạo ra những tiến bộ trong nền tảng công nghệ đồng thuận và mang lại lợi ích, giá trị cho xã hội và nền kinh tế.
- Reto Trinkler
Reto Trinkler là người sáng lập của Trinkler Software. Anh cũng là người đồng sáng lập Melonport AG, một nền tảng dựa trên blockchain cho phép người tham gia thiết lập, quản lý và đầu tư vào các quỹ đầu tư kỹ thuật số do công nghệ quản lý.
Với kiến thức nền tảng về toán học từ ETH Zurich, Reto đã phát triển các smart contract của Ethereum kể từ khi nền tảng này thành lập.
6. Kết luận
Có thể thấy Web3 đang mở ra một kỷ nguyên mới cho Internet bởi nó thay đổi từ cách mà các trang web tạo ra cho đến cách mà người dùng tương tác với chúng. Web3 Foundation mang sứ mệnh phát triển các công nghệ, ứng dụng tiên tiến cho các giao thức phần mềm web phi tập trung. Vì vậy Bigcoin Việt Nam mong muốn cung cấp cho bạn đọc những kiến thức tổng quan nhất về Web3 đặc biệt là Web3 Foundation để có thể chuẩn bị bước vào thời kì chuyển giao công nghệ web mới.
Đọc thêm:
