Tiêu chuẩn token là gì? 5 tiêu chuẩn token phổ biến nhất trong crypto

1. Tiêu chuẩn token là gì?

Tiêu chuẩn token (token standard) là bộ quy tắc tiêu chuẩn mà các nhà phát triển cần phải tuân thủ khi phát hành token trên mạng lưới blockchain. Ví dụ như các dự án phát hành token trên mạng Ethereum phải dựa trên tiêu chuẩn ERC-20 hoặc phát hành trên mạng Binance Smart Chain phải dựa trên tiêu chuẩn BEP-20.

Tiêu chuẩn token sẽ quy định cách token được tạo ra, cơ chế hoạt động và cho phép các token cùng chuẩn sẽ có thể tương tác qua lại với nhau.

2. Các loại tiêu chuẩn token phổ biến và lịch sử hình thành

2.1. ERC-20 (Ethereum Request for Comment 20)

Được giới thiệu vào tháng 11 năm 2015, ERC-20 là một trong những tiêu chuẩn token đầu tiên trên blockchain Ethereum. Nó định rõ các giao thức cơ bản cho các token, như chuyển tiền, kiểm tra số dư, và nhận thông báo về chuyển khoản.

ERC-20 là tiêu chuẩn để phát hành các token khác trên Ethereum.

2.2. ERC-721 (Ethereum Request for Comment 721)

Xuất hiện vào tháng 1 năm 2018, ERC-721 được tạo ra để đáp ứng nhu cầu tạo ra các token không thay thế được. ERC-721 là tiêu chuẩn dành cho các NFTs trên mạng lưới Ethereum. Mỗi token ERC-721 đều có giá trị và tính duy nhất, phù hợp cho việc đại diện cho tài sản số có giá trị riêng biệt. ERC-721 đã mở ra cánh cửa cho sự phát triển của thị trường nghệ thuật số và trò chơi blockchain.

2.3. BEP-20 (Binance Smart Chain Token Standard)

Binance Smart Chain (BSC) đưa ra BEP-20, một tiêu chuẩn tương tự như ERC-20 nhưng sử dụng trên blockchain của Binance. Nó giúp tăng cường tính tương thích và chuyển đổi dễ dàng giữa Ethereum và Binance Smart Chain.

2.4. TRC-20 (TRON Request for Comment 20)

Đối với blockchain của TRON, TRC-20 là tiêu chuẩn token chính. Nó định rõ các hàm cơ bản và giao thức cho việc phát triển các token trên mạng TRON. TRC-20 là tiêu chuẩn token chính trên blockchain của TRON, với các chức năng như chuyển tiền, kiểm tra số dư, và quản lý danh sách đen.

2.5. ERC-1155 - Multi-Token Standard

ERC-1155, giới thiệu vào tháng 6 năm 2018 bởi Enjin, là một tiêu chuẩn token độc đáo trên blockchain Ethereum. Nó chấp nhận cả tính chất fungible và non-fungible trong một hợp đồng thông minh, giảm chi phí gas và tối ưu hóa hiệu suất mạng. ERC-1155 cho phép tạo nhiều loại token trong một hợp đồng, quản lý quyền sở hữu một cách hiệu quả, và hỗ trợ chuyển giao nhiều token cùng một lúc.

2.6. ORC-20

ORC-20 được xây dựng trên nền tảng của tiêu chuẩn BRC-20 trên mạng Bitcoin, đóng vai trò là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện hệ sinh thái token trên blockchain.

Mục tiêu cơ bản của ORC-20 là duy trì sự tương thích ngược với BRC-20, nhằm giữ cho các token đã phát hành trên chuẩn trước đó vẫn có thể hoạt động mà không cần sự can thiệp hay thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn, ORC-20 cũng tập trung vào việc cải thiện tính linh hoạt, mở rộng và bảo mật của nền tảng.

3. Cơ chế hoạt động của tiêu chuẩn token

Cơ chế hoạt động của một tiêu chuẩn token trên blockchain thường bao gồm các yếu tố sau:

Smart contract:

Mỗi tiêu chuẩn token sử dụng một hoặc nhiều smart contract để triển khai các chức năng và logic của token.

Hàm cơ bản:

Mỗi smart contract định nghĩa một loạt các hàm cơ bản, như totalSupply, balanceOf, transfer, transferFrom, approve và allowance. Các hàm này xác định cách các token có thể chuyển giao, kiểm tra số dư, xác nhận quyền sở hữu, và thực hiện các tác vụ khác liên quan đến token.

Trong đó:

totalSupply: Số lượng tổng cung token trong hợp đồng thông minh, đại diện cho tổng số token đã được phát hành.
balanceOf: Hàm này được sử dụng để kiểm tra số dư token còn lại trong ví của mỗi người dùng, cung cấp cái nhìn tổng quan về tài sản số mà họ sở hữu.
transfer: Chức năng quản lý quá trình chuyển token từ một địa chỉ ví người dùng này sang địa chỉ ví khác, thực hiện các giao dịch trên blockchain.
transferFrom: Hàm này cho phép những người nắm giữ token trao đổi chúng với nhau, mở rộng quyền lợi giao dịch và tương tác giữa các thành viên trong hệ sinh thái.
approve: Hàm này kiểm tra và xác nhận mỗi giao dịch, so sánh với tổng cung token để đảm bảo rằng không có thiếu hoặc thừa token trong quá trình chuyển giao.
allowance: Hàm này kiểm tra số dư token trong ví và xác định xem có đủ token để thực hiện giao dịch chuyển giao hay không, giúp đảm bảo tính nhất quán và an toàn trong quản lý tài sản số.

Chứng thực giao dịch:

Giao dịch liên quan đến token cần được chứng thực bằng cách sử dụng chữ ký số của người thực hiện giao dịch. Điều này đảm bảo tính toàn vẹn và bảo mật của hệ thống.

Mỗi tiêu chuẩn token có cơ chế hoạt động cụ thể của mình tùy thuộc vào mục đích và yêu cầu của dự án. Cơ chế này giúp định rõ cách token hoạt động trên mạng blockchain, cung cấp tính minh bạch và tin cậy cho người sử dụng và nhà phát triển.

4. Tại sao cần có tiêu chuẩn token?

Tiêu chuẩn token không chỉ là một phần không thể thiếu trong thế giới crypto mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng cho sự phát triển bền vững và tích cực của ngành. Dưới đây là những khía cạnh quan trọng của tầm quan trọng của tiêu chuẩn token:

Tính tương thích:

Một trong những đặc tính quan trọng nhất của tiêu chuẩn token là tạo ra tính tương thích và khả năng tương tác giữa các dự án và nền tảng khác nhau. Điều này giúp người dùng và nhà phát triển dễ dàng chuyển đổi và làm việc với các loại token khác nhau mà không gặp những thách thức không cần thiết.

Khả năng mở rộng

Mỗi tiêu chuẩn token được thiết kế để phục vụ các chức năng khác nhau như giao dịch, lưu trữ giữ. Điều này mang lại đa dạng trong ứng dụng tài chính phi tập trung và mở rộng tiềm năng của công nghệ blockchain. Sự đa dạng này không chỉ làm cho tài chính linh hoạt hơn mà còn khuyến khích sự sáng tạo trong việc sử dụng blockchain cho nhiều mục đích khác nhau, từ nghệ thuật số đến trò chơi và quản lý tài sản.

Tóm lại, tầm quan trọng của tiêu chuẩn token không chỉ nằm ở khả năng tạo tính tương thích và thống nhất mà còn làm nền tảng cho sự phát triển và sáng tạo trong ngành công nghiệp crypto. Các tiêu chuẩn này không chỉ giúp xây dựng một hệ sinh thái vững mạnh mà còn đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho cả cộng đồng người dùng và nhà đầu tư.

Tính minh bạch:

Tiêu chuẩn token quy định rõ chức năng và mục đích của từng loại token hay coin, tạo điều kiện cho tính minh bạch. Việc này giúp người dùng hiểu rõ về dự án và token mà họ quan tâm, đồng thời đưa ra một cơ sở kiến thức để đánh giá tính phù hợp và tiềm năng đầu tư. Tiêu chuẩn token không chỉ là quy tắc kỹ thuật mà còn là công cụ giúp tăng cường tính minh bạch trong thị trường crypto.

Sự linh hoạt trong phát triển:

Các tiêu chuẩn token cung cấp một khung làm việc chung, giúp nhà phát triển tập trung vào việc xây dựng và cải tiến các tính năng thay vì phải bắt đầu mọi thứ từ đầu. Điều này tạo ra sự linh hoạt và nhanh chóng trong quá trình phát triển ứng dụng và dự án mới. Ví dụ, hệ sinh thái Aptos cũng có tiêu chuẩn token riêng là Aptos Digital Asset để đảm bảo sự linh hoạt trong phát triển của hệ.

Quản lý rủi ro và an toàn:

Các tiêu chuẩn token thường xác định các tiêu chí an toàn mà dự án cần tuân thủ. Điều này giúp giảm rủi ro về bảo mật và tránh được nhiều vấn đề tiềm ẩn trong quá trình triển khai. Những tiêu chuẩn này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng niềm tin từ phía cộng đồng và nhà đầu tư.

5. Hạn chế của tiêu chuẩn token

Tiêu chuẩn token, mặc dù quan trọng trong thị trường tiền điện tử, cũng mang theo những hạn chế cần được nhận thức.

Một trong những hạn chế chính là sự thiếu linh hoạt. Quy tắc và yêu cầu kỹ thuật đã được cố định, giới hạn khả năng tùy chỉnh và sáng tạo mới cho token. Điều này có thể đặt ra thách thức cho việc triển khai tính năng hay công cụ mới.

Sự đa dạng của các chuẩn token trên nhiều blockchain khác nhau cũng tạo ra sự phức tạp cho người dùng trong việc lựa chọn và sử dụng chúng.

Cuối cùng, khi có bản cập nhật cho một tiêu chuẩn token, việc cập nhật chuẩn cũ để tương thích có thể là một quá trình phức tạp, đòi hỏi nguồn lực và kiến thức chuyên môn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến dự án mà còn tác động đến trải nghiệm người dùng và đôi khi tạo ra lỗ hổng bảo mật.

6. Kết luận

Tóm lại, tiêu chuẩn token là một hệ thống quy tắc và yêu cầu kỹ thuật được áp đặt lên các loại token trong môi trường blockchain. Điều này giúp tạo ra sự đồng nhất và minh bạch trong quá trình phát hành và quản lý tài sản số. Nhà đầu tư cần nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy sự thống nhất trong cộng đồng blockchain để tạo ra một môi trường tiền điện tử bền vững.

Đọc thêm: