Tiếng Việt
English
1. Solana là gì?
Solana là một blockchain hiệu suất cao được thiết kế để hỗ trợ các ứng dụng phi tập trung (dApp) và giao dịch với tốc độ nhanh và chi phí thấp. Nhờ công nghệ Proof of History (PoH) kết hợp với Proof of Stake (PoS), Solana có khả năng xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây, trở thành nền tảng lý tưởng cho các dự án DeFi, NFT, và Web3.
Hệ sinh thái Solana đang phát triển mạnh mẽ với sự tham gia của nhiều nhà phát triển và người dùng trên toàn cầu, giúp mạng lưới trở thành một trong những blockchain hàng đầu trong ngành công nghiệp tiền điện tử.
2. Sự kiện nổi bật tại Breakpoint và phát triển sản phẩm
Tại Breakpoint, hơn 130 bài thuyết trình đã được thực hiện, nhấn mạnh vào các sản phẩm và ứng dụng di động, đặc biệt với sự ra mắt của các dòng điện thoại Seeker và JamboPhone2. Song song đó, Dialect và Solana Foundation đã ra mắt hơn 500 “blinks” – một tính năng mới giúp cải thiện trải nghiệm người dùng. Đặc biệt, PYUSD, một stablecoin của PayPal, đã đạt mốc $331 triệu vốn hóa trên Solana, tăng 341% so với quý trước. Điều này hứa hẹn đẩy mạnh việc áp dụng PYUSD khi Solana kích hoạt tính năng Confidential Transfers trên mainnet.
3. Tài chính phi tập trung (DeFi) và DEXs
3.1. DeFi
Solana đã đạt mức TVL DeFi tăng 26% theo quý, đạt $5.7 tỷ và vươn lên vị trí thứ ba trong các mạng lưới blockchain. Dẫn đầu TVL là Kamino với mức tăng trưởng 57%, đạt $1.5 tỷ USD, một phần nhờ vào việc thêm PYUSD và jupSOL.
3.2. DEX
Ngoài ra, các DEX của Solana như Raydium, Jupiter và Orca vẫn duy trì khối lượng giao dịch ổn định, bất chấp giảm nhẹ do trào lưu memecoin lắng xuống. Đáng chú ý, Raydium đã giới thiệu tính năng Burn and Earn và ứng dụng Moonshot, thu hút người dùng với các công cụ thanh toán tiện lợi như Apple Pay.
3.3. Stablecoin và Liquid Staking
Vốn hóa thị trường stablecoin của Solana đã tăng 23%, đạt $3.8 tỷ. Với sự gia nhập của PYUSD, Solana hiện là một trong những nền tảng lớn của stablecoin, đứng thứ 5 trong toàn ngành.
Trong lĩnh vực liquid staking, tỉ lệ SOL được stake thanh khoản tăng 31%, đạt 8.4%. Các nền tảng như Sanctum và Jito đã phát triển nhanh chóng với nhiều sản phẩm độc đáo và các chương trình thưởng đa dạng để thu hút người dùng.
4. Consumer NFTs
Sau thời kỳ hoạt động sôi nổi vào cuối năm 2023 và đầu năm 2024, khối lượng giao dịch NFT đã giảm. Khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày giảm 27% so với quý trước, còn khoảng $2.5 triệu. Magic Eden giữ vị trí dẫn đầu với $217 triệu trong quý 3 (giảm 44% so với quý trước), trong khi Tensor đạt $101 triệu, giảm 22%.
Tuy nhiên, điểm nổi bật là các NFT trên Solana vẫn duy trì tỷ lệ phần trăm lớn về bản quyền cho các nhà sáng tạo. Vào đầu tháng 4, Tensor Foundation phát hành token TNSR với 14.8% tổng cung được airdrop. TNSR kết thúc quý với vốn hóa $52 triệu và khoảng 13% cung lưu hành.
5. Các sự kiện nổi bật trong Q3
- Helium Mobile: Triển khai beta cho Offloading, cho phép các nhà mạng tại Mỹ truyền dữ liệu lên Helium, đạt 143,000 người dùng mỗi ngày và $21,000 credit dữ liệu được đốt.
- Helium Network Extension: Đề xuất Helium V3 mở rộng mạng cho các dự án DePIN, hiện đang chờ ý kiến cộng đồng.
- XNET: Đã offload hơn 22 TB dữ liệu từ 1.1 triệu người dùng sau khi chuyển sang Solana.
- Hivemapper: Đạt 10.2 triệu dặm dữ liệu bản đồ, ký kết hợp đồng bán dữ liệu cho ba công ty bản đồ hàng đầu.
- Energy DePIN: Fuse Energy nhận đầu tư $12 triệu từ Multicoin để phát triển năng lượng tái tạo kết hợp DePIN.
6. Payments
Với phí giao dịch thấp và thời gian xử lý nhanh, Solana đang phát triển các giải pháp thanh toán quy mô lớn, bao gồm tích hợp thẻ Visa với stablecoin trên Solana của bốn đội ngũ tại Breakpoint. Thêm vào đó, các dự án khác như Sling Money, Travala và Huma Finance cũng triển khai trên Solana.
7. Infrastructure
Các sự kiện quan trọng về cơ sở hạ tầng của Solana trong Q3 bao gồm:
- Ví tích hợp: Phantom ra mắt ví tích hợp cho phép tạo tài khoản chỉ qua email hoặc tài khoản Google/Apple.
- ZK Compression: Light Protocol và Helius giới thiệu công nghệ nén ZK, giúp giảm chi phí lưu trữ dữ liệu đến 500 lần cho các airdrop lớn.
- AirShip: Cuối tháng 9, Helius phát hành AirShip, cho phép các nhà phát triển dễ dàng airdrop token đến nhiều người dùng.
- Filecoin: Toàn bộ sổ cái của Solana hiện đã được lưu trữ trên Filecoin, với hơn 1 TB dữ liệu.
Mặc dù số lượng dự án kêu gọi vốn giảm 37%, tổng số vốn huy động đạt $173 triệu, tăng 54% so với quý trước. Đây là mức huy động cao nhất kể từ quý 2 năm 2022, cho thấy sự phát triển bền vững của các dự án trong hệ sinh thái Solana.
8. Phân tích mạng lưới
8.1. Sử dụng
Hoạt động mạng lưới của Solana duy trì ở mức cao trong suốt Q3/2024, tiếp nối đà tăng trưởng từ đầu năm 2023. Số lượng người trả phí trung bình hàng ngày tăng mạnh, với mức tăng 109% so với quý trước, đạt 1,9 triệu. Số lượng người trả phí mới trung bình hàng ngày cũng tăng 430% so với quý trước, đạt 1,3 triệu. Tuy nhiên, số lượng giao dịch non-vote trung bình hàng ngày giảm 12% xuống còn 62 triệu giao dịch.
Ore v2 đã ra mắt lại vào ngày 5 tháng 8 nhưng không gây ra tình trạng nghẽn mạng nhờ vào việc triển khai dịch vụ chất lượng theo trọng số sổ phần (SWQoS). Ban đầu, giao dịch khai thác Ore chiếm từ 10-15% tổng số giao dịch và giảm xuống còn 6% vào cuối quý.
Số liệu này chỉ bao gồm các giao dịch đã xử lý (thành công và thất bại). Phí giao dịch trung bình tăng 6% so với quý trước lên 0.00015 SOL (khoảng $0.023), trong khi phí giao dịch trung vị giảm 19% xuống còn 0.000008 SOL (khoảng $0.0013). Cuối quý, phí giao dịch trung bình tăng nhẹ do sự xuất hiện trở lại của các memecoin.
8.2. Bảo mật và phi tập trung
Số lượng SOL được stake đã giảm 5% trong Q4/2023 và 7% trong Q1/2024, chủ yếu do FTX Estate mở khóa và unstake token của mình. Tuy nhiên, lượng SOL được stake đã phục hồi trong Q3, tăng 2% lên 387 triệu SOL, đạt mức của Q4/2023. Số lượng SOL được stake theo giá trị USD tăng 12% so với quý trước, đạt 59 tỷ USD.
Vào tháng 7, hệ số Nakamoto của Solana giảm xuống 18, mức thấp nhất kể từ năm 2021, nhưng tăng trở lại lên 19 vào cuối quý, vẫn cao hơn mức trung bình của các mạng lưới khác. Hệ số Nakamoto thể hiện số lượng nút tối thiểu cần thiết để duy trì sự sống của mạng lưới, và còn được đo lường theo phân phối cổ phần theo vị trí địa lý, nhà cung cấp dịch vụ và máy khách.
Solana có 1.373 node hoạt động tại 38 quốc gia, giảm 7% so với quý trước và tăng 12% so với năm ngoái. Đến cuối năm ngoái, gần 33% cổ phần của Solana ở Mỹ, nhưng đã giảm xuống 20%. Tại Vương quốc Anh, cổ phần đạt 13%, mang lại hệ số Nakamoto về mặt địa lý là 2. Solana có 286 trung tâm dữ liệu độc lập, giảm 6% so với quý trước, tuy nhiên hệ số Nakamoto trung tâm dữ liệu vẫn giữ nguyên ở mức 8.
9. Phân tích tài chính
Vốn hóa thị trường của SOL tăng 5% so với quý trước, đạt 71 tỷ USD, giữ vị trí thứ 5 về vốn hóa chỉ sau BTC, ETH, USDT và BNB. Giá trị Kinh tế Thực của Solana, đo lường từ phí giao dịch và MEV của các validator, giảm 25% so với quý trước, đạt 1,3 triệu SOL (khoảng 196 triệu USD). Trong đó, 56% đến từ phí giao dịch, phần còn lại từ MEV tips.
Hiện tại, 50% phí giao dịch của Solana được đốt, phần còn lại được chia cho nhà sản xuất khối. Đề xuất SIMD-0096 sẽ phân phối 100% phí ưu tiên cho validator, trong khi vẫn đốt 50% phí cơ bản. Các client Agave và Firedancer đã triển khai đề xuất này và chờ kích hoạt trên mainnet. Trong quý, lượng SOL bị đốt chiếm khoảng 30% Giá trị Kinh tế Thực, giảm xuống 25% vào cuối quý. Việc đốt token giúp giảm tỷ lệ lạm phát hàng năm của Solana từ 4.9% xuống 4.8% trong Q2.
Các validator chưa có tính năng phân phối phí giao dịch (cơ bản và ưu tiên) cho delegator. Theo mặc định, hầu hết các validator chỉ chia sẻ phần thưởng lạm phát và MEV tips. SIMD-0123 đã được đề xuất vào tháng 5 để cho phép phân phối phí giao dịch tự động.
Trong Q2, FTX Estate đã bán các token còn lại mua từ Solana Foundation và Solana Labs.
10. Kết luận
Nhìn chung, quý 3 năm 2024 đánh dấu nhiều bước tiến đáng kể trong sự phát triển của Solana trên mọi phương diện. Từ việc mở rộng các giải pháp NFT, hạ tầng, đến các công cụ thanh toán tiên tiến, Solana không ngừng củng cố vị thế trong hệ sinh thái blockchain toàn cầu. Với những cải tiến kỹ thuật và sự kiện tích cực, Solana hứa hẹn tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, đồng thời tạo tiền đề cho các giải pháp blockchain đột phá hơn.
Ore v2 đã ra mắt lại vào ngày 5 tháng 8 mà không gây ra tình trạng nghẽn mạng nhờ vào việc triển khai dịch vụ chất lượng theo trọng số cổ phần (SWQoS). Giao dịch khai thác Ore đã giảm từ 10-15% xuống còn 6% tổng số giao dịch vào cuối quý. Đồng thời, phí giao dịch trung bình tăng 6% lên 0.00015 SOL, trong khi phí trung vị giảm 19% xuống còn 0.000008 SOL, với sự xuất hiện trở lại của các memecoin đã góp phần làm biến động phí giao dịch.
Đọc thêm:
