Zetachain (ZETA) là gì? Cập nhật mới nhất về tiền điện tử Zeta Token năm 2024

1. Zetachain là gì?

Zetachain là blockchain layer 1 tương thích với Ethereum, được xây dựng theo cơ chế Proof of Stake tập trung vào nâng cao tính kết nối với các blockchain khác dựa trên tiêu chuẩn omnichain. Về mặt lí thuyết, tiêu chuẩn omnichain cho phép thông tin, dữ liệu hoặc các token được trao đổi xuyên chuỗi mà vẫn giữ được tính nguyên bản “native”.

ZetaChain là blockchain Layer-1 được xây dựng trên Tendermint Consensus và Cosmos SDK giúp  blockchain này có thể tương tác với các Layer-1 và Layer-2 khác. ZetaChain sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake (POS) để cho phép các giao dịch được xác minh với tính chất trust-minimized (tối thiểu hoá độ tin cậy - thuật ngữ chỉ về hệ thống hoạt động mà không yêu cầu sự tin tưởng từ bên thứ ba).

Vấn đề cốt lõi Zetachain đó là giải quyết về bài toán liên quan đến Crosschain và Multichain cho phép các dapp có thể tương tác, giao tiếp và trao đổi dữ liệu qua lại lẫn nhau. Có thể xem Zetachain như là điểm trung gian ở giữa giúp kết nối các blockchain lại với nhau bao gồm cả các blockchain non-EVM như Bitcoin hoặc Dogecoin.

Để dễ hình dung thì nhìn vào cấu trúc ở ảnh trên có thể thấy khi người dùng muốn swap E từ mạng Polygon và nhận USDC mạng ETH thì chúng ta sẽ có trình tự dịch chuyển như sau:

• 1- ETH swap thành ZETA trên mạng Polygon
• 2- ZETA được chuyển qua Zetachain
• 3- ZETA được định tuyến từ Zetachain sang mạng ETH
• 4- ZETA trên mạng ETH swap sang USDC trên mạng ETH
• 5- Người dùng nhận USDC trên mạng ETH

Với khả năng có thể kết nối được với tất cả các mạng lưới EVM, non-EVM nên các dApp được triển khai trên hợp đồng thông minh Omnichain của ZetaChain sẽ mặc định có thể tương tác được với tất cả các Chain kết nối với ZetaChain, người dùng có thể sử dụng hầu hết các loại ví để tương tác với các chuỗi như Metamask, Keplr, XDEFI,...

2. Sản phẩm

2.1. Cấu trúc của Zetachain

Để thực hiện hoá được khả năng kết nối các blockchain thì Zetachain được phát triển dựa trên cấu trúc chính bao gồm:

• ZetaClient: Chịu trách nhiệm quan sát các sự kiện trên chuỗi bên ngoài (Observer) và ký các giao dịch gửi đi (TSS Signer).
• ZetaCore: Chịu trách nhiệm sản xuất chuỗi khối và duy trì trạng thái được sao chép

ZetaCore và ZetaClient sẽ nằm chung trong một khối và được điều hành bởi các Node Operator. Bất kỳ ai cũng có thể trở thành Node Operator để tham gia xác thực với điều kiện đạt đủ lượng token được stake.

Ngoài ra, Zetachain sử dụng $ZETA là Token Gas của mình dùng để thanh toán phí cho mạng lưới. Sử dụng cơ chế đồng thuận PoS nên các Validator cần Stake $ZETA để tăng bảo mật.

Token $ZETA là token đa chuỗi được phát hành nguyên bản trên nhiều chuỗi và layer khác nhau, người dùng có thể trực tiếp di chuyển token $ZETA từ chuỗi A sang chuỗi B thông qua cơ chế chốt một chiều (tức là burn số lượng X trên chuỗi A và sau đó mint số lượng X trên chuỗi B).

Ngoài ra, các Dapp khi build trên Zetachain đề sử dụng ZRC-20 là tiêu chuẩn Token, tiêu chuẩn này được tích hợp vào hợp đồng thông minh Omnichain của ZetaChain. Điểm nối bật của ZRC-20 đó là giúp các nhà phát triển xây dựng các dApps có thể phát hành các token trên bất kỳ chuỗi được kết nối nào.

Điều này làm cho việc xây dựng các dApps như DEX, Lending, Portfolio Management và bất kỳ ứng dụng nào khác liên quan đến token đều có thể dễ dàng kết nối lại với nhau đến lại cảm giác tất cả các dapp trên đều nằm trên 1 chuỗi duy nhất.

Với toàn bộ kiến trúc trên đem đến 2 tính năng chính cho Zetachain bao gồm:

• Truyền tin nhắn xuyên chuỗi (cross-chain message passing): việc cross-chain message hoàn toàn sử dụng zEVM làm công cụ chuyển tiếp tin nhắn và token $ZETA trong việc routine, trả phí trên mạng lưới.
• Omnichain smart contracts: đây là hợp đồng thông minh trên Zetachain được gọi tắt là zEVM (Zeta EVM)

Xét về tính năng cross-chain message thì trong lĩnh vực này chúng ta sẽ có thể nhắc đến các dự án có cùng mục tiêu giống Zetachain bao gồm: LayerZero, Axelar, IBC, Chainlink CCIP. Điểm khác biệt lớn nhất trong này đó là Zetachain sử dụng $ZETA hỗ trợ trong giao thức nhắn tin chuỗi chéo còn đối với các dự án ở trên thì không.

Tuy nhiên, về tính năng này thì 2 đối thủ lớn nhất của Zetachain đó là công nghệ CCTP của Circle, UniswapX,… đều đang chiếm hầu hết thị phần lớn, khả năng cạnh tranh của Zetachain vẫn có thể nhận được nhưng để có thể coi là chiếm thị phần lớn trong phân khúc này thì khó đạt được sự khả thi.

Trên thị trường hiện tại đây thì Axelar cũng là dự án đang phát triển giải pháp với cấu trúc tương tự trong ngách này tuy nhiên Axelar lại sử dụng CosmWasm, CosmWasm sẽ cần các nhà phát triển khi xây dựng Dapp nghiên cứu ngôn ngữ mới để ứng dụng, điều này sẽ không đạt được sự tối ưu hoàn toàn so với việc tích hợp sẵn EVM của Zetachain.

Ngoài Axelar thì LayerZero được xem là đối thủ lớn nhất của Zetachain, về cơ bản thiết kế của LayerZero rút gọn thành đa chữ ký 2/2 trong đó việc giả định độ tin cậy chính là Google Cloud và LayerZero sẽ không thông đồng với nhau.

• Lợi ích của việc dựa vào các thành phần ngoài chuỗi (oracle và bộ chuyển tiếp) giúp cấu trúc của hệ thống trở nên nhẹ, rẻ và dễ mở rộng.
• Nhưng nhược điểm là phải dựa vào hai thực thể tập trung và có thể dễ bị thao túng. Các ứng dụng dường như hài lòng với việc không thay đổi các tùy chọn mặc định và tin tưởng vào LayerZero, ngay cả khi chúng có khả năng tự chuyển tiếp.

Nhìn chung, để LayerZero đạt được sự an toàn sẽ cần phụ thuộc vào việc 2 bên không thông đồng với nhau, vì thế nên về tính bảo mật Zetachain vẫn đạt được sự tối ưu tốt hơn so với LayerZero.

Nhìn chung các lợi ích lớn nhất của Zetachain đó là:

• Kết nối được hầu hết tất cả blockchain L1 và L2 cũng như blockchain Non-EVM như: BTC, SOL, Doge,….
• Bảo mật hệ thống bằng mạng lưới PoS.
• Hỗ trợ Smartcontract cho các dApp Omnichain.
• Dễ dàng tích hợp/chuyển đổi thành Omnichain Dapp khi sử dụng Zetachain.
• Không dựa vào tính thanh khoản của token ZETA để chuyển giá trị.
• Token được sử dụng làm Gas.

2.2. Vai trò của Zetachain

Với những lợi ích trên thì nhóm ứng dụng đạt được nhiều lợi ích nhất khi sử dụng Zetachain chính là các ứng dụng về Defi như: Dex, Lending, Yield,….

Khi Dex được tích hợp lên Zetachain lúc này người dùng có thể đăng ký quỹ của họ vào hợp đồng trung tâm và có các vị trí trên phiên bản của Dex ở trên các chuỗi khác nhau.

Ví dụ: đối với ứng dụng GMX khi được tích hợp lên Zetachain ơi mỗi blockchain sẽ có các nhóm tài sản khác nhau như trên ARB sẽ có ARB, UNI, LINK; trên Avalance sẽ có AVAX, JOE, QI; Trên Polygon sẽ có MATIC, BAL, BAND,…

Lúc này sẽ có hai lợi ích chính như:

• Khả năng phân chia các đơn đặt hàng cho một tài sản trên nhiều nguồn thanh khoản khác nhau.
• Truy cập vào nhiều cặp giao dịch hơn mà không cần phải kết nối thủ công với tất cả các chuỗi có liên quan.

Hợp đồng thông minh trên Zetachain có thể gửi trực tiếp số tiền ký quỹ được yêu cầu vào chuỗi có liên quan kèm theo thông báo về cách sử dụng những tài sản này, điều này sẽ cải thiện đáng kể khi người dùng chỉ cần:

• Tương tác với một chuỗi.
• Có thể quản lý vị thế của mình trên mọi chain thay vì quản lý từng chain riêng lẻ.

Nếu người dùng chỉ muốn sử dụng với Arbitrum thì có thể thực hiện các giao dịch swap cặp ETH-USDT và AAVE-ETH bằng cách sử dụng tính thanh khoản trên Ethereum mà không cần trực tiếp rời khỏi Arbitrum. Tài sản sẽ chuyển từ Arbitrum sang Ethereum và quay lại thông qua Zetachain với khoản phí chi trả tốt hơn so với việc sử dụng các Bridge từ L1 lên L2.

Tương tự cách vận hành này cũng sẽ đạt được sự tối ưu đối với các dapp khác như Lending và Yield khi có nhu cầu chuyển đổi qua lại các chuỗi khác nhau, giúp người dùng dễ dàng quản lý tài sản và vị thế ký quỹ của mình trên mọi chain cũng như tối đa được hiệu quả sử dụng vốn.

Không những vậy với khả năng kết nối với Bitcoin sẽ giúp mở ra nhiều khả năng triển khai và cung cấp tốt thanh khoản dành cho các ứng dụng liên quan đến Ordinal trên mạng lưới BTC. Điểm yếu lớn nhất hiện tại của Ordinal chính là tính thanh khoản của ngách này so với Ethereum và Solana.

Về bản chất, vì Zetachain có thể cho phép người dùng kết nối ETH và stablecoin cũng như BTC và Ordinals, nên sẽ có cơ hội tạo ra một thị trường có tính thanh khoản cao hơn cho Ordinals không chỉ giới hạn ở BTC.

2.3. Hệ sinh thái

Hệ sinh thái của Zetachain ở giai đoạn mainet hiện tại chưa có quá nhiều sự đột phá mạnh khi chưa có quá nhiều các Dapp được tích hợp lên nền tảng này. Nổi trội lớn nhất trong giai đoạn vừa rồi đó là việc Zetachain đã khởi chạy được trên Bitcoin và Curve tích hợp ZetaChain hỗ trợ swap Bitcoin, đây có thể coi là sự kiện lớn đầu tiên trong việc hiện thực hoá trong việc sử dụng Zetachain đối với dịch chuyển tài sản xuyên chuỗi.

Ngoài ra còn các các Dapp khác là Bounce Finnance, Sushi, Symbiosis,… tuy nhiên để có thể đạt được sự phát triển vượt bậc trong điểm mạnh về Defi của mình Zetachain sẽ cần triển khai thành công trong việc kết nối các Blockchain khác như Ethereum, BNB Chain, Solana, Polygon,… và các Dapp lớn như: Uniswap, MakerDao, AAVE,… tích hợp lên Zetachain.

3. Team

Zetachain được thành lập từ năm 2021 với hơn 150 contributor từ khắp nơi trên thế giới bao gồm:

• Brandon Truong: Ông hiện là trưởng bộ phận phát triển sản phẩm (Head of Product) tại ZetaChain. Ông có hơn 6 năm kinh nghiệm với vai trò giám đốc sản phẩm (Chief Product Officer) tại Yada, BuzzFeed.
• Jonathan Covey: Ông hiện là trưởng bộ phận phát triển cộng đồng (Head of Community) tại ZetaChain. Ông có hơn 6 năm kinh nghiệm với vai trò Marketer tại WorkMarket và đặc biệt là ConsenSys.
• Martin Grabina: Ông hiện là kỹ sư phần mềm tại ZetaChain. Ông đã có hơn 4 năm kinh nghiệm lập trình sản phẩm công nghệ nói chung và blockchain nói riêng.

Các thành viên khác đều là cựu nhân sự của các giao thức có tiếng tăm như 0x, Cosmos, Ignite, công ty Consensys, và một số dự án khác.

4. Backer

• 03/2022: Vòng Seed nhận được sự đầu tư từ Jaynti Kanani là Founder của Polygon Network.
• 16/08/2023: Vòng Funding huy động thành công $27M từ các quỹ như CMT Digital, Blockchain.com Ventures, Jane Street Capital, Foundation Capital, Vy Capital, Sky9, GSR Markets (GSR), Krust, CryptoKudasaiJP, Lingfeng Capital,...
• 30/1/2024: Raise được $60k từ IEO trên Gate.

5. Roadmap

• Chưa có roadmap tiếp theo sau mainet.

6. Tokenomics

6.1. Thông tin chung

• Ticker: ZETA
• Tổng cung: 2 100 000 000 ZETA
• Giá hiện tại: $1,68
• FDV: $3.52B
• Marketcap: $397m

6.2. Tiện ích token

• ZETA được sử dụng làm fee gas cho giao dịch trên nền tảng. Với cập nhật EIP1559, một phần ZETA sẽ được burn theo thời gian.
• ZETA được sử dụng trong các bể thanh khoản để hỗ trợ việc chuyển đổi các token theo chuẩn ZRC-20 khi tương tác với các blockchain khác.
• Staking.
• Vai trò quản trị mạng lưới.

6.3. Phân bổ

Nhìn vào thời gian phân bổ token ở trên thì ta có thể thấy được hiện tại 0.13% lượng token được unlock, sẽ có đợt unlock lớn vào tháng 8 sắp tới khi giai đoạn này thì hầu hết các nhà đầu tư đều sẽ được trả token. 10% token không hiển thị ở trên là phần thưởng của những Validator khi tham gia vào hoạt động mạng lưới, khoản token này sẽ được mở khoá dần trong 4 năm.

Nhìn chung tokenomic của dự án khá đẹp khi xét về mặt timing cho chu kỳ sóng uptrend sắp đến vào cuối năm. Trong khoảng thời gian 3 tháng sắp đến cũng sẽ có nhiều thời gian để dự án có thể phát triển và thu hút được các nhà phát triển tốt hơn, mở rộng hệ sinh thái của mình mạnh hơn.

7. Các thành tựu dự án đã đạt được

Chỉ ba tháng sau khi phát hành ZetaChain Mainnet Beta thú vị, chúng tôi tự hào báo cáo hệ sinh thái ZetaChain đã đạt được cột mốc quan trọng với hơn 100 triệu giao dịch trên Universal EVM của ZetaChain [Nguồn: ZetaScan Explorer].

Zetachain đứng top 5 trong số các Blockchain có lượng người dùng Active nhất trên thị trường.

Hoạt động khác cũng được triển khai nhằm thu hút người dùng đến với Zetachain với chương trình The Ecosystem Fund Growth cam kết 5% tổng nguồn cung ZETA để hỗ trợ các dự án được xây dựng trên chuỗi khối ZetaChain, với 1% (21 triệu ZETA) dành riêng được phân bổ cho các dự án tập trung vào Bitcoin.

Ngoài ra, dự án cũng tham gia các event khác nhau để quảng bá dự án của mình, chi tiết xem trong bài viết viết bên dưới:

• Token 2049 ở Dubai
• Hong Kong Web3 Festival
• ETH Seoul
• ETH Tokyo
• Paris Blockchain Week

April 2024: The ZetaChain Universal EVM crosses 100 million transactions in 90 days!

8. Tổng kết

Giai đoạn hiện tại, khi Halving đã diễn ra thì độ khó để đào được BTC sẽ tăng lên từ đó giảm mạnh doanh thu của các Miner vì thế nên trong thời gian tới sẽ cần phải có trend đủ lớn để tạo ra sự hoạt động mạnh của mạng lưới BTC từ đó giúp Miner có thể lợi nhuận tốt hơn, để làm được điều này thì sẽ có các yếu tố tác động đến lợi nhuận như:

• Tăng máy đào: cách này tốn chi phí

• Tăng giá BTC.

• Tạo ra trend mới trên BTC để tăng phí giao dịch BTC.

Nhìn vào tổng quan dự án cũng như chiến lược thúc đẩy thì ta đang thấy Zetachain đang thay đổi định hướng và đang tập trung vào cuộc đua đối với Bitcoin. Nền tảng cốt lõi của Zetachain đem lại nhiều lợi ích trong việc kết nối BTC và các blockchain khác, điều này cũng đem đến sự vượt trội so với các đối thủ trong ngách này như Merlin, Bitcoin Virtual Machine,… đều phát triển Layer-2 cho BTC thay vì Native như của Zetachain.

Nếu như Zetachain đạt được thị phần lớn trong cuộc đua này đặc biệt hỗ trợ được tối đa về tính thanh khoản cho NFT Ordinal hay các Runes liên quan đến hệ sinh thái BTC sắp tới thì đây sẽ là ngòi nổ lớn dành cho dự án trong giai đoạn uptrend sắp đến. Mặt khác chúng ta sẽ cần so sánh về các đối thủ cạnh tranh chính chung ngách Cross-chain đối với Zetachain bao gồm:

• Zetachai: $ZETA
• Axelar: $AXL
• ThorChain: $RUNE

Nhìn vào ảnh bên trên ta có thể thấy được Zetachain đang có token có mức giá trị vốn hoá thấp nhất chưa đến $300m bằng 1/2 so với $AXL và bằng 1/6 so với Rune.

Tuy nhiên, $AXL không hỗ trợ đối với Bitcoin vì thế nên đối thủ lớn nhất trong cùng phần khúc này chính là Thorchain ở giai đoạn hiện tại. Nên tiềm năng tăng trưởng của Zetachain sắp tới sẽ tốt hơn, tuy nhiên để có thể đạt được sự tăng trưởng lớn hơn trong tương lai thì Zeta cần có khả năng kết nối và mở rộng đến các blockchain L1 khác như Doge hay LTC thì lúc này giá trị vốn hoá của $ZETA mới có thể tăng trưởng tốt hơn.

Xét về On-chain thì ta đang thấy số lượng retail holder nắm giữ $ZETA không quá lớn chỉ chiếm 0.14% ở trên thị trường, còn lại đa số vẫn nằm trong tay các Whale và dự án điều này sẽ thuận lợi tốt hơn trong việc đẩy giá.

Có thể coi Zetachain là The First L1 blockchain hỗ trợ Omnichain nên về tiềm năng lâu dài thì $ZETA có để đạt được mức tăng trưởng và ngang hàng cùng $RUNE của Thorchain vì thế nên có thể hold cho mùa Uptrend sắp đến.

• Vùng giá hold: 1-1,2$
• DCA dần về mốc: 0.7$-0.8$
• Target: 5-6$

Đọc thêm

• Canto là gì? Tổng quan về blockchain Layer 1 trên Cosmos
• Nibiru Chain (NIBI) là gì? Dự án Layer 1 được mở bán trên Coinlist có gì đặc biệt?
• Coreum là gì? Layer-1 blockchain sử dụng Cosmos SDK