Tiếng Việt
English1. The Graph là gì?
The Graph là một giao thức cung cấp công cụ hỗ trợ thu thập và truy vấn dữ liệu blockchain, giúp các ứng dụng dễ dàng tiếp cận đến nguồn dữ liệu này. Hiện nay, The Graph đang phục vụ hầu hết các ứng dụng lớn nhất trong DeFi và cả hệ sinh thái Web3 nói chung. Trong The Graph, ai cũng có thể xây dựng và xuất bản subgraph (hay mã nguồn API mở) để làm việc với GraphQL. Subgraph đóng vai trò quan trọng trong việc các nhà phát triển có thể dễ dàng xây dựng trên các blockchain. Có thể coi The Graph là Google cho Web3.
Hiện tại, The Graph đang giúp xử lí hàng trăm triệu yêu cầu truy vấn dữ liệu mỗi ngày cho các ứng dụng như Uniswap, Coingecko và Synthetix (xem chi tiết 603 subgraph hiện nay), với các dữ liệu như giá token, lưu lượng giao dịch quá khứ và tính thanh khoản. Nhiệm vụ của The Graph không phải đơn giản là vận hành một dịch vụ hosting mà là cung cấp những API, máy chủ hay dữ liệu phi tập trung, để những yếu tố này (trong môi trường web2) không còn chịu sự ảnh hưởng quá lớn đến hiệu suất các ứng dụng trên.
The Graph cho phép các ứng dụng phi tập trung hoạt động không cần máy chủ, bởi các ứng dụng này sẽ không phụ thuộc vào một máy chủ nhất định nào, mà cả một hệ thống node khi vận hành dịch vụ này. The Graph cho phép những người tham gia mạng lưới tích cực có thêm thu nhập nhờ cung cấp các dịch vụ dữ liệu, chứ không phải hỗ trợ thêm cho các tập đoàn độc quyền về dữ liệu.
2. Thành phần tham dự mạng lưới
Indexers
Indexers là những người vận hành node (node operator) trong mạng The Graph, stake token GRT để cung cấp dịch vụ thu thập và truy vấn dữ liệu các website trên Internet. Các Indexer sẽ nhận được phí truy vấn dữ liệu và được trả thưởng phí thu thập thông tin. Nhiệm vụ này cần yếu cầu kĩ thuật Phức Tạp.
Curators
Curator là những nhà phát triển subgraph, người tiêu dùng dữ liệu và thành viên cộng đồng, có vai trò chỉ định những API cần thiết trong mạng lưới The Graph. Yêu cầu kĩ thuật Trung Bình.
Delegators
Delegators là các cá nhân mong muốn củng cố mạng lưới mà không muốn vận hành node thông qua việc uỷ quyền token GRT vào những Indexers có sẵn và nhận thưởng. Các delegators chọn các Indexers dựa trên hiệu suất ví dụ như tỉ lệ phí truy vấn, số lần gặp slash và thời gian uptime… Các delegator sẽ uỷ quyền hoặc huỷ uỷ quyền GRT vào các Indexers thông qua Graph Explorer dApp. Yêu cầu kĩ thuật Thấp.
Consumers
Consumers là người dùng cuối của The Graph, những cá nhân hoặc tổ chức, dự án sẽ truy vấn thông tin từ subgraph và trả phí truy vấn thông tin cho Indexers, Curators và Delegators. Consumers thanh toán GRT để dùng được dữ liệu cần thiết.
3. Giới thiệu về Graph Token (GRT)
Loại token: ERC20
Blockchain: Ethereum
Ticker: GRT
Token đang lưu thông: 8,712,017,989 GRT (Theo CMC tại thời điểm viết bài)
Tổng cung ban đầu: 10,542,679,637 GRT
Tỉ lệ lạm phát hàng năm: 3% (cho năm đầu, giảm dần dựa trên các đề xuất kĩ thuật)
Tỉ lệ đốt token: 1%
Giá public sale: 0.03 USD/GRT
Giá private sale: Chưa rõ
Cách tính tổng cung:
Tổng cung = tổng cung ban đầu + tỉ lệ lạm phát hàng năm - token bị đốt
3.1. Tiện ích token GRT
- Dùng cho việc staking: Indexers sẽ đặt cược token GRT để cung cấp dịch vụ thu thập và truy vấn dữ liệu
- Nạp: Các curators sẽ nạp GRT nhằm chỉ định một subgraph cụ thể và nhận được phần trăm phí truy vấn tương ứng.
- Uỷ quyền: Các delegators uỷ quyền token GRT của mình cho các Indexers và nhận thưởng phí truy vấn (query fee) và thưởng thu thập dữ liệu (indexing).
- Thanh toán: Các consumers thanh toán GRT cho các Indexers, Curators và Delegators khi sử dụng các dữ liệu đầu ra.
- Thưởng: Các Indexers và Delegators sẽ nhận được thưởng từ dịch vụ cung cấp dưới dạng GRT.
3.2. Phân bổ token GRT
Team & Advisor: 23%
Backers: 17%
Early Backers: 17%
Edge và Node: 8%
Community: 35%
3.3. Lịch lưu thông token GRT trong 5 năm
Tạm tính từ tháng 12/2020.
3.4. Những thời điểm mở khóa token quan trọng
4. Backers
5. Multi-chain
Dù được xây dựng trên Ethereum, The Graph đang mở rộng để cung cấp dịch vụ trên các blockchain khác, bao gồm NEAR và các blockchain tương thích với EVM nhưng Binance Smart Chain, Arbitrum (Layer 2 trên Ethereum), Gnosis chain…
6. Các con số cần biết khi tìm hiểu về The Graph
- Tổng số subgraph: 603
- Tổng số Indexers: 252
- Tổng số Delegators: 10904
- Tổng số Curators: 2539
- Tổng số token GRT được đốt: 23.2 triệu (~1% phí query và thuế)
- Tỉ lệ lạm phát hàng năm: 3% (cho 1 năm đầu và giảm dần)
7. Kết luận
The Graph đang là một trong những dự án có tiềm năng lớn để trở thành những dự án bluechip trong thị trường crypto, thông qua những sản phẩm mà dự án đang xây dựng, cũng như thị phần mà dự án đang có. Cùng the dõi những bước phát triển của dự án cùng Theblock101.
Đọc thêm:
