Tiếng Việt
English
1. Phiên bản hiện tại của ICS sẽ gặp khó khăn vào năm 2023
Mức độ phổ biến và triển khai của Bảo mật liên chuỗi - Interchain Security (ICS) sẽ không phù hợp với thị trường ở trạng thái hiện tại, nhưng có thể giải quyết thông qua các giải pháp tùy chỉnh và phù hợp thị trường hơn như Saga. Điều này đơn giản là do việc kiếm được một validator là một thách thức lớn đối với các dự án nhỏ như indie game studio và các dự án không đủ khả năng chi trả cho dev Golang có kinh nghiệm CosmosSDK (đang có nhu cầu lớn hiện nay, khi mức độ phổ biến của app-chain ngày càng tăng). Với giải pháp app-chain có thể tùy chỉnh cung cấp tất cả các khối xây dựng như agnostic VM choice, bộ validator và thiết lập dễ dàng, ICS sẽ được chấp nhận - điều mà nó xứng đáng. ICS thực sự là một công nghệ tuyệt vời.
Đọc thêm: Cosmos (ATOM) là gì? ATOM Token được dùng để làm gì?
Luận điểm này càng được củng cố bởi thực tế là cộng đồng của Cosmos Hub gần đây đã bỏ phiếu từ chối Atom 2.0 Vision. Interchain Security chắc chắn sẽ được sử dụng trong Hub và có thể đưa một số chuỗi vào hoạt động - nếu họ có thể sử dụng nó thông qua quản trị. Cosmos Hub có khá nhiều người theo đường lối cứng rắn đã thúc đẩy nó đến trạng thái tự do và mở rộng nhất có thể. Điều này có thể gây khó khăn cho việc thông qua một số đề xuất. Chúng tôi đã thấy vấn đề này rất lớn với đề xuất lớn Atom 2.0 không được thông qua. Đây là một lý do khác khiến ICS có thể không thể phát triển hoàn toàn trên chính Hub. Bất chấp điều đó, thực tế là các dự án vẫn phải thực hiện hầu hết các công việc ban đầu (ngoài việc thiết lập validator) có nghĩa là nó nằm ngoài khả năng của đại đa số các ứng dụng và giao thức. Hầu hết các dự án này không có đủ tiền để trả hơn 300 nghìn đô la một năm cho một kỹ sư blockchain có kinh nghiệm về Golang (CosmosSDK). Điều này có nghĩa là họ có khả năng cao sẽ chọn một giải pháp có thể tùy chỉnh và vượt trội, giải pháp này không yêu cầu dev thực tế làm việc về phía blockchain. Đây là lý do tại sao các giải pháp như triển khai app-chain dành cho nhà phát triển chỉ bằng một cú nhấp chuột sẽ cực kỳ quan trọng nếu chúng ta muốn thấy hệ sinh thái Interchain phát triển tiến xa hơn nữa.
2. Mesh Security sẽ dẫn đến việc tập trung hóa validator
Bảo mật lưới - Mesh Security sẽ làm tăng sức mạnh trong một số nhóm validator nhất định, dẫn đến tập trung hóa và thông đồng. Mặc dù ví dụ về NATO do Sunny đưa ra trong bài phát biểu của anh ấy về Mesh Security có lý, nhưng nó không tính đến việc “các quốc gia” của cộng đồng Interchain không đặc biệt theo chủ nghĩa dân tộc và có xu hướng hỗ trợ các chuỗi trên toàn bộ hệ thống công nghệ Cosmos. Điều này có nghĩa là trong khi một số chuỗi này cực kỳ phổ biến, thì một số chuỗi lại ít phổ biến hơn và nếu Mesh Security trở thành biện pháp bảo mật cần thiết, thì nó sẽ dẫn đến quyền lực tập trung nghiêm trọng vào một số validator nhất định (một số trong số đó đã có quyền lực đáng kinh ngạc).
Thay vào đó, chúng ta nên xem xét các phương pháp để tăng cường phân cấp giữa các validator, sao cho không phải một số ít có quyền lực, mà là nhiều hơn. Mesh Security là một câu trả lời cho ICS trên lý thuyết. Nó nhằm mục đích giải quyết một số vấn đề mà ICS gặp phải. Vấn đề chính với cách ICS hoạt động với Cosmos Hub là về bản chất nó được chọn, điều này khiến nó trở thành tập hợp con của các validator xác thực các chuỗi khác nhau. Trong trường hợp này, bảo mật không đến từ Cosmos, mà là từ một tập hợp con các validator. Điều này khiến ICS có thể kém an toàn hơn và trở thành con mồi của các hành động độc hại trong trường hợp tăng cường tập trung hóa.
Quay trở lại luận điểm trước, rõ ràng rằng một ICS Hub nên được xây dựng cho mục đích cụ thể của ICS, chứ không phải để một Hub tạo ra một cuộc biểu quyết mà đa số không đồng ý — chẳng hạn như với Cosmos Hub. Giờ đây, đối với Mesh Security, delegator trên chuỗi nhà cung cấp (chẳng hạn như Hub) có thể ủy quyền cho validator trong bộ validator riêng của chuỗi người dùng, nhằm giảm thiểu một số vấn đề của tập hợp con. Tuy nhiên, điều này dẫn đến bảo mật ngày càng bị phân mảnh trải rộng trên một số chuỗi, trong đó một số validator có thể ngày càng trở nên phức tạp và phát triển cơ sở quyền lực của họ.
Nếu điều này được triển khai, nó cần có trải nghiệm người dùng rõ ràng thể hiện chính xác những gì đang được xác thực bởi ai, họ nắm giữ bao nhiêu cổ phần, v.v. Mesh Security có cơ hội phân mảnh và phân phối nhiều hơn mức cần thiết. Nó cũng có nhược điểm, có thể gây ra hậu quả thảm khốc nếu thực hiện không đúng cách. Tuy nhiên, tại thời điểm này, mối tương quan giữa các validator là cực kỳ lớn trên các chuỗi, như được thấy bên dưới với ví dụ Juno/Osmosis. Vì vậy, từ quan điểm đó, Mesh Security có vẻ như là một phần mở rộng tất yếu. Câu hỏi đặt ra là, nó có thực sự quan trọng không?
3. Lấy mẫu sẵn có của dữ liệu sẽ cách mạng hóa sự phát triển của blockchain
Lấy mẫu dữ liệu sẵn có - Data Availability Sampling (DAS) sẽ trở thành sự đổi mới lớn nhất để xây dựng nhiều khía cạnh của blockchain. DAS cho phép bạn tăng cường phân quyền (số lượng node) mà không làm giảm thông lượng. Ví dụ: xác minh khối trong Celestia hoạt động hoàn toàn khác so với các blockchain hiện tại khác vì các khối có thể được xác minh trong thời gian tuyến tính phụ. Điều này có nghĩa là thông lượng tăng khi chi phí tăng dưới tuyến tính, so với chi phí tăng theo tuyến tính. Điều này là do light-client của Celestia không xác minh các giao dịch, chúng chỉ kiểm tra xem mỗi khối có sự đồng thuận và dữ liệu khối có sẵn cho mạng hay không.
Đọc thêm: Celestia - blockchain mô-đun đầu tiên trên thế giới ra mắt Testnet
Bằng cách tối ưu hóa một phần của mạng (với Tính khả dụng và Đồng thuận của Dữ liệu, trong trường hợp của Celestia) hoặc chỉ một trong số chúng, các mạng và lớp khác có thể chuyên môn hóa những phần quan trọng nhất. Điều này có nghĩa là về tổng thể, chúng ta có được một hệ sinh thái blockchain chuyên biệt và tập trung hơn nhiều với nhiều lớp và node khác nhau hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cụ thể của chúng. Do đó, thông lượng, tính khả dụng của dữ liệu và nhiều vấn đề khác sẽ không còn là vấn đề trong thời gian dài nữa. Bằng cách tập trung vào những gì làm cho các lớp khác ngoài việc thực thi trở nên tốt nhất, chúng tôi có thể cho phép việc thực thi trở nên hiệu quả hơn. Việc thực thi hiện là “nút thắt cổ chai” - vậy bạn sẽ tăng nó như thế nào? Có nhiều dự án lớp 2 khác nhau đang giải quyết vấn đề này và sẽ rất thú vị khi xem điều gì sẽ xảy ra trong một hoặc hai năm tới đối với các lớp thực thi nói riêng.
Bây giờ là một số dự đoán táo bạo cho Celestia - Chúng tôi mong đợi một hệ sinh thái phát triển mạnh trên Celestia với Total Value Locked sẽ đưa hệ sinh thái vào top 10 của hệ sinh thái TVL. Chúng tôi cũng hy vọng sẽ thấy một số Celestium (Ethereum cho mọi thứ trừ DA, DA trên các Celestia rollups) thấy lực hút đáng kể khi pre-danksharding Ethereum.
Xét cho cùng, Ethereum hướng tới tương lai mô-đun để duy trì tính phi tập trung đồng thời tăng thông lượng.
Một điều khác mà chúng tôi muốn lưu ý là chúng tôi cũng hy vọng sẽ thấy DAS and Erasure Encoding được sử dụng ngoài việc lấy mẫu dữ liệu sẵn có cho DA trong Ethereum và Celestia. Ví dụ: một trường hợp sử dụng khác được mô tả rõ ràng trong một bài báo xuất sắc của Joachim Neu từ Stanford về khả năng sử dụng DAS để phân tán thông tin với khả năng truy xuất có thể chứng minh cho rollups. Đây là một giao thức lưu trữ và giao tiếp hiệu quả bằng cách sử dụng các mã sửa lỗi xóa tuyến tính và các cam kết véc tơ đồng hình. Nó cũng không yêu cầu sửa đổi các hợp đồng trên chuỗi và thậm chí có thể cung cấp một số giả định về quyền riêng tư đối với các node lưu trữ. Đây là một ứng dụng hấp dẫn, tuy nhiên chỉ là một phần nhỏ trong khả năng của những công nghệ này.
Đọc thêm: Ethereum là gì? Những điều bạn cần biết về Ethereum
4. Cơ sở hạ tầng quan trọng sẽ được xây dựng để giải quyết "nút cổ chai" của sự phân mảnh thanh khoản vào năm 2023
Sự phân mảnh thanh khoản - cả liên chuỗi và chuỗi chéo - tạo ra sự khác biệt rõ ràng về giá dẫn đến môi trường không thuận lợi cho cả nhà cung cấp thanh khoản và nhà giao dịch. Các nhà cung cấp thanh khoản đấu tranh để dự đoán chính xác các địa điểm giao dịch thuận lợi với khối lượng cao nhất và phí thấp nhất để tối đa hóa việc sử dụng vốn và doanh thu. Trong khi các nhà giao dịch bị trượt giá cao dẫn đến giá giao dịch và trải nghiệm người dùng kém hơn đáng kể.
Việc giới thiệu cung cấp thanh khoản tập trung và hợp đồng hoán đổi ổn định đang thúc đẩy thị trường hướng tới chuyên môn hóa, mặc dù phần lớn thị trường token mới nổi không thể tìm thấy điểm nhất quán giữa các đường cong liên kết xyk khác nhau. Các thị trường token như vậy dựa vào các công cụ tổng hợp giao dịch để định tuyến hiệu quả lệnh giao dịch của họ đến môi trường thực thi tốt nhất trong khi điều hướng thanh khoản bị phân mảnh trên các địa điểm giao dịch.
Để phân tích các con đường dẫn đến hợp nhất, chúng ta nên chia nhỏ vấn đề lớn của sự phân mảnh thành các lớp. Các lớp như vậy bao gồm: Ứng dụng, Phần mềm trung gian và Cơ sở hạ tầng.
Các ứng dụng là các sàn giao dịch phi tập trung với các đường cong liên kết đi kèm đóng vai trò là cấp thấp nhất trong hệ thống phân cấp giao dịch. Ví dụ về các giao thức như vậy bao gồm Curve, Uniswap, SusiSwap, v.v.
Các lớp phần mềm trung gian đóng vai trò là trình tổng hợp DEX dành riêng cho chuỗi và trình tối ưu hóa Thanh khoản. Các ví dụ nổi bật nhất là 1inch với vai trò là công cụ tổng hợp và cung cấp thanh khoản tập trung/một phía dưới dạng công cụ tối ưu hóa. Lớp này giới thiệu tối ưu hóa hiệu quả cụ thể của chuỗi, nhưng không giải quyết được sự phân mảnh vốn trong chuỗi và chuỗi chéo.
Mặt khác, cơ sở hạ tầng giao dịch bao gồm các công cụ định hướng thanh khoản và các giao thức liên lạc cho phép chuyển giao thông điệp và tài sản chuỗi chéo hiệu quả. Các ví dụ cho lớp trên cùng này bao gồm Layer 0, Polymer, Socket, v.v. Lớp cơ sở hạ tầng xử lý trực tiếp sự phân mảnh bằng cách cung cấp bộ công cụ cho định hướng thanh khoản chuỗi chéo. Điều này cho phép các nhà cung cấp thanh khoản phân bổ vốn dựa trên các mô hình dự đoán xung quanh việc sử dụng vốn, trượt giá và phí phát sinh. Cơ sở hạ tầng như vậy cho phép thanh khoản được phân bổ cho các môi trường đang có khối lượng giao dịch lớn nhất, do đó tối đa hóa việc sử dụng vốn cho các nhà cung cấp thanh khoản và giảm thiểu tác động về giá cho các nhà giao dịch.
Hợp nhất thanh khoản phần lớn được cho là bị ràng buộc bởi sự đổi mới đường cong liên kết, nơi các nhà cung cấp thanh khoản đang tìm cách sử dụng vốn cao nhất với mức độ tổn thất tạm thời thấp nhất. Chúng tôi cho rằng nút cổ chai chính là cơ sở hạ tầng thanh khoản, hạn chế ứng dụng và lớp phần mềm trung gian. Các giải pháp giải quyết thanh khoản bị phân mảnh, được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng tiên tiến, sẽ chứng kiến sự tăng trưởng chưa từng có vào năm 2023. Hai phương pháp tiếp cận tổng thể sẽ là tiêu chuẩn để đạt được sự thống nhất về thanh khoản.
- Giao tiếp xuyên chuỗi không đồng bộ: các giải pháp thông tin xuyên chuỗi nâng cao có khả năng kết hợp riêng cho các môi trường thực thi không giống nhau, ví dụ: chain-agnostic IBC
- Các lớp thanh khoản được chia sẻ: các trung tâm thanh khoản phân bổ thanh khoản cho các thị trường (vệ tinh) khác nhau trên các chuỗi và ứng dụng khác nhau dựa trên nhu cầu khối lượng dự đoán (Ví dụ. Mô hình thanh khoản chuỗi chéo SLAMM)
5. Vấn đề quan trọng nhất cần giải quyết trong năm 2023: Luồng lệnh độc quyền
Mục tiêu chính của trình tạo khối là trích xuất lượng giá trị tối đa từ tập hợp các “lệnh” hoặc luồng lệnh. Cuối cùng, chúng có động cơ để nhận được càng nhiều luồng lệnh riêng tư càng tốt. Đây được gọi là vấn đề luồng lệnh độc quyền (EOF). Điều này gây bất lợi cho các mạng blockchain vì một nhà xây dựng có được luồng lệnh độc quyền, tức là luồng lệnh độc hại, sẽ có được lợi thế vượt trội so với các đối tác của họ và tạo ra một điểm tập trung trên mạng, điều này có thể dẫn đến thao túng thị trường và kiểm duyệt giao dịch. Ngoài ra, giá trị này, được gọi là MEV, được trích xuất từ EOF vẫn hoàn toàn thuộc về các bên trích xuất (người xây dựng/người tìm kiếm) mà không phân phối lại phần thưởng cho một số bên tham gia khác (người xác nhận/người dùng). Tình huống này có thể sẽ dẫn đến việc một nhóm nhỏ các nhà xây dựng thông đồng loại bỏ tất cả các đối thủ cạnh tranh khác và giành quyền kiểm soát luồng lệnh trong toàn bộ blockchain. Mặc dù có rất nhiều giải pháp hiệu quả để ngăn EOF làm hỏng mạng, nhưng hiện tại không có giải pháp nào hoạt động đầy đủ. Mối đe dọa này thực sự tồn tại khi nói đến triển vọng dài hạn của bất kỳ mạng blockchain nào.
Chuỗi cung ứng MEV bao gồm một tập hợp các tác nhân (xem hình trên) đóng vai trò thực hiện các giao dịch. Tuy nhiên, những tác nhân này thường hành động bất minh và bòn rút giá trị từ nguồn vốn hơn 1 tỷ đô la. Cụ thể, khai thác giá trị hám lợi là khi giá trị khai thác không được phân bổ công bằng giữa các bên đã giúp tạo thuận lợi cho giao dịch ngay từ đầu. Điều này thường xảy ra khi có các thỏa thuận thông đồng giữa người xây dựng khối và người chuyển tiếp hoặc người đề xuất, nhưng nó cũng có thể xảy ra trực tiếp giữa người chuyển tiếp và người đề xuất như được nêu ở đây. Tuy nhiên, vấn đề MEV hám lợi bắt nguồn từ dòng lệnh độc quyền đến các chủ thể thông đồng, tập trung khác nhau, chỉ hành động vì lợi ích của họ.
Người dùng và validator là hai bên quan trọng nhất trong toàn bộ chuỗi, vì vậy họ phải được đền bù một cách công bằng. Người dùng đại diện cho nguồn duy nhất của nhu cầu khối và sẽ được thưởng bằng việc thực thi công bằng và giảm giá MEV cho lượng không gian khối mà (các) giao dịch của họ sử dụng. Tương tự, validator là nguồn bảo mật khối; không có chúng, sẽ không có nguồn cung cấp khối. Họ nên được thưởng bằng các khoản thanh toán khí theo giá thị trường và phần lớn MEV. Do đó, việc trích xuất giá trị từ không gian khối chủ yếu nên tích lũy cho các cạnh thay vì các bên trung gian (Người xây dựng và Người tìm kiếm).
Giải pháp tốt nhất cho EOF là tạo ra một nền kinh tế tài chính dựa trên blockchain tối ưu, phi tập trung hóa tất cả các thành phần của chuỗi cung ứng MEV và điều chỉnh các ưu đãi của tác nhân đối với việc trích xuất và phân phối lại MEV. Ở mức độ này, câu hỏi cơ bản là làm thế nào để ngăn chặn các tác nhân độc hại khai thác hệ thống để trục lợi trong khi vẫn duy trì các thuộc tính mạng quan trọng nhất: bảo mật, công bằng và hiệu quả.
Đã có những nỗ lực để giải quyết một số khía cạnh của vấn đề, nhưng không có giải pháp nào giải quyết triệt để. Chẳng hạn, Flashbots và Bloxroute là những thị trường xây dựng công cụ tìm kiếm ngoài chuỗi nhằm mục đích giảm thiểu MEV có hại. Mặc dù chúng mang lại một số lợi ích, nhưng chúng cũng góp phần gây ra rủi ro tập trung hóa, đây là một mối quan tâm đáng kể hơn. Bộ định tuyến và trình xây dựng của Flashbots và Bloxroute tạo ra một điểm tập trung, nếu bị khai thác, sẽ gây ra hậu quả cho tất cả các tác nhân trong chuỗi giá trị. Ngoài ra, nó tạo cơ hội cho cartel hóa, vì các thực thể duy nhất có thể giữ nhiều vai trò trong chuỗi giá trị và tạo ra một hệ thống cạnh tranh độc quyền.
Bất chấp những thách thức này, có một số cách tiếp cận mà các dự án đang sử dụng để giải quyết vấn đề EOF. Nói chung, có ba cách chính: đấu giá phí giao dịch, sắp xếp công bằng và ngẫu nhiên. Đấu giá phí giao dịch cho phép các nhà xây dựng đặt giá thầu cho các giao dịch và người trả giá cao nhất sẽ nhận được phí như một phần thưởng. Thứ tự công bằng sử dụng hệ thống lệnh giao dịch dựa trên mức độ ưu tiên, xếp hạng các giao dịch dựa trên các tiêu chí cụ thể, chẳng hạn như quy mô, thời gian hoặc uy tín của người gửi giao dịch. Cuối cùng, tính ngẫu nhiên trên chuỗi gây khó khăn cho việc dự đoán kết quả của các giao dịch, điều này giúp giảm lợi nhuận của hoạt động chạy trước và tăng cường bảo mật tổng thể của mạng. Giải pháp hiệu quả nhất có thể là sự kết hợp của các yếu tố này, nhưng không thể xác định điều này cho đến khi tất cả các giải pháp hiệu quả đều hoạt động đầy đủ.
Mặc dù đã có một số phát triển tích cực, nhưng cần tập trung hơn vào vấn đề này. Flashbots, công cụ xây dựng khối hàng đầu trong ngành, đã mã nguồn mở công cụ xây dựng của họ để thúc đẩy cạnh tranh, công cụ này đã đạt được một số thành công khi thị phần của nó giảm từ 75% xuống 25%. Tuy nhiên, cần có nhiều biện pháp hơn để ngăn chặn sự thông đồng. Một giải pháp tiềm năng là một cơ chế phi tập trung hóa trình tự sắp xếp, validator và trình xây dựng để ngăn chặn tích hợp dọc. Đặc biệt, hai dự án nổi bật so với phần còn lại: Flashbots SUAVE và DFlow.
Flashbots SUAVE là một app-chain có thể đóng vai trò là bộ ghi nhớ plug-and-play và trình tạo khối phi tập trung cho bất kỳ blockchain nào. Nhóm đã xác định EOF và MEV tên miền chéo là các yếu tố rủi ro chính đối với việc tập trung hóa trong chuỗi cung ứng MEV. SUAVE nhằm mục đích giải quyết vấn đề này bằng cách phát triển ba thành phần: Môi trường tùy chọn chung (bộ tổng hợp chuỗi và mempool), Môi trường thực thi tối ưu (mạng lưới những người thực thi cạnh tranh để cung cấp thực thi giao dịch tốt nhất) và mạng xây dựng khối phi tập trung. Với SUAVE, các giao dịch của người dùng là riêng tư và có thể truy cập được đối với tất cả những người xây dựng khối tham gia và người dùng có quyền đối với bất kỳ MEV nào họ tạo ra. Ngoài ra, để vô hiệu hóa tác động của MEV tên miền chéo, các trình tạo khối trên các chuỗi khác nhau có thể tích hợp theo cách mở và không cần cấp phép. Sự kết hợp của các thành phần này nhằm mục đích giải quyết toàn bộ vấn đề tập trung và orderflow độc quyền (EOF).
Đúng như tên gọi, DFlow đang xây dựng một thị trường thanh toán theo orderflow (PFOF) phi tập trung. Cụ thể, dự án là một blockchain dành riêng cho ứng dụng Cosmos, tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đấu giá giá thầu kín theo giá đầu tiên phi tập trung diễn ra song song và tuần tự. Giống như SUAVE, DFlow là blockchain-agnostic, có nghĩa là bất kỳ ứng dụng nào, bất kể blockchain mà nó được xây dựng trên đó, đều có thể bán orderflow của nó và DFlow sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho phiên đấu giá PFOF.
Các giải pháp tiềm năng khác hoặc các yếu tố góp phần vào vấn đề EOF bao gồm mempool mã hóa (ví dụ: Shutter), side pool (ví dụ: EIP-4337) và mempool dành riêng cho ứng dụng thông qua Đấu giá hàng loạt (ví dụ: Giao thức CoW).
Có khả năng cuối cùng một số người sẽ thống trị thị trường công cụ xây dựng do chi phí trả trước cao và các yêu cầu kỹ thuật cần thiết để có lợi nhuận trong ngành này. Vitalik đồng ý với ý kiến này và đã nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét cẩn thận các mức độ phân quyền trong sản xuất khối có thể đạt được trên thực tế. Vào năm 2023, nhu cầu phân cấp trong các lĩnh vực quan trọng của sản xuất khối sẽ càng trở nên rõ ràng hơn khi vấn đề dòng lệnh độc quyền tiếp tục dẫn đến việc các tác nhân tập trung thông đồng và giành quyền kiểm soát một lượng giá trị đáng kể trong mạng. Sự hợp tác giữa nhiều người tham gia làm việc theo các cách tiếp cận khác nhau sẽ rất quan trọng trong việc xác định các vấn đề cấp bách nhất và tìm ra các giải pháp hiệu quả. Nếu không có chuỗi giá trị phi tập trung mạnh mẽ, hậu quả có thể rất thảm khốc.
Đọc thêm:
