Tiếng Việt
English1. NFT - Token không thể thay thế
NFT thật sự là một lĩnh vực mạnh mẽ trong thị trường Web3 đặc biệt là trong quý 1 năm 2021 với 1,1 tỷ đô la doanh số bán hàng.
Trong NFT thì có 1 thị trường đặc biệt mang lại lợi nhuận cao nhất bao gồm các dự án NFT, các NFT Marketplace và Metaverse cũng là một trong số đó.
1.1. NFT Art Marketplaces
Tổng doanh số bán hàng trên thị trường NFT trong quý 1 đã vượt quá 350 triệu đô la với một phần mạnh mẽ đến từ các thị trường nghệ thuật tiền điện tử.
Các nền tảng phát hành NFT và marketplace hiện là một trong những danh mục lớn nhất của giao thức NFT (ngoài các dự án NFT) và mang lại những cơ hội phát triển mô hình kinh doanh trong thị trường.
OpenSea hoạt động như một công cụ tổng hợp và thị trường giao dịch NFT lớn nhất hiện nay cũng tạo điều kiện cho khối lượng bán các tác phẩm nghệ thuật NFT đáng kể. Trên thực tế, khối lượng OpenSea Q1 - có thể bao gồm các nền tảng khác như SuperRare và EulerBeats - đạt 250 triệu đô la khiến nền tảng trở thành nền tảng dẫn đầu thị trường.
Ngoài các dự án NFT, các nền tảng mới như Foundation và Zora ra mắt và các nền tảng hiện có như SuperRare và OpenSea cũng đã thông báo nhận được vốn các vòng tài trợ mới để xây dựng thêm nền tảng của họ.
Trong số tất cả các thị trường NFT chính, Gemini's Nifty Gateway dẫn đầu về doanh số bán hàng Q1'21. Tiếp theo là Rarible (61 triệu đô la), SuperRare (43 triệu đô la) và Foundation (18 triệu đô la).
1.2. Dự án NFTs
Các dự án về NFTs hàng đầu đã tạo ra hơn 750 triệu đô la doanh số bán hàng, với doanh số bán hàng 350 triệu đô la trong cả tháng 2 và tháng 3.
Đây là một số liệu ấn tượng để đại diện cho tiềm năng của thị trường NFT vì nó thể hiện nhu cầu liên tục đối với một NFT thay vì chỉ mua ban đầu. Khi các nhà phân tích xem xét để đánh giá sức mạnh của các nền tảng, các dự án NFT riêng lẻ hoặc blockchain tập trung NFT (ví dụ như Flow Blockchain) sẽ là một số liệu hữu ích để hình dung nhu cầu thực sự của người tiêu dùng.
Theo biểu đồ thống kế 15 dự án liên quan đến NFT hàng đầu, NBA Top Shot thuộc Flow đã chiếm một tỷ lệ lớn trong doanh số bán hàng thứ cấp của NFT trong quý vừa qua.
Cuộc chiến giữa Ethereum và Flow cũng đang nóng lên khi Flow trở thành blockchain đầu tiên đặt ra sự cạnh tranh đáng kể trên Ethereum.
Trong khi Ethereum vẫn dẫn đầu về tổng khối lượng NFT thì NBA Top Shot của Flow chỉ trong vài tháng qua đã đạt được những thành tích đáng nể. Đây có thật sự là dấu hiệu bật mí tiềm năng của Flow hay chỉ là một thành công nhất thời? Câu hỏi này sẽ được chúng ta tiếp tục theo dõi và trả lời sau. Tuy nhiên, nếu so sánh với Ethereum thì Flow được cho là tạo nền tảng tốt nhất so với Ethereum trong số tất cả các đối thủ cạnh tranh ở layer 1. Nếu Dapper Lab và Flow có thể tiếp tục phát triển, thì blockchain mới tập trung vào người tiêu dùng có thể trở thành người dẫn đầu thị trường của một thị trường ngách ngày càng có giá trị. Ethereum có nhiều ứng dụng hơn, bao gồm trò chơi, đồ sưu tầm, nghệ thuật, cũng như các tài sản khác bao gồm tên miền, tài sản tiện ích, DeFi NFT, v.v. Sự tăng trưởng liên tục của Ethereum trong lĩnh vực DeFi chỉ có thể giúp tăng trưởng NFT hơn nữa khi các ứng dụng mới tìm kiếm tính thanh khoản với stablecoin và các cơ chế tài chính khác. Ngoài ra, khi các dự án khác nhau chuyển sang Ethereum Layer 2, Ethereum sẽ có khả năng cạnh tranh hiệu quả hơn với Flow trong các lĩnh vực NFT tập trung vào người tiêu dùng và trò chơi.
2. Metaverses
Metaverses là thế giới ảo với vùng đất kỹ thuật số và các vật phẩm trong trò chơi. Vào cuối năm 2020, doanh số Metaverse đã vượt quá 55 triệu đô la (20 triệu đô la chỉ tính riêng năm 2020). Trong quý đầu tiên của năm 2021, doanh số bán hàng của Metaverse đã vượt qua 30 triệu đô la.
Webaverse: Một thế giới ảo mới
The Sandbox và Axie Infinity đã ra mắt và tiếp tục đạt được những bước phát triển lớn. Sidechain Ronin của Axie Infinity đã khởi chạy mạng chính của nó và đã trở thành sự di chuyển của LAND và các tài sản khác. Tương tự, Decentraland đã triển khai một cổng thông tin cho phép người dùng di chuyển MANA từ chuỗi khối Ethereum sang Mạng Matic của Polygon. Tất cả những dấu hiệu này đang cho thấy xu hướng có thể dần chuyển dịch qua Metaverse.
2.1. Sự trỗi dậy của các Metaverse Index
Index Cooperative gần đây cũng đã đề xuất và phê chuẩn việc tạo ra Metaverse Index. Metaverse Index ($ MVI) sẽ là một danh mục tài sản bao gồm metaverse. Thuật ngữ “Metaverse” thường đề cập đến thế giới ảo trên blockchain nhưng đang được mở rộng để tạo nên nền kinh tế cho bất kỳ lĩnh vực kỹ thuật số nào. Bởi vì, về bản chất, định nghĩa thực sự của Metaverse hiện là bất kỳ thế giới kỹ thuật số nào có thị trường tự do và quyền tài sản được hệ thống hóa và MVI bao gồm các tài sản khác bao gồm NFT, trò chơi, âm nhạc,.. sẽ rất phù hợp.
Tuy nhiên, MVI không phải là chỉ số metaverse duy nhất được đề xuất. Đối thủ cạnh tranh của giao thức index trong đó có thêm PieDAO đang hợp tác với NFTX để khởi chạy chỉ số metaverse PLAY của họ. Sự khác biệt chính giữa hai chỉ số là gấp đôi. Đầu tiên, chỉ số PLAY tuân theo một cách xây dựng phương pháp luận khác bằng cách sử dụng trọng số vốn hóa thị trường có điều chỉnh rủi ro tương quan trong khi MVI sử dụng trọng số vốn hóa thị trường căn bậc hai với hệ số thanh khoản. Chỉ số PLAY cũng triển khai Sentiment Score cung cấp phân tích chủ quan cho từng tài sản trong chỉ số trong khi MVI thì không.
Mặc dù có những điểm tương đồng về phương pháp xây dựng chỉ số, các công cụ này khác nhau về thành phần tài sản của chúng. PLAY bao gồm nhiều NFT riêng lẻ hơn như SOCKs và MASK (NFT HashMask Index) trong khi MVI nghiêng về các tài sản có tính thanh khoản cao nhất. Cả hai đều có tiềm năng thành công và đáp ứng các nhu cầu khác nhau của những người đam mê và nhà đầu tư khác nhau. Khi metaverse mở rộng, các loại chỉ số thị trường có trọng số vốn hóa này sẽ đóng vai trò là chỉ báo tụt hậu của các thế giới kỹ thuật số nổi bật nhất.
2.2. Các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO)
Trong khi các DAO đã hoạt động trở lại trong phần lớn năm ngoái, đã có sự quan tâm mới trong quý đầu tiên của năm 2021 trong bối cảnh giao thức tiền điện tử đang tích lũy các bảng cân đối trị giá hàng chục triệu.
Tổng tài sản của hệ sinh thái DAO đang được quản lý (theo dõi bởi DeepDAO ) vào cuối Q1'21 là 931 triệu đô la. Mặc dù điều này không bao gồm các treasury giao thức tiền điện tử khác nhau không hoạt động như DAO hoặc sử dụng kiến trúc DAO độc lập, nhưng nó đóng vai trò như một dấu hiệu cho thấy sự phát triển của hệ sinh thái DAO.
2.3. Sự tăng trưởng vượt bậc của các dự án DAO
Khi thị trường tăng giá, giá trị của các dự án DAO đã tăng đáng kể trong quý vừa qua khi họ đã chứng kiến hầu hết các token gốc của họ tăng gấp đôi giá trị kể từ đầu năm. Các DAO mới hơn như NFTX, Stacker Ventures và API3 đã dành một phần đáng kể việc phát hành token cho các DAO tương ứng của họ.
Thông qua việc sử dụng các hợp đồng thông minh (smart contract), một DAO có thể làm việc với các thông tin bên ngoài và thực hiện các lệnh dựa trên chúng một cách tự động mà không cần bất kỳ sự can thiệp nào của con người. Một DAO thường được vận hành bởi một cộng đồng các bên liên quan (stakeholders) và được khuyến khích bằng một loại cơ chế trả thưởng bằng token. Hiểu theo một cách nào đó thì một DAO hoạt động tương tự như một công ty hoặc quốc gia, nhưng khác biệt ở chỗ nó lại hoạt động theo kiểu phi tập trung . Trong khi các tổ chức truyền thống hoạt động với cấu trúc phân cấp và nhiều tầng lớp quan liêu, DAO không có hệ thống phân cấp. Thay vào đó, DAO sử dụng các cơ chế kinh tế để gắn kết lợi ích của tổ chức với lợi ích của các thành viên.
Một khi DAO hoạt động, tất cả các quyết định về việc chi tiêu vào đâu và như thế nào đều được thực hiện thông qua việc đạt được sự đồng thuận. Mọi người đã mua cổ phần trong DAO có thể đưa ra các đề xuất liên quan đến tương lai của nó.
Một số DAO đã đa dạng hóa kho quỹ của họ, đây là một dấu hiệu tốt của nguồn tài trợ bền vững. Tuy nhiên, hầu hết các DAO có bảng cân đối điều chỉnh cao nhất là các DAO đầu tư - như Moloch, LAO và MetaCartel Ventures - không được cho là DAO bền vững vì họ phải triển khai vốn của mình cho các mục đích đầu tư hoặc tài trợ.
Các giao thức từ chối phân bổ một số treasury của họ cho stablecoin hoặc các tài sản có tính thanh khoản cao hơn như Bitcoin và Ether có thể gặp biến động lớn hơn trong thời kỳ suy thoái mạnh hoặc các sự kiện như khai thác hợp đồng của bên thứ ba hoặc các cuộc tấn công cho vay nhanh ảnh hưởng đến giá token của họ. Do đó, các DAO cần chuyển một số cổ phần nắm giữ token gốc của họ thành các stablecoin hoặc tài sản dự trữ như Bitcoin và Ether. Mặc dù một sự kiện như vậy có thể gây ra sự ảnh hưởng ngắn hạn đến giá token của họ, nhưng nó sẽ có lợi cho tính bền vững của DAO và giao thức tương ứng trong dài hạn.
2.4. Sự lớn mạnh của Moloch: DAOhuas
Cho đến nay, Moloch DAO đã được phổ biến rộng rãi cho các DAO theo phong cách đầu tư bao gồm Moloch, The LAO, MetaCartel Ventures, FlamingoDAO, v.v.
Mặc dù Moloch DAO như một hệ sinh thái không thể đặt cược vào - trừ khi bạn đầu tư vào một trong các DAO - DAOhaus hiện đã khắc phục được tình trạng đó. Ban đầu được hình thành như một dự án hackathon trong ETHBerlin 2019, nhóm đã phát triển một nền tảng để dễ dàng tạo và quản lý Moloch DAO phù hợp với đặc tính tối giản của Moloch.
Nền tảng DAOhaus được điều hành bởi UberHaus DAO, đến lượt nó lại được kiểm soát bởi các DAO khác nhau trong cộng đồng DAOhuase. Một khía cạnh độc đáo về UberHaus là không có thành viên DAO riêng lẻ nào khiến nó trở thành một DAO do các DAO khác điều hành, mặc dù có thể lựa chọn các đại biểu từ các DAO riêng lẻ. Để quản lý UberHaus, các DAO khác được yêu cầu stake token HAUS để tham gia UberHaus DAO. Token HAUS cũng sẽ cung cấp quyền truy cập ưu tiên vào các tính năng mới trên DAOhaus và giảm giá cho các tính năng tùy chỉnh mà nền tảng có kế hoạch cung cấp.
Trong tương lai, DAOhaus dự định sử dụng HAUS để tự tổ chức các Liên minh, quản lý chỉ số quỹ của DAO và tài trợ cho các cộng đồng DAO giai đoạn đầu.
Trong khi các DAO đang phát triển như một phần quan trọng của cơ sở hạ tầng Web3, cơ cấu tổ chức trên thực tế vẫn chưa được quyết định. Khi các giao thức DAO khác nhau như Aragon, Kleros, DAOhaus và DAOstack tiếp tục phát triển, một số có thể trở thành tiêu chuẩn chi phối các giao thức trị giá hàng tỷ đô la trên DeFi và Web3.
Đỉnh cao trong thị trường hiện nay là NFT, tuy nhiên chúng ta cần nghiên cứu, theo dõi và chuẩn bị cho một số xu hướng mới nổi trong những tháng tới. Trong đó Metaverse và DAO thật sự là hai xu hướng có dấu hiệu tăng trưởng và tiềm năng trong thị trường.
Đọc thêm
