1. Pi Squared là gì?
Pi Squared là một dự án phát triển về lĩnh vực verifiable computing (tính toán có thể xác minh), sử dụng công nghệ zero-knowledge proofs (bằng chứng không kiến thức).
Được thành lập với sứ mệnh cải tiến và phổ cập hóa tính toán có thể xác minh, Pi Squared tập trung vào việc xây dựng Universal Settlement Layer - USL, giúp đơn giản hóa tính tương tác giữa các blockchain, ngôn ngữ và ứng dụng mà không cần các công cụ ngôn ngữ truyền thống như trình biên dịch hay trình thông dịch. Vậy USL là gì? Cùng tìm hiểu rõ hơn thông qua phần sản phẩm bên dưới!
2. Sản phẩm
Pi Squared đang phát triển 2 sản phẩm chủ đạo, đó là:
- Universal Settlement Layer (USL)
- Universal ZK Circuit
2.1. Tổng quan về USL
2.1.1. Khái niệm
Universal Settlement Layer (USL) là sản phẩm đầu tiên của Pi Squared, được thiết kế như một kiến trúc cho các blockchain dạng mô-đun.
USL đảm bảo tính chính xác từ đầu đến cuối cho các phép tính chung, tuân thủ các ràng buộc thông thường của hệ thống blockchain và giảm thiểu cơ sở tin cậy.
2.1.2. Tính năng
USL mang lại những đặc điểm nổi bật sau:
Tính phổ quát
USL cho phép các tính toán được biểu diễn bằng bất kỳ ngôn ngữ lập trình cấp cao hoặc ngôn ngữ máy ảo nào mà không cần đến các trình biên dịch hay dịch giả. Điều này giúp tăng cường tính linh hoạt và khả năng tương thích của hệ thống.
Chứng minh tính đúng đắn
Các tính toán được USL xác minh đều được chứng minh tính đúng đắn về mặt toán học. Điều này đảm bảo rằng mọi thực thể bên ngoài đều có thể độc lập xác minh tính chính xác của trạng thái của USL.
Cơ sở tin cậy tối thiểu
USL làm rõ bất kỳ giả định tin cậy nào trong các tính toán lớp trên, từ đó tăng cường tính minh bạch và nhận thức của người dùng cuối. Hệ thống sẽ giảm thiểu cơ sở tin cậy thông qua các chứng minh tính đúng đắn.
Khả năng tương tác ứng dụng
USL hỗ trợ khả năng tương tác giữa các mô-đun ứng dụng và các mạng khác nhau (ví dụ: appchains). Điều này giúp các ứng dụng có thể kết nối và hoạt động một cách liền mạch với nhau.
Tính xác định và khả năng tái tạo
Việc xác thực được thực hiện bởi USL là xác định, tức là nó được quyết định bởi một hàm chuyển đổi trạng thái. Quá trình xác thực này có thể được tái tạo và xác minh độc lập bởi bất kỳ thực thể bên ngoài nào.
USL của Pi Squared cung cấp các đảm bảo tính đúng đắn từ đầu đến cuối cho các tính toán tổng quát, đồng thời giảm thiểu cơ sở tin cậy bên dưới các tính toán này.
USL thúc đẩy tính toán có thể xác minh như một mô hình phân phối chuẩn mà không cần hoặc khuyến khích các ngôn ngữ đặc thù miền, các máy ảo hay các môi trường thực thi cụ thể, đồng thời vẫn đảm bảo hiệu quả và khả năng mở rộng.
2.1.3. Lợi ích và ứng dụng của USL
Pi Squared giúp xây dựng các dịch vụ sau:
- Rollup-in-a-box: Hỗ trợ xây dựng L2/L3 rollups và AppChains, cho phép sử dụng nhiều ngôn ngữ và máy ảo khác nhau cho mã lệnh ngoài chuỗi và hợp đồng thông minh trên chuỗi.
- Multi-chain bridging: Hỗ trợ cầu nối token giữa nhiều chuỗi khác nhau một cách dễ dàng mà không cần sử dụng mã lệnh ngoài chuỗi.
- Cross-chain financial applications: Cho phép ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) di chuyển mượt mà giữa các rollups và AppChains sử dụng USL.
2.2. Tổng quan về Universal ZK Circuit
Được xây dựng bằng công nghệ zero-knowledge (ZK), Universal ZK Circuit cho phép "tính toán từ xa không cần tin tưởng, trí tuệ nhân tạo và hợp đồng thông minh tương thích cho bất kỳ blockchain hay ứng dụng phi tập trung nào,". Mạch ZK này sẽ kiểm tra tính toàn vẹn của các chứng minh toán học, cung cấp các đảm bảo về tính chính xác trong tính toán có thể xác minh cho tất cả các ngôn ngữ và máy ảo (VM) trực tiếp từ ngữ nghĩa hình thức của chúng, mà không cần dịch sang ngôn ngữ, VM hoặc kiến trúc tập lệnh chung (ISA).
3. Tokenomics
Hiện Pi Squared chưa ra mắt token. Theblock101 sẽ cập nhật khi có thêm thông tin từ dự án.
4. Đội ngũ
Pi Squared được dẫn đầu bởi
- Giáo sư Grigore Rosu (Đồng sáng lập kiêm CEO) là Giáo sư Khoa học Máy tính tại Đại học Illinois tại Urbana-Champaign (UIUC) và là người lãnh đạo Formal Systems Laboratory - FSL. Ông cũng là Sáng lập viên và Nhà Khoa học Trưởng của Runtime Verification Inc., công ty chuyên về kiểm thử và xác minh phần mềm. Trước đây, ông là nhà khoa học tại NASA và đã nhận nhiều giải thưởng danh giá như NSF CAREER award và UIUC outstanding junior award. Ngoài ra, ông cũng là thành viên của IEEE và AAAS và có bằng Tiến sĩ từ Đại học California tại San Diego.
- Patrick MacKay (Đồng sáng lập kiêm COO): Trước khi tham gia Pi Squared Inc., Patrick đã từng là Giám đốc điều hành tại Runtime Verification và là Giám đốc kiêm Quản lý đầu tiên của Capital One's Illinois Digital Campus Lab. Patrick cũng có kinh nghiệm làm Chủ tịch của 004 Technologies USA, một công ty con chuyên phát triển ứng dụng di động của một tập đoàn dịch vụ thương mại điện tử Đức. Anh đã hoàn thành MBA tại Đại học Illinois tại Urbana-Champaign và có Bằng Cử nhân từ Đại học Georgetown.
- Xiaohong Chen hiện là Giám đốc Công nghệ tại Pi Squared Inc., nghiên cứu về phương pháp hình thức và công nghệ zero-knowledge (ZK). Anh có hứng thú đặc biệt trong việc áp dụng các kỹ thuật này để đạt được tính đáng tin cậy trong tính toán có thể xác minh cho tất cả các chương trình bằng mọi ngôn ngữ lập trình. Xiaohong đã nhận bằng Thạc sĩ từ Đại học Bắc Kinh và Tiến sĩ từ Đại học Illinois Urbana-Champaign.
Nhìn chung, đội ngũ Pi Squared đều là các nhà nghiên cứu và nhà sáng lập có thành tích cao, thành công trong blockchain và AI/ML.
5. Nhà đầu tư
Pi Squared đã hoàn thành vòng huy động vốn đầu tiên, thu về $12.5M. Vòng đầu tư này được dẫn đầu bởi Polychain Capital và sự tham gia của các quỹ như ABCDE, Bloccelerate, Generative Ventures, Robot Ventures, Samsung Next, cùng với một số nhà đầu tư thiên thần như Shumo Chu, Harish Devarajan, Justin Drake, và nhiều nhà đầu tư khác.
6. Roadmap
Dự án hiện đang ở phase proof-of-concept. Theo Grigore Rosu, Pi Squared dự kiến sẽ ra mắt testnet vào cuối năm 2024.
7. Kết luận
Trên đây là bài viết về Pi Squared, hi vọng các bạn đã nhận được những thông tin hữu ích. Nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại câu hỏi tại nhóm BigcoinVietnam để được giải đáp.
Cập nhật thêm về dự án tại:
- Website: https://pi2.network/
- X: https://x.com/Pi_Squared_Pi2
Đọc thêm: