Force Sell là gì? Đầu tư thế nào để tránh Force Sell

1. Force sell là gì?

Force Sell, hay còn được hiểu là thanh lý bắt buộc, là tình trạng xảy ra khi tài khoản giao dịch crypto của nhà đầu tư vi phạm ngưỡng tỷ lệ ký quỹ tối thiểu. Trong trường hợp này, công ty crypto sẽ tiến hành thanh lý bắt buộc, nghĩa là bán giải chấp token trong tài khoản của nhà đầu tư nhằm duy trì mức an toàn.

Khi tỷ lệ ký quỹ của nhà đầu tư giảm xuống dưới mức duy trì quy định, công ty crypto sẽ thông báo cho nhà đầu tư và yêu cầu họ nạp thêm tiền vào tài khoản để khắc phục tình trạng. Nếu trong thời gian 3 ngày không có biện pháp khắc phục, công ty sẽ thực hiện Call Margin.

Trong quá trình Call Margin, công ty crypto sẽ bán giải chấp một số lượng token của nhà đầu tư trong phiên giao dịch tiếp theo, nhằm đảm bảo rằng tỷ lệ ký quỹ được đưa về ngưỡng an toàn. Force Sell thường xảy ra khi tỷ lệ ký quỹ giảm mạnh, khiến nhà đầu tư không còn khả năng quản lý rủi ro danh mục của mình mà cần sự can thiệp của công ty crypto.

Thời điểm buộc phải bán (Force Sell) thường diễn ra trong khoảng thời gian từ 10-11 giờ sáng đến 14 giờ chiều, là những khung giờ quan trọng khi hầu hết các công ty môi giới thực hiện các biện pháp thanh lý token. Nếu bạn nhận thấy sự xuất hiện của nhiều lệnh bán lớn và số lượng token được bán ra nhiều, có thể tạo ra cảm giác như thị trường đang chịu áp lực buộc phải bán, hay còn gọi là thị trường đang bị ép bán.

2. Phân biệt giữa Force Sell và Call margin

Force Sell và Call Margin là hai khái niệm liên quan đến tình trạng buộc phải bán token trong giao dịch crypto, nhưng chúng có sự khác biệt về cách thức và nguyên nhân:

Force Sell (Thanh lý bắt buộc):

Nguyên nhân: Xảy ra khi tài khoản giao dịch của nhà đầu tư vi phạm tỷ lệ ký quỹ tối thiểu. Tình trạng này thường xuất hiện khi giá trị tài sản trong tài khoản giảm mạnh, đưa tỷ lệ ký quỹ xuống dưới mức an toàn.
Thực hiện: Công ty crypto sẽ bán giải chấp token trong tài khoản của nhà đầu tư để nâng cao tỷ lệ ký quỹ.

Call Margin (Yêu cầu nạp thêm ký quỹ):

Nguyên nhân: Xuất hiện khi tỷ lệ ký quỹ của nhà đầu tư thấp hơn mức yêu cầu của công ty crypto. Điều này thường xảy ra khi giá trị tài sản giảm và tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới ngưỡng quy định.
Thực hiện: Công ty crypto yêu cầu nhà đầu tư nạp thêm tiền vào tài khoản để khắc phục tình trạng tỷ lệ ký quỹ thấp.

Tóm lại, Force Sell là hành động thanh lý token khi tỷ lệ ký quỹ thấp và nguyên nhân chủ yếu là vấn đề về tỷ lệ ký quỹ. Trong khi đó, Call Margin là yêu cầu nhà đầu tư nạp thêm tiền vào tài khoản để duy trì tỷ lệ ký quỹ an toàn và có thể không kèm theo hành động bán token.

3. Khi nào thì bị Force sell?

Force Sell xảy ra khi tài khoản giao dịch của nhà đầu tư vi phạm tỷ lệ ký quỹ tối thiểu được quy định bởi công ty crypto. Tức là, khi giá trị tài sản trong tài khoản giảm mạnh đến mức độ làm cho tỷ lệ ký quỹ (Margin Ratio) xuống dưới ngưỡng an toàn.

Nguyên tắc cơ bản là nếu tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới mức quy định (thường là 50-30% tùy theo quy định của công ty crypto), thì công ty crypto sẽ thực hiện Force Sell. Điều này có thể xảy ra khi giá trị token giảm, các lệnh mua token sử dụng đòn bẩy tăng lên, hoặc tình trạng thị trường không lường trước được.

Force Sell thường được thực hiện trong khoảng thời gian nhất định, thường là từ 10-11 giờ sáng đến 14 giờ chiều. Trong thời gian này, nhà đầu tư cần thực hiện các biện pháp để nâng cao tỷ lệ ký quỹ hoặc gửi thêm tiền vào tài khoản để tránh bị Force Sell. Nếu nhà đầu tư không thực hiện các biện pháp này, công ty crypto sẽ bắt buộc bán token trong tài khoản để cải thiện tỷ lệ ký quỹ.

4. Cách hoạt động của Force sell

Mỗi công ty crypto có quy định riêng về tỷ lệ ký quỹ tối thiểu, tuy nhiên, quy trình hoạt động của Force Sell giữa các công ty này có những đặc điểm chung. Chi tiết như sau:

Tỷ lệ ký quỹ ≥ Ngưỡng duy trì:

Tài khoản crypto ở trạng thái bình thường.
Nhà đầu tư không phải thực hiện bất kỳ hành động nào để điều chỉnh ký quỹ.

Ngưỡng duy trì > Tỷ lệ ký quỹ ≥ Ngưỡng xử lý:

Tài khoản bị call margin, tức là nếu tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới mức ngưỡng duy trì nhưng vẫn ở trên ngưỡng xử lý.
Công ty crypto thông báo cho nhà đầu tư, yêu cầu họ nâng cao mức ký quỹ lên.

Tỷ lệ ký quỹ < Ngưỡng xử lý:

Tài khoản bị Force Sell khi tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới mức ngưỡng xử lý.
Công ty crypto thực hiện bán token trong tài khoản của nhà đầu tư một cách tự động.
Mục tiêu là đưa tỷ lệ ký quỹ về mức an toàn được quy định trước đó.

Quy trình này đảm bảo rằng nhà đầu tư duy trì mức ký quỹ an toàn, và nếu không có biện pháp nào được thực hiện để nâng cao ký quỹ trong thời gian quy định, Force Sell sẽ được kích hoạt để giảm thiểu rủi ro đối với nhà đầu tư và công ty crypto.

Ví dụ:

Anh B mua 2.000 token Y với giá 500.000đ/token, tổng giá trị là 1 tỷ đồng. Anh B có 400 triệu đồng, vay thêm 600 triệu để mua token. Tổng tài sản của anh B là 1 tỷ đồng.

Sau một thời gian, giá token giảm xuống 400.000đ/token. Tổng giá trị của token Y giảm xuống 800 triệu đồng. Anh B chỉ còn 400 triệu đồng vốn tự có, và nợ vay ký quỹ là 600 triệu đồng. Tổng tài sản hiện tại của anh B chỉ còn 1 tỷ đồng - 600 triệu đồng = 400 triệu đồng.

Tỷ lệ ký quỹ trên tài khoản của anh B lúc này là: 400 triệu/1 tỷ đồng = 40%, thấp hơn ngưỡng duy trì quy định là 45%. Anh B sẽ nhận được cảnh báo về tình trạng nguy cơ mất quyền sở hữu (Force Sell) và có thời gian để xử lý.

Nếu giá token tiếp tục giảm và tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới ngưỡng xử lý, anh B sẽ phải nộp thêm tiền hoặc bán token để đưa tỷ lệ ký quỹ về mức an toàn.

5. Đầu tư thế nào để tránh force sell?

Công cụ margin mang lại cơ hội cho nhà đầu tư có khả năng tăng cường vốn và tăng cường lợi nhuận trong thị trường tài chính. Tuy nhiên, tình trạng Force Sell là một rủi ro không thể bỏ qua. Để tránh rơi vào tình trạng này, nhà đầu tư có thể thực hiện những biện pháp sau:

Kiến thức và kinh nghiệm: Chỉ sử dụng margin khi bạn có đủ kiến thức và kinh nghiệm về thị trường. Việc không hiểu rõ về margin có thể dẫn đến thua lỗ và tình trạng Force Sell.

Thời điểm sử dụng Margin: Sử dụng margin khi thị trường đang tăng trưởng và tránh sử dụng khi thị trường đang đi ngang hoặc giảm. Thị trường tích cực có thể giúp giảm nguy cơ Force Sell.

Chọn token có thanh khoản: Sử dụng margin với token có thanh khoản tốt như token cơ bản và blue-chip. Tránh sử dụng margin với token có lợi nhuận quá thấp hoặc thanh khoản kém.

Quản lý margin đúng đắn: Không sử dụng full margin mà chỉ sử dụng ở mức độ vừa phải, tạo ra biên độ an toàn để tránh tình trạng Force Sell khi token có biến động.

Xây dựng danh mục đầu tư cẩn thận: Xây dựng danh mục đầu tư phù hợp với xu hướng thị trường, chọn lựa token một cách cẩn thận, và thực hiện quản lý rủi ro hiệu quả.

Mặc dù những biện pháp trên có thể giúp giảm rủi ro Force Sell, nhưng không phải lúc nào cũng có thể kiểm soát hoàn toàn tình trạng này. Isolated Margin, hay vay margin riêng biệt cho từng mã token, là một biện pháp hữu ích để giảm tác động tiêu cực đối với toàn bộ tài khoản crypto của nhà đầu tư.

6. Kết luận

Tóm lại, Force Sell là một tình trạng mà nhà đầu tư phải bán tài sản dưới áp lực, thường xảy ra trong điều kiện đòn bẩy cao hoặc khi có sự biến động giá không lường trước được. Để tránh tình trạng này, việc quản lý rủi ro và vốn là quan trọng. Đầu tư cẩn thận, hiểu rõ chiến lược và duy trì một kế hoạch tài chính là chìa khóa để giảm thiểu nguy cơ Force Sell và bảo vệ vốn đầu tư của bạn. Hãy luôn duy trì sự tỉnh táo và linh hoạt trong quá trình đầu tư để đối mặt với các biến động thị trường một cách có chủ động và hiệu quả.

Đọc thêm: